Nông nghiệp Hà Nội: Đảm bảo an ninh lương thực đồng hành với tăng trưởng xanh

Tọa đàm “Nông nghiệp Hà Nội: Hợp tác và Đầu tư để phát triển bền vững”. (Ảnh: Vietnam+)

Trước những thách thức của đô thị hóa, biến đổi khí hậu và yêu cầu ngày càng cao của thị trường, nông nghiệp Hà Nội đang đứng trước một cuộc chuyển mình mạnh mẽ. Bên cạnh vai trò đảm bảo an ninh lương thực, ngành nông nghiệp Thủ đô đang hướng tới một mô hình phát triển bền vững, kết hợp giữa nông nghiệp xanh, hữu cơ, tuần hoàn và ứng dụng công nghệ cao, mở ra những giá trị mới cho kinh tế và nâng cao chất lượng sống người dân.

Ngày 14/11, tọa đàm “Nông nghiệp Hà Nội: Hợp tác và Đầu tư để phát triển bền vững” đã quy tụ các nhà quản lý, nhà khoa học, chuyên gia và doanh nghiệp hàng đầu để cùng phác thảo một lộ trình chiến lược cho tương lai ngành nông nghiệp của thành phố.

Đặt nền móng chiến lược

Trong bối cảnh Hà Nội là một siêu đô thị với dân số ngày càng tăng, áp lực lên hệ thống lương thực thực phẩm là vô cùng lớn. Bài toán đặt ra là làm thế nào để vừa đảm bảo an ninh lương thực, vừa phát triển theo hướng bền vững, giảm phát thải và bảo vệ môi trường.

Chia sẻ về định hướng chiến lược của thành phố, Phó giáo sư, tiến sỹ Mai Văn Trịnh, Viện trưởng Viện Môi trường Nông nghiệp phân tích các mục tiêu kép mà Hà Nội đang theo đuổi. Ông nhấn mạnh thành phố đã có những kế hoạch hành động rất cụ thể, thể hiện tầm nhìn dài hạn. Theo đó, Kế hoạch hành động đảm bảo an ninh lương thực (số 156/KH-UBND) xác định rõ vai trò nòng cốt của sản xuất lúa gạo.

"Hà Nội chủ trương đến năm 2030 sẽ duy trì khoảng 55.000 ha đất canh tác lúa, đảm bảo sản lượng ít nhất 660 nghìn tấn mỗi năm. Đây là trụ cột an ninh lương thực, đồng thời nâng cao thu nhập cho người nông dân khu vực nông thôn lên gấp đôi so với năm 2020," ông Trịnh cho biết.

Song song với đó, mục tiêu tăng trưởng xanh theo Kế hoạch số 149/KH-UBND được xem là kim chỉ nam cho mọi hoạt động phát triển, trong đó có nông nghiệp.

Theo đó, ông Mai Văn Trịnh chỉ ra rằng nông nghiệp không đứng ngoài cuộc trong nỗ lực giảm phát thải khí nhà kính của thành phố. Mục tiêu chung là phát triển nông nghiệp sinh thái, hữu cơ, tuần hoàn, phát thải thấp, hướng tới trung hòa carbon vào năm 2050. Các chỉ tiêu cụ thể bao gồm tăng tỷ lệ sử dụng phân bón hữu cơ và thuốc bảo vệ thực vật sinh học lên trên 30%, mở rộng diện tích canh tác hữu cơ đạt trên 2% tổng diện tích đất trồng trọt.

Tuy nhiên, con đường chuyển đổi này không hề “bằng phẳng”. Vị chuyên gia này thẳng thắn chỉ ra các thách thức lớn, từ quỹ đất nông nghiệp bị thu hẹp do đô thị hóa, ô nhiễm nguồn nước đến tác động cực đoan của biến đổi khí hậu và sự thiếu liên kết trong chuỗi giá trị.

"Để vượt qua, chúng ta cần các giải pháp đồng bộ từ quy hoạch, bảo vệ quỹ đất nông nghiệp, đầu tư hạ tầng, hỗ trợ tín dụng đến đào tạo nhân lực chất lượng cao và đặc biệt là ứng dụng công nghệ số để xây dựng thương hiệu, truy xuất nguồn gốc sản phẩm," ông Trịnh kết luận.

Giới thiệu sản phẩm tại tọa đàm. (Ảnh: Vietnam+)

Mô hình mới, giá trị mới

Để hiện thực hóa tầm nhìn chiến lược, việc tìm kiếm và nhân rộng các mô hình sản xuất nông nghiệp tiên tiến, hiệu quả là yêu cầu cấp thiết. Tọa đàm đã dành nhiều thời gian để các chuyên gia và doanh nghiệp chia sẻ những hướng đi đột phá, không chỉ tạo ra sản phẩm nông nghiệp sạch mà còn tạo ra các giá trị gia tăng về văn hóa, xã hội và du lịch.

Một trong những hướng đi được quan tâm đặc biệt là phát triển nông nghiệp sinh thái đa giá trị gắn với du lịch. Theo bà Phạm Thị Hạnh Thơ, Phó Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu và Phát triển Hệ thống Nông nghiệp (CASRAD), đây là mô hình có thể khai thác tối đa tiềm năng, lợi thế của vùng ven đô Hà Nội.

Giới thiệu sản phẩm tại tọa đàm. (Ảnh: Vietnam+)

"Nông nghiệp sinh thái không chỉ là sản xuất sạch. Nguyên tắc cốt lõi của nó là nâng cao hiệu quả sử dụng tài nguyên, tăng cường khả năng chống chịu của hệ thống và đảm bảo công bằng xã hội. Nó được xây dựng dựa trên chính những tài sản của vùng, từ tài nguyên thiên nhiên, văn hóa, xã hội đến tri thức bản địa," bà Thơ phân tích.

Mô hình này mở ra cơ hội biến các trang trại, vùng sản xuất nông nghiệp thành những điểm đến du lịch trải nghiệm hấp dẫn, giúp nông dân có thêm nguồn thu nhập ổn định ngoài việc bán nông sản. Du khách có thể tham gia vào quy trình sản xuất, tìm hiểu văn hóa địa phương và thưởng thức ẩm thực ngay tại vườn. Đây là sự cộng hưởng hoàn hảo giữa bảo tồn và phát triển, giữa kinh tế và môi trường.

Cùng chung quan điểm về việc tạo ra giá trị mới, đại diện các doanh nghiệp đến từ Tập đoàn TH, Công ty Thực phẩm sữa TH true MILK, Enzyco – Sen Capital, Công ty Nấm tốt Nameco… đã chia sẻ những câu chuyện thực tiễn.

Trong bối cảnh Hà Nội là một siêu đô thị với dân số ngày càng tăng, áp lực lên hệ thống lương thực thực phẩm là vô cùng lớn. (Ảnh: Vietnam+)

Đại diện Tập đoàn TH cho biết kinh tế tuần hoàn và sản xuất hữu cơ không còn là xu hướng mà đã trở thành yêu cầu bắt buộc để phát triển bền vững. Bên cạnh đó, đại diện Enzyco chia sẻ về hành trình xây dựng thương hiệu dựa trên các tiêu chuẩn quốc tế như EcoCert, tạo ra mô hình "doanh nghiệp - cộng đồng - môi trường" hài hòa.

Những mô hình này cho thấy khi nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, tuân thủ các quy trình sản xuất sạch và kết nối được với thị trường, giá trị của nông sản sẽ được nâng lên một tầm cao mới.

Tại tọa đàm, các doanh nghiệp, hợp tác xã đã được kết nối để tìm kiếm cơ hội hợp tác đầu tư và cùng nhau thúc đẩy quá trình chuyển đổi nông nghiệp của Thủ đô đi vào chiều sâu, thực chất và hiệu quả./.

(Vietnam+)