Nữ trưởng bản và những thay đổi bất ngờ tại bản nghèo 'ba không'

Nữ trưởng bản trẻ

Vượt hơn 60km đường rừng men theo đường Hồ Chí Minh nhánh Tây, chúng tôi đến bản Ploang, xã Trường Sơn, tỉnh Quảng Trị trong một buổi chiều muộn.

Bản Ploang hiện có 35 hộ, với 162 nhân khẩu, hầu hết là người Bru-Vân Kiều. Với vị trí nằm cách xa khu vực trung tâm xã hơn 20km, bản Ploang hiện vẫn đang tồn tại "ba không": không điện lưới quốc gia, không sóng điện thoại, không trạm y tế.

Năm 2016, nhờ sự năng nổ, chịu khó, chị Nguyễn Thị Thi, người phụ nữ Bru-Vân Kiều nhỏ bé, được tín nhiệm bầu làm trưởng bản Ploang.

Một góc nhìn từ trên cao bản Ploang.

Trước đây, người dân bản PLoang không có đất sản xuất nên cuộc sống vất vả. Người đân chủ yếu sống dựa vào rừng nhờ săn bắt, khai thác lâm sản, nhiều hộ dân nơi đây cũng trở thành những "lâm tặc" bất đắc dĩ, luôn nơm nớp lo sợ vì vi phạm pháp luật liên quan đến công tác bảo vệ rừng.

Chị Thi cho biết: "Năm 2016, khi được tín nhiệm bầu làm trưởng bản Ploang, tôi có cơ hội tiếp cận nhiều hơn với các chính sách, pháp luật của Đảng và Nhà nước, tiếp cận được văn hóa bên ngoài thông qua các cuộc họp tại Ủy ban nhân dân xã.

Với trách nhiệm của người trưởng bản, tôi đã thường xuyên nhắc nhở, tuyên truyền, vận động người thân trong gia đình, dòng họ, làng bản từ bỏ dần việc phá rừng để chuyển sang phát triển chăn nuôi, trồng trọt.

Những ai có đủ sức khỏe thì vận động đi làm thuê bóc vỏ keo tràm, phụ hồ, thậm chí đi xuất khẩu lao động hoặc đi các tỉnh khác để làm thuê đủ thứ nghề. Đến nay, toàn bộ dân bản Ploang đều từ bỏ hành vi phá rừng, an tâm lao động sản xuất".

Những đổi thay của bản "ba không"

Từ khi làm trưởng bản đến nay, chị Thi đã tiên phong, gương mẫu ngay trong chính gia đình của mình. Chị luôn vận động chồng, con cái và người thân trong dòng họ tích cực phát triển sản xuất để cải thiện cuộc sống; đẩy mạnh trồng rừng kinh tế và tham gia bảo vệ rừng tự nhiên để giữ gìn môi trường; tăng cường khả năng phòng tránh thiên tai, cải thiện sinh kế. Đặc biệt là từ bỏ các hủ tục mê tín dị đoan, giảm bớt rượu chè để giữ gìn sức khỏe.

Nữ trưởng bản trẻ Nguyễn Thị Thi.

Nhờ đó, 5 người con của chị Thi đều được đi học, trong đó cậu con trai thứ 3 Hồ Văn Thuôn (SN 2001) đã học xong đại học. Hiện gia đình chị sở hữu 20 con bò, 8 con lợn, 4 con dê và hàng chục con gà, ngan.

Chị Thi còn tích cực tham mưu, phối hợp với chính quyền địa phương, lực lượng công an, bộ đội biên phòng, nhà hảo tâm… đầu tư xây dựng cho bản Ploang 1 tuyến đường bê tông kiên cố nối từ đường Hồ Chí Minh (nhánh Tây) vào bản với chiều dài hơn 6km; 1 điểm trường học trị giá 1,3 tỷ đồng với 2 phòng học và 1 nhà vệ sinh tách biệt kiên cố, khang trang vừa đưa vào sử dụng tháng 5/2025; vận động toàn bộ người dân trong bản cho con em đến trường học chữ đúng độ tuổi và không bỏ học giữa chừng; bỏ dần các hủ tục để xây dựng nếp sống văn minh.

Chỉ tính riêng từ đầu năm 2024 đến nay, chị Thi đã tích cực tham mưu cấp trên triển khai xóa 18 ngôi nhà tạm, dột nát ở bản, góp phần nâng tỉ lệ xóa nhà tạm cho toàn bản đạt hơn 85%. Hiện nay, bình quân mỗi hộ dân ở bản Ploang đều sở hữu 5 con trâu, bò, 3 dê cùng hàng chục con gia cầm.

Anh Hồ Văn Va ở bản Ploang phấn khởi chia sẻ: "Những năm qua, nhờ sự vận động giúp đỡ của trưởng bản Thi mà cuộc sống của bà con đã thay đổi nhiều. Người dân đã biết tự lực phát triển kinh tế, giảm bớt rượu chè, cùng giúp nhau lan tỏa tinh thần tự lực, tự cường trong cộng đồng để cùng chung tay xây dựng bản làng ngày càng tốt đẹp hơn".

Khi nói về những cống hiến của nữ trưởng bản Nguyễn Thị Thi, Chủ tịch UBND xã Trường Sơn Hoàng Mạnh Hà nhấn mạnh: "Kinh tế ở bản Ploang ngày càng khởi sắc, đời sống vật chất lẫn tinh thần đạt nhiều tiến bộ vượt bậc, an ninh biên giới và trật tự xã hội được bảo đảm..., thành tựu đó có sự đóng góp không nhỏ của chị Nguyễn Thị Thi.

Nữ trưởng bản này còn là 'cầu nối' đắc lực giữa bản Ploang với chính quyền xã Trường Sơn để triển khai thực hiện thắng lợi nhiều chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước trên địa bàn. Nhờ luôn tiên phong, gương mẫu trong mọi hoạt động, phong trào, chị Thi đã 'thắp lửa' cho nhiều hộ khác cùng học tập noi theo…", Chủ tịch UBND xã Trường Sơn Hoàng Mạnh Hà cho biết.

Gần 10 năm kể từ khi đảm nhiệm chức trưởng bản Ploang đến nay, chị Nguyễn Thị Thi luôn hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ được giao. Giữa đại ngàn Trường Sơn hùng vĩ, bà con dân bản Ploang luôn nhắc đến chị Nguyễn Thị Thi như một điểm tựa tinh thần vững chãi.

Ngô Thị Huyền