Nvidia có thể duy trì vị thế dẫn đầu khi cạnh tranh về AI ngày càng gay gắt?

Sự xuất hiện của DeepSeek cũng mang tới những sóng gió cho Nvidia.

Đà tăng trưởng chóng mặt của cổ phiếu Nvidia Corp. từng đưa hãng này lên vị thế ứng cử viên hàng đầu cho công ty giá trị nhất thế giới.

Nhưng hiện giờ, con tàu siêu tốc này có dấu hiệu chững lại khi giới đầu tư ngày càng thận trọng hơn và nhận ra rằng việc ứng dụng Trí tuệ Nhân tạo (AI) sẽ không chỉ dựa vào công nghệ của riêng Nvidia.

Giá trị thị trường của Nvidia đã giảm tới 589 tỷ USD chỉ trong một ngày, sau khi công ty khởi nghiệp Trung Quốc DeepSeek phát hành một mô hình AI có hiệu suất tương đương các đối thủ Mỹ, nhưng lại sử dụng ít tài nguyên hơn. Dù vậy, Nvidia vẫn giữ vị trí nhà cung cấp chip chủ chốt trong “cơn sốt” AI với doanh thu tăng vọt và lượng đơn đặt hàng lớn cho các dòng chip chủ lực.

Sự thống trị của Nvidia bắt nguồn từ việc hãng sớm nhận ra tiềm năng của công nghệ xử lý song song và đầu tư đáng kể vào nó trong nhiều năm qua.

Được thành lập vào năm 1993, công ty có trụ sở tại Santa Clara, California này đã đi tiên phong trên thị trường khi đặt cược rằng khả năng thực hiện xử lý song song một ngày nào đó sẽ giúp con chip của hãng phổ biến hơn trong các ứng dụng ngoài trò chơi điện tử. Xử lý song song là khả năng xử lý nhiều tác vụ độc lập trong cùng một thời điểm, giúp giảm thời gian chạy một chương trình cần tính toán hiệu năng cao.

Chip chủ lực hiện tại của hãng, Hopper H100, là một bộ xử lý đồ họa (GPU) mạnh mẽ được thiết kế để huấn luyện các mạng AI cần tư duy phức tạp. Dòng Blackwell sắp ra mắt hứa hẹn hiệu suất gấp 2,5 lần so với Hopper. Các con chip này rất cần thiết cho các nền tảng AI tạo sinh, vốn học hỏi bằng cách tiếp nhận lượng dữ liệu khổng lồ.

Đối với những khách hàng đang chạy đua để đào tạo nền tảng AI của họ thực hiện các nhiệm vụ mới, lợi thế về hiệu suất mà chip Hopper và Blackwell mang lại là rất quan trọng, đến mức Chính phủ Mỹ đã hạn chế việc bán các chip này cho Trung Quốc.

Con đường dẫn đến vị thế dẫn đầu cơn sốt AI của Nvidia bắt đầu với sự thống trị của hãng trong lĩnh vực chip đồ họa. Con chip mạnh nhất trong số này được xây dựng với hàng nghìn lõi xử lý thực hiện nhiều luồng tính toán đồng thời. Điều này cho phép chúng tạo ra các bản kết xuất 3D phức tạp như bóng đổ và phản chiếu vốn rất phổ biến trong trò chơi điện tử ngày nay.

Vào đầu những năm 2000, các kỹ sư của Nvidia nhận ra rằng họ có thể trang bị lại các bộ tăng tốc đồ họa này cho các ứng dụng khác. Trong khi đó, các nhà nghiên cứu AI phát hiện ra rằng công việc của họ cuối cùng có thể khả thi bằng cách sử dụng loại chip này.

Biểu tượng của Tập đoàn Nvidia tại triển lãm máy tính ở Đài Loan (Trung Quốc), ngày 5/1/2024. (Ảnh: REUTERS/TTXVN)

Theo số liệu do công ty nghiên cứu thị trường IDC tổng hợp, Nvidia hiện kiểm soát khoảng 90% thị trường GPU cho trung tâm dữ liệu. Các nhà cung cấp dịch vụ đám mây như AWS của Amazon, Google Cloud và Azure của Microsoft, cùng với các nhà sản xuất chip đối thủ AMD và Intel, cũng đang phát triển chip AI của riêng họ.

Tuy nhiên, những nỗ lực này vẫn chưa tác động đáng kể đến thị phần của Nvidia.

AMD, được coi là đối thủ mạnh nhất của Nvidia, dự báo doanh số bán hàng trong nửa đầu năm 2025 không đổi so với sáu tháng trước đó. Công ty chỉ dự kiến có cải thiện trong nửa cuối năm khi ra mắt chip MI350 mới, được quảng bá là có hiệu suất tốt hơn 35 lần so với phiên bản tiền nhiệm.

Dù vậy, AMD từ chối công bố dự báo doanh thu cả năm. Triển vọng thận trọng này cho thấy AMD đang gặp khó khăn trong việc tạo đà tăng trưởng. Mặc dù AMD tạo ra hơn 5 tỷ USD doanh thu hàng năm từ chip AI, doanh số của Nvidia trong lĩnh vực này đã vượt quá 100 tỷ USD mỗi năm.

Nvidia đã duy trì lợi thế cạnh tranh thông qua cập nhật các dịch vụ, bao gồm cả phần mềm để hỗ trợ phần cứng, với tốc độ mà chưa có công ty nào khác có thể theo kịp. Công ty cũng đã thiết kế các hệ thống cụm giúp khách hàng của mình mua chip H100 với số lượng lớn và triển khai chúng nhanh chóng.

Các chip như Xeon của Intel có khả năng xử lý dữ liệu phức tạp, nhưng chúng có ít lõi hơn và tỏ ra chậm hơn khi xử lý khối lượng thông tin khổng lồ thường được sử dụng để đào tạo phần mềm AI. Intel, cái tên từng thống trị thị trường linh kiện trung tâm dữ liệu, cho đến nay vẫn đang vật lộn để cung cấp các lựa chọn thay thế hấp dẫn cho sản phẩm của Nvidia.

CEO Nvidia, ông Jensen Huang liên tục tuyên bố công ty có nhiều đơn đặt hàng hơn khả năng đáp ứng, kể cả đối với những dòng sản phẩm cũ. Các nhà đầu tư sẽ theo dõi để xem liệu ông có nhắc lại sự đảm bảo này khi công ty báo cáo thu nhập hay không. Microsoft, Amazon, Meta và Google đã công bố kế hoạch chi hàng trăm tỷ USD cho AI và các trung tâm dữ liệu hỗ trợ.

Tuy nhiên, những đồn đoán gần đây cho thấy sự tăng trưởng của trung tâm dữ liệu AI có thể đang chậm lại, với các báo cáo rằng Microsoft đã hủy bỏ một số hợp đồng thuê dung lượng trung tâm dữ liệu ở Mỹ.

Cùng với đó, sự xuất hiện của DeepSeek cũng mang tới những sóng gió cho Nvidia.

Mô hình AI mã nguồn mở R1 của DeepSeek đã khiến các đối thủ cạnh tranh vất vả tìm hiểu cách nó đạt được kết quả tương đương với các đối thủ Mỹ, trong khi chỉ sử dụng một phần nhỏ tài nguyên so với họ.

Biểu tượng của Deepseek. (Ảnh: REUTERS/TTXVN)

DeepSeek tinh chỉnh mô hình AI của mình bằng các đầu vào thực tế, một phương pháp được gọi là suy luận, ít tốn thời gian và tốn dữ liệu hơn so với phương pháp huấn luyện nhân tạo mà các công ty khác sử dụng.

Nvidia - có lẽ là công ty chịu thiệt hại nhiều nhất từ sự xuất hiện của DeepSeek, đã công nhận mô hình của công ty Trung Quốc là một "tiến bộ AI xuất sắc." Đáng chú ý, tiến bộ này đạt được mà không vi phạm các quy định kiểm soát xuất khẩu công nghệ của Chính phủ Mỹ.

Những hạn chế đó cấm Nvidia xuất khẩu các GPU tiên tiến nhất sang Trung Quốc. Vì vậy, phản hồi của hãng dường như đã xoa dịu những nghi ngờ trong giới phân tích ngành rằng DeepSeek không thể tạo ra đột phá như họ tuyên bố.

Tuy nhiên, Nvidia cho biết chip của hãng sẽ đóng một vai trò quan trọng ngay cả khi có sự thay đổi trong cách xây dựng mô hình AI. Công ty khẳng định hoạt động suy luận của mô hình AI đòi hỏi số lượng đáng kể GPU của Nvidia và mạng lưới kết nối hiệu suất cao.

Cho đến hiện tại, có thể thấy rằng mặc dù Nvidia vẫn đang thống trị thị trường chip AI và sở hữu nhiều lợi thế cạnh tranh, tương lai của hãng không hoàn toàn chỉ có màu hồng. Sự trỗi dậy của các đối thủ cùng với những đổi mới trong phương pháp phát triển AI đang tạo ra những thách thức không nhỏ. Liệu Nvidia có thể tiếp tục duy trì vị thế dẫn đầu trong bối cảnh cạnh tranh ngày càng gay gắt và nhu cầu thị trường thay đổi hay không vẫn là một câu hỏi mở mà chỉ thời gian có câu trả lời./.

(TTXVN/Vietnam+)