Ông Trump dọa tấn công 'chớp nhoáng' Nigeria, cảnh báo ngừng mọi viện trợ
Tổng thống Mỹ Donald Trump cảnh báo có thể tấn công quân sự nhanh chóng vào Nigeria nếu nước này không bảo vệ người Kitô giáo. Abuja bác bỏ cáo buộc và khẳng định luôn bảo vệ tự do tôn giáo.
Lực lượng an ninh tuần tra trên đường phố giữa lúc bạo lực gia tăng ở Mangu, bang Plateau, Nigeria, ngày 24/1/2024. Ảnh: Reuters.
Ông Trump đe dọa hành động quân sự “chớp nhoáng” tại Nigeria, cảnh báo sẽ “ngừng mọi viện trợ” nếu chính phủ nước này không bảo vệ người Kitô giáo.
Tổng thống Mỹ Donald Trump hôm 1/11 tuyên bố ông đã yêu cầu Bộ Quốc phòng chuẩn bị cho khả năng hành động quân sự nhanh chóng tại Nigeria, nếu quốc gia Tây Phi này không ngăn chặn được các vụ sát hại người Kitô giáo.
Trong bài đăng trên mạng xã hội Truth Social, ông Trump cho biết chính phủ Mỹ sẽ ngay lập tức đình chỉ toàn bộ viện trợ và hỗ trợ cho Nigeria. Ông nói rằng nếu quân đội Mỹ được điều động, họ sẽ “xông vào với tất cả hỏa lực, để quét sạch hoàn toàn bọn khủng bố Hồi giáo đang thực hiện những tội ác khủng khiếp này”, song không đưa ra bằng chứng cụ thể nào về việc người Kitô giáo bị đàn áp ở Nigeria.
“Nigeria là một quốc gia ô nhục”, ông Trump viết, cảnh báo chính quyền Abuja “phải hành động thật nhanh chóng”. Ông nói thêm: “Nếu chúng ta tấn công, đó sẽ là một đòn đánh nhanh, dữ dội và ngọt ngào – giống như cách bọn khủng bố tấn công những người Kitô hữu thân yêu của chúng ta!”.
Chính phủ Nigeria hiện chưa có phản ứng chính thức trước lời đe dọa quân sự của ông Trump. Nhà Trắng cũng chưa bình luận về thời điểm có thể diễn ra hành động quân sự.
Bài đăng của ông Trump được đưa ra chỉ một ngày sau khi chính quyền của ông đưa Nigeria trở lại “Danh sách các quốc gia đáng quan ngại đặc biệt” (Countries of Particular Concern) – danh sách gồm các nước bị cáo buộc vi phạm tự do tôn giáo, bên cạnh Trung Quốc, Myanmar, Triều Tiên, Nga và Pakistan.
Trước đó trong cùng ngày, Tổng thống Nigeria Bola Ahmed Tinubu đã bác bỏ cáo buộc rằng nước ông đàn áp tôn giáo, khẳng định chính phủ “luôn bảo vệ quyền tự do tín ngưỡng cho mọi công dân”.
“Việc gán cho Nigeria cái mác là quốc gia không khoan dung tôn giáo là điều không phản ánh đúng thực tế. Chính phủ Nigeria luôn nỗ lực bảo vệ quyền tự do tín ngưỡng của tất cả người dân”, ông Tinubu tuyên bố, nhấn mạnh các “bảo đảm hiến pháp” nhằm bảo vệ công dân thuộc mọi tôn giáo.
Trong tuyên bố riêng, Bộ Ngoại giao Nigeria cho biết nước này “sẽ tiếp tục chiến đấu chống chủ nghĩa cực đoan bạo lực” và bày tỏ hy vọng Mỹ “vẫn sẽ là đồng minh thân cận”. Bộ này khẳng định: “Chúng tôi sẽ tiếp tục bảo vệ mọi công dân, bất kể chủng tộc, tín ngưỡng hay tôn giáo. Giống như Mỹ, Nigeria không có lựa chọn nào khác ngoài việc tôn vinh sự đa dạng – vốn là sức mạnh lớn nhất của chúng tôi”.
Hiện diện quân sự của Mỹ tại Tây Phi đã giảm mạnh kể từ khi khoảng 1.000 binh sĩ Mỹ rút khỏi Niger năm ngoái. Dù Washington vẫn duy trì một số nhóm huấn luyện nhỏ trong khu vực, căn cứ quân sự lớn nhất của Mỹ tại châu Phi hiện nằm ở Djibouti, Đông Phi – nơi đồn trú hơn 5.000 binh sĩ phục vụ cho các chiến dịch khu vực.
Ông Trump từng đưa Nigeria vào “danh sách quan ngại” trong nhiệm kỳ đầu
Trong nhiệm kỳ đầu tại Nhà Trắng, ông Trump đã đưa Nigeria – quốc gia đông dân nhất châu Phi và là nước xuất khẩu dầu mỏ hàng đầu – vào danh sách quốc gia đáng quan ngại. Sau đó, Tổng thống Joe Biden đã xóa tên Nigeria khỏi danh sách này năm 2021.
Hôm thứ Sáu trong tuần, ông Trump nói rằng “hàng nghìn người Kitô giáo đang bị giết hại ở Nigeria bởi các phần tử Hồi giáo cực đoan”, nhưng không cung cấp chi tiết cụ thể.
Nigeria có hơn 200 nhóm sắc tộc, nơi các cộng đồng Kitô giáo, Hồi giáo và tín ngưỡng truyền thống cùng tồn tại. Dù phần lớn thời gian hòa bình, nước này từng chứng kiến nhiều đợt bạo lực sắc tộc – tôn giáo bùng phát, thường do tranh chấp tài nguyên hoặc khác biệt vùng miền.
Tổ chức cực đoan Boko Haram đã tiến hành cuộc nổi dậy kéo dài hơn 15 năm ở đông bắc Nigeria, khiến hàng chục nghìn người thiệt mạng. Tuy nhiên, các chuyên gia nhân quyền cho biết phần lớn nạn nhân của nhóm này là người Hồi giáo.
Tuyên bố của ông Trump nhận được sự ủng hộ từ một số nghị sĩ Cộng hòa, trong đó có Hạ nghị sĩ Tom Cole, Chủ tịch Ủy ban Phân bổ ngân sách Hạ viện Mỹ, người cho rằng “sự đàn áp Kitô hữu ở Nigeria đang ở mức báo động”.
Dự luật ngân sách an ninh quốc gia năm 2026 của ủy ban này bao gồm tăng kinh phí cho các chương trình tự do tôn giáo quốc tế và hỗ trợ các cộng đồng Nigeria bị ảnh hưởng bởi bạo lực cực đoan.
Việc ông Trump đưa Nigeria trở lại danh sách “đáng quan ngại” có thể mở đường cho một loạt biện pháp trừng phạt hoặc miễn trừ, song chúng chưa được tự động kích hoạt.
Một số tổ chức tôn giáo tại Mỹ đã gửi thư yêu cầu ông Trump hành động mạnh tay hơn, theo bản sao đăng trên trang web của Viện Hudson.
“Đạo Kitô đang đối mặt với nguy cơ tồn vong ở Nigeria. Hàng nghìn tín đồ đang bị giết hại, và các phần tử Hồi giáo cực đoan là thủ phạm của cuộc tàn sát này”, ông Trump viết, đồng thời kêu gọi Quốc hội Mỹ mở cuộc điều tra về vấn đề này.
