Ông Trump: Mỹ sẽ không bảo đảm an ninh quá mức cho Ukraine

Tổng thống Donald Trump tuyên bố rằng Washington sẽ không cung cấp bất kỳ đảm bảo an ninh đáng kể nào cho Ukraine.

Tổng thống Mỹ Donald Trump phát biểu tại phòng Bầu dục ở Nhà Trắng - Ảnh: Reuters

Cam kết an ninh từ Mỹ

Phát biểu hôm 26.2, ông Trump nhấn mạnh rằng Mỹ không có kế hoạch mở rộng cam kết an ninh đối với Ukraine. "Tôi sẽ không đưa ra bất kỳ đảm bảo an ninh nào vượt quá mức cho phép. Chúng tôi sẽ để châu Âu lo phần đó", hãng tin Al-Jazeera dẫn lời ông Trump.

Tuyên bố này được đưa ra trong bối cảnh Tổng thống Zelensky trước đó đã nhấn mạnh rằng thỏa thuận kinh tế sơ bộ giữa Ukraine và Mỹ vẫn chưa bao gồm bất kỳ cam kết nào về an ninh, một yếu tố mà Kyiv xem là tối quan trọng để đối phó với cuộc xung đột đang diễn ra với Nga.

Ông Zelensky cho biết một thỏa thuận đầy đủ có thể phụ thuộc vào kết quả các cuộc đàm phán với Trump vào cuối tuần này. "Thỏa thuận này có thể là một thành công lớn hoặc có thể trôi vào quên lãng. Và điều đó phụ thuộc rất nhiều vào cuộc trò chuyện của tôi với Tổng thống Trump", ông phát biểu trong cuộc họp báo tại Kyiv.

Thỏa thuận khoáng sản và áp lực từ Washington

Theo các nguồn tin, thỏa thuận khoáng sản giữa hai nước sẽ cho phép Mỹ tiếp cận các nguồn tài nguyên quan trọng của Ukraine, được sử dụng trong ngành hàng không vũ trụ, quốc phòng và hạt nhân. Đổi lại, Ukraine kỳ vọng thỏa thuận này sẽ giúp duy trì sự hỗ trợ của Mỹ giữa lúc ông Trump tìm cách thúc đẩy một giải pháp nhanh chóng cho cuộc chiến với Nga.

Washington đã gây áp lực mạnh mẽ lên Kyiv để ký thỏa thuận này, coi đó là một hình thức hoàn trả cho hàng tỉ đô la viện trợ quân sự và tài chính mà Mỹ đã cung cấp cho Ukraine kể từ khi Nga phát động cuộc chiến vào tháng 2.2022. Tuy nhiên, ông Zelensky bác bỏ bất kỳ ý tưởng nào rằng Ukraine có "khoản nợ" với Mỹ.

"Không có con số 500 tỉ USD, không có 350 tỉ USD, cũng không có 100 tỉ USD nào trong thỏa thuận này. Điều đó sẽ là không công bằng", ông Zelensky nhấn mạnh.

Nhà lãnh đạo Ukraine cũng cho biết điều khoản "hai đổi một" - trong đó Ukraine sẽ phải trả hai USD cho mỗi USD viện trợ nhận được từ Mỹ - đã bị loại bỏ khỏi bản dự thảo mới nhất. "Tạ ơn Chúa, điều đó không còn nữa. Đó là một điều khoản phi lý", ông nói.

Mối quan hệ Ukraine - Mỹ giữa căng thẳng và kỳ vọng

Chuyến thăm của ông Zelensky diễn ra sau một tuần đầy sóng gió giữa hai nhà lãnh đạo. Trước đó, Tổng thống Trump đã chỉ trích Zelensky, gọi ông là "kẻ độc tài không có bầu cử", trong khi Tổng thống Ukraine cảnh báo rằng nếu Trump gặp gỡ Tổng thống Nga Vladimir Putin trước ông, điều đó sẽ gửi đi một thông điệp sai lầm.

"Chúng tôi tin tưởng vào Mỹ. Điều quan trọng là không để mất Mỹ với tư cách là một trong những bên bảo lãnh cho an ninh Ukraine", ông Zelensky nhấn mạnh.

Ukraine và các đối tác châu Âu, bao gồm Pháp, đang nỗ lực thuyết phục Washington rằng Nga không đáng tin cậy khi đề cập đến các thỏa thuận hòa bình. "Chúng tôi không tin rằng Nga thực sự muốn hòa bình. Chúng tôi chỉ tin vào quân đội của mình", ông Zelensky cho hay.

Đáng chú ý, trong khi thúc đẩy thỏa thuận khoáng sản, ông Trump cũng khẳng định rõ ràng rằng Ukraine sẽ không được gia nhập NATO. "NATO? Hãy quên chuyện đó đi. Tôi nghĩ đó có lẽ là lý do khiến mọi chuyện bắt đầu", ông Trump phát biểu.

Bình luận này dường như phản ánh quan điểm lâu dài của Trump về việc giảm thiểu vai trò của Mỹ trong liên minh quân sự NATO và chuyển gánh nặng an ninh cho châu Âu.

Nga gia tăng sức ép

Trong khi các cuộc đàm phán đang diễn ra, Nga vẫn tiếp tục các cuộc tấn công vào Ukraine. Theo lực lượng không quân Ukraine, Nga đã phóng ít nhất 177 máy bay không người lái vào nhiều khu vực khác nhau.

Tại miền Đông Ukraine, lực lượng Ukraine tuyên bố đã phát động một cuộc phản công thành công, giành quyền kiểm soát lại khu định cư Kotlyne ở khu vực Donetsk. Tuy nhiên, lực lượng Nga cũng tăng cường tấn công vào thị trấn Kostyantynivka và nhiều khu vực khác, gây ra thương vong đáng kể cho dân thường.

Bộ Quốc phòng Nga tuyên bố đã kiểm soát thêm hai ngôi làng ở khu vực Kursk, nơi lực lượng Ukraine đã thực hiện một cuộc tấn công bất ngờ vào năm ngoái.

Trong khi Ukraine và Mỹ đàm phán về thỏa thuận khoáng sản, Điện Kremlin cũng đang tìm cách thiết lập ảnh hưởng với ông Trump. Bộ trưởng Ngoại giao Nga Sergey Lavrov cho biết các quan chức Mỹ và Nga sẽ gặp nhau tại Istanbul vào hôm 27.2 để thảo luận về các tranh chấp song phương. Cuộc đối thoại này được cả hai bên xem là một bước quan trọng trong tiến trình hướng đến một giải pháp cho cuộc chiến Ukraine.

Tóm lại, thỏa thuận khoáng sản giữa Mỹ và Ukraine có thể mở ra một giai đoạn mới trong quan hệ song phương, nhưng vẫn còn nhiều câu hỏi về tương lai của sự hỗ trợ từ Washington. Trong khi ông Trump tìm cách đạt được các thỏa thuận mang tính kinh tế, Ukraine vẫn nhấn mạnh tầm quan trọng của các đảm bảo an ninh. Với tình hình chiến sự tiếp tục căng thẳng, kết quả của cuộc gặp giữa hai nhà lãnh đạo Ukraine và Mỹ sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc định hình hướng đi tiếp theo của Ukraine trong cuộc chiến với Nga.

Hoàng Vũ