PGS.TS Phạm Tuấn Cảnh hướng dẫn 5 nguyên tắc phòng tránh ô nhiễm không khí
Những ngày qua tại Hà Nội chìm ngập trong lớp sương lẫn bụi mịn khiến tình trạng ô nhiễm không khí gia tăng nhanh chóng. Theo thống kê, ở Việt Nam mỗi năm có hơn 60 nghìn người chết do ô nhiễm không khí, PGS.TS Phạm Tuấn Cảnh chỉ ra 5 nguyên tắc phòng tránh sau đây.
9/10 người phải hít thở không khí chứa các chất ô nhiễm độc hại
Trong tháng 1, tại các điểm trạm quan trắc môi trường trên toàn thành phố, hầu hết đã rơi vào vùng đỏ và tím đậm - mức ô nhiễm không khí xấu và rất xấu, đe dọa trực tiếp tới hệ hô hấp của con người.
Ngay cả thời điểm khi chưa có nhiều phương tiện lưu thông nhưng chỉ số đo chất lượng trên các nền tảng ứng dụng như Air Visual, PAM Air đã ghi nhận mức độ ô nhiễm trên 200, nhiều quận trung tâm thành phố còn trên mức 400 ( mức nguy hại).
Các tỉnh thành tiếp giáp với Hà Nội như Bắc Ninh, Hà Nam, Ninh Bình, cũng đều ghi nhận chỉ số ô nhiễm không khí ở mức xấu với trung bình trên 150.
Việc ô nhiễm không khí tại các thành phố lớn đã trở thành mỗi quan tâm rất lớn, bởi vì chúng ta tiếp xúc trực tiếp với các hạt mụi mịn, sẽ thâm nhập sâu vào hệ thống hô hấp gây ra các bệnh đột quỵ, ung thư phổi, bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính, các bệnh nhiễm trùng đường hô hấp…
Khuyến cáo từ Tổ chức Y tế Thế giới WHO, những hạt bụi mịn PM 2.5 ( hạt bụi có đường kính nhỏ hơn 2,5 micromet) sẽ xâm nhập sâu vào trong cơ thể người do có kích thước siêu nhỏ, chúng bị giữ lại trong khí quản và phế nang. Trong khi đó bản thân chúng ta chỉ có cơ chế bảo vệ với những hạt bụi có kích thước lớn hơn 10 micromet.
Theo một nghiên cứu của GS Christopher J L Murray và các cộng sự đăng trên tạp chí khoa học Lancet năm 2016, ô nhiễm không khí gây ra khoảng 7 triệu ca tử vong hàng năm trên toàn cầu, 9/10 người phải hít thở không khí chứa các chất ô nhiễm độc hại. Và ở Việt Nam, khoảng 60.000 người chết mỗi năm liên quan tới ô nhiễm không khí.
>> Ô nhiễm không khí trong nhà là gì? Mối quan hệ giữa ô nhiễm không khí trong nhà và sức khỏe lá phổi
5 nguyên tắc để bảo vệ đường hô hấp
Theo chia sẻ của PGS.TS Phạm Tuấn Cảnh - Giám đốc BV Tai Mũi Họng Trung ương; Chủ nhiệm Bộ môn Tai Mũi Họng, Trường Đại học Y Hà Nội cho biết, tai mũi họng là “cửa ngõ” đầu tiên của đường thở và sẽ chịu gánh nặng đầu tiên nếu không khí bị ô nhiễm. Do vậy, việc hạn chế tiếp xúc với các phương tiện giao thông, công trình xây dựng là điều cần thiết để bảo vệ bản thân chúng ta. Ngoài gia, TS Phạm Tuấn Cảnh cũng hướng dẫn thực hiện các biện pháp sau:
1. Tuyệt đối không được bỏ khẩu trang
Việc đeo khẩu trang là điều cực kỳ cần thiết, tuy nhiên cần lựa chọn khẩu trang đạt tiêu chuẩn nhiều lớp và có lớp lọc bụi do cơ quan chức năng chứng nhận, ôm sát khuôn mặt. Khẩu trang dù không đảm bảo ngăn chặn 100% khói bụi nhưng sẽ làm hạn chế chúng xâm nhập vào mũi vào phổi.
2. Vệ sinh mũi bằng nước muối sinh lý
Bất kể trẻ em hay người lớn thì đều cần bảo vệ cơ quan khứu giác sạch sẽ tránh chất bẩn và vi trùng từ không khí. Cũng theo BS. Huỳnh Khắc Cường - Chủ tịch Hội Tai Mũi Họng TPHCM và các tỉnh phía Nam cho rằng việc vệ sinh mũi họng hằng ngày bằng nước muối sinh lý dạng nhẹ rất cần thiết như vệ sinh răng miệng hằng ngày.
3. Cập nhật thông tin thường xuyên
Các nguồn tin cậy như thời sự, các ứng dụng trên điện thoại là các nguồn tin cậy để bạn chủ động phòng ngừa, bảo vệ sức khỏe trước khi đi ra khỏi nhà.
Vào những ngày chất lượng không khí kém, bạn nên hạn chế ra ngoài nếu không thực sự cần thiết để tránh nguy cơ mắc bệnh
4. Thường xuyên vệ sinh nhà cửa
Phần lớn thời gian chúng ta ở trong nhà (tại gia đình và nơi làm việc), do đó để giảm thiểu nguy cơ và bảo vệ sức khỏe trước ô nhiễm không khí trong nhà, chúng ta nên dọn dẹp nhà cửa ít nhất mỗi tuần 1 lần, lau dọn bằng khăn ướt sẽ giúp giảm thiểu bụi bẩn trong nhà đi nhiều lần. Có thể sử dụng các loại máy lọc không khí để hạn chế sự ô nhiễm trong không gian sống.
5. Sử dụng nhiên liệu điện
Một trong những nguyên nhân gây ô nhiễm không khí ở Hà Nội là người dân sử dụng bếp than tổ ong quá nhiều. Hà Nội, hiện có hơn 60.000 hộ đang dùng bếp than tổ ong. Chuyển sang dùng bếp điện bếp từ hoặc bếp điện sẽ hạn chế được nhiều nồng độ khí thải ra không khí.
Khuyến cáo đối với người bị bệnh hô hấp
Bệnh nhân có vấn đề về hô hấp không nên ra ngoài vào thời điểm không khí bị ô nhiễm nếu không thực sự cần thiết. Đặc biệt là những trường hợp bị bệnh hen và phổi tắc nghẽn mãn tính cần phải tuân thủ và duy trì thuốc uống hằng ngày theo chỉ định của các bác sĩ.