Phá sản, giải thể quỹ tín dụng nhân dân yếu kém

Chiều 14-11, Quốc hội thảo luận dự Luật Bảo hiểm tiền gửi (sửa đổi). Một số ĐBQH đề nghị xem xét giao Bảo hiểm tiền gửi Việt Nam chủ trì xây dựng phương án tái cấu trúc, giải thể hoặc phá sản đối với quỹ tín dụng nhân dân yếu kém.

Bảo hiểm tiền gửi chưa có đủ quyền?

ĐB Thạch Phước Bình (Vĩnh Long) nhận định dự thảo luật lần này đã mở rộng nhiệm vụ kiểm tra tổ chức tín dụng của Bảo hiểm tiền gửi Việt Nam. Song, hiện Bảo hiểm tiền gửi Việt Nam chỉ được quyền báo cáo Ngân hàng Nhà nước (NHNN), chưa được quyền đưa ra kiến nghị trực tiếp cho tổ chức tín dụng dù phát hiện nguy cơ mất an toàn.

Thời gian qua, Bảo hiểm tiền gửi Việt Nam đã phát hiện sai phạm tại các quỹ tín dụng nhân dân, kiến nghị NHNN xử lý kịp thời. Tuy nhiên, vì không có quyền cảnh báo trực tiếp nên nhiều trường hợp xử lý chậm so với diễn biến rủi ro. Các nước như Hoa Kỳ, Hàn Quốc, tổ chức bảo hiểm tiền gửi luôn là tuyến đầu cảnh báo rủi ro.

ĐB Thạch Phước Bình cho rằng cần để bảo hiểm tiền gửi giảm tải về thanh tra, kiểm tra cho NHNN. Ảnh: QH

ĐB Thạch Phước Bình cho rằng nếu chỉ dừng ở mức kiểm tra, báo cáo thì nguồn lực 25 năm kinh nghiệm của một định chế tài chính công có mạng lưới rộng, tiếp xúc trực tiếp với các tổ chức tham gia bảo hiểm… đã bị bỏ qua.

Do đó, ĐB Thạch Phước Bình kiến nghị bổ sung vào dự thảo luật quy định cho phép Bảo hiểm tiền gửi Việt Nam cảnh báo, khuyến nghị trực tiếp với tổ chức tín dụng khi phát hiện rủi ro, đồng thời báo cáo NHNN để có biện pháp giám sát phù hợp.

"Quyền này không phải thanh tra, không phải chế tài nhưng là công cụ cảnh báo sớm giúp giảm thiểu rủi ro hệ thống", ĐB Thạch Phước Bình nói.

Giảm tải cho NHNN

ĐB Thạch Phước Bình cũng đề nghị tăng cường vai trò của Bảo hiểm tiền gửi Việt Nam trong xử lý tổ chức tín dụng yếu kém trong bối cảnh hơn 1.100 quỹ tín dụng nhân dân có quy mô nhỏ, tài sản đơn giản và Bảo hiểm tiền gửi Việt Nam đủ năng lực để chủ trì tái cấu trúc nhưng dự thảo chưa giao thẩm quyền này.

Theo đó, cần có quy định giao Bảo hiểm tiền gửi Việt Nam chủ trì xây dựng phương án tái cấu trúc, giải thể hoặc phá sản đối với quỹ tín dụng nhân dân yếu kém, trình NHNN phê duyệt và trực tiếp tổ chức thực hiện.

"Điều này vừa giảm tải cho NHNN trong bối cảnh tinh gọn bộ máy, vừa phát huy tối đa năng lực Bảo hiểm tiền gửi Việt Nam phù hợp với chiến lược phát triển ngành ngân hàng", ĐB Thạch Phước Bình nói.

ĐB Thái Quỳnh Mai Dung cũng cho rằng cần tận dụng kinh nghiệm của hệ thống bảo hiểm tiền gửi. Ảnh: QH

ĐB Thái Quỳnh Mai Dung (Phú Thọ) nhận định, sau tinh gọn bộ máy, hệ thống chi nhánh NHNN tại các tỉnh, thành phố đã giảm xuống chỉ còn có 15 chi nhánh khu vực. Trong khi đó, đặc thù hoạt động của hệ thống tổ chức tín dụng tại Việt Nam phân tán tại nhiều địa bàn, quy mô hoạt động ngày càng lớn và tính chất hoạt động ngày càng phức tạp.

Vì vậy, việc giao cho tổ chức bảo hiểm tiền gửi chức năng kiểm tra sẽ tận dụng nguồn nhân lực này và hỗ trợ công tác thanh tra của NHNN. Chức năng kiểm tra này cũng cần được quy định rõ tính pháp lý để bảo đảm tính hiệu lực, hiệu quả và thực chất, không trùng lặp với hoạt động thanh tra của NHNN, gây khó khăn cho người dân và doanh nghiệp.

Bảo vệ người gửi tiền từ sớm, từ xa

Thống đốc NHNN Nguyễn Thị Hồng cho biết, với vai trò là cơ quan quản lý, NHNN sẽ xác định rõ phạm vi, giới hạn nội dung kiểm tra của tổ chức bảo hiểm tiền gửi để đảm bảo không trùng lặp với nội dung phạm vi kiểm tra của NHNN cũng như của cơ quan có thẩm quyền trong thanh tra, kiểm tra, giám sát tổ chức tín dụng.

Trong quá trình kiểm tra, tổ chức bảo hiểm tiền gửi có thể đưa ra khuyến nghị và cảnh báo đối với các tổ chức tín dụng và theo Thống đốc, đây là kết quả của hoạt động kiểm tra, không nhất thiết là phải đưa vào quy định của luật.

Thống đốc NHNN Nguyễn Thị Hồng giải trình trước Quốc hội. Ảnh: QH

NHNN sẽ nắm toàn bộ, toàn diện về tình hình của một tổ chức tín dụng; bảo hiểm tiền gửi chỉ kiểm tra một số nội dung, do đó không thể nắm toàn diện về tổ chức tín dụng nhưng có thể đưa ra khuyến nghị để NHNN cân nhắc và có biện pháp xử lý phù hợp.

Với những ý kiến cần tăng cường vai trò của Bảo hiểm tiền gửi Việt Nam trong xử lý tổ chức tín dụng yếu kém, Thống đốc cho biết cơ sở chính trị, pháp lý và thực tiễn của quy định này hoàn toàn phù hợp với chủ trương đổi mới trong chỉ đạo của Đảng và Nhà nước, với mục tiêu quan trọng nhất là bảo vệ người gửi tiền.

"Việc bảo vệ người gửi tiền không chỉ dừng lại ở việc chi trả tiền bảo hiểm trong trường hợp tổ chức tín dụng bị phá sản, mà các quy định tại dự thảo luật còn cho phép thực hiện biện pháp từ sớm, từ xa để đảm bảo an toàn hệ thống. Chính sách này cũng phù hợp với pháp luật về bảo hiểm tiền gửi của nhiều quốc gia, ví dụ Hoa Kỳ", Thống đốc nói.

Với việc sử dụng nguồn lực tài chính từ quỹ dự phòng nghiệp vụ để xử lý các tổ chức tín dụng yếu kém, dù là để chi trả trực tiếp cho người gửi tiền hay gián tiếp thông qua tham gia tái cơ cấu tổ chức tín dụng yếu kém, đều là những phương thức nhằm bảo vệ tốt nhất quyền lợi của người gửi tiền.

NHÓM PHÓNG VIÊN