Phối hợp cùng các quốc gia trong ngăn chặn buôn lậu thuốc lá
Với tính chất siêu lợi nhuận, tình trạng buôn bán thuốc lá bất hợp pháp vẫn diễn ra phức tạp, gây ra nhiều vấn đề nhức nhối cho các quốc gia trên toàn cầu. Các sản phẩm nhập lậu, đặc biệt là hàng giả và hàng tự chế không được kiểm soát thành phần, chất lượng, tiềm ẩn nguy cơ lớn đối với người sử dụng, nhất là với giới trẻ.
Các sản phẩm thuốc lá điện tử nhập lậu vẫn được bày bán công khai tại một số quốc gia trong khu vực châu Á.
Nâng cao khả năng ngăn chặn buôn lậu
Thực tế hiện nay, buôn lậu thuốc lá không chỉ gây thiệt hại hàng tỷ USD thuế cho các quốc gia mỗi năm mà còn đe dọa nghiêm trọng đến sức khỏe cộng đồng. Trong bối cảnh đó, với vai trò là một tập đoàn toàn cầu, từ tháng 6/2021, Philip Morris International (PMI) Mỹ đã sáng lập Liên minh Hợp tác giữa khu vực công và tư tại Hoa Kỳ (USA-IT) nhằm tăng cường nhận thức, thúc đẩy thực thi pháp luật và triển khai các chương trình đào tạo chuyên sâu trong lĩnh vực phòng chống buôn lậu.
Theo đó, USA-IT hoạt động dựa trên bốn định hướng trọng tâm: thúc đẩy nghiên cứu và chia sẻ thực tiễn hiệu quả trong phòng, chống buôn lậu; đóng vai trò là tiếng nói tiên phong thúc đẩy chính sách và quy định bảo vệ người tiêu dùng; hỗ trợ năng lực cho lực lượng thực thi pháp luật thông qua các chương trình đào tạo chuyên sâu và nâng cao nhận thức cộng đồng thông qua giáo dục và truyền thông.
Liên minh Hợp tác giữa khu vực công và tư tại Hoa Kỳ (USA-IT) do PMI sáng lập. (Ảnh: PMI)
Vào tháng 10/2025 vừa qua, USA-IT đã tổ chức Hội nghị Thượng đỉnh Chống buôn bán bất hợp pháp khu vực Trung Tây lần đầu tiên tại Hoa Kỳ, quy tụ hơn 75 đại diện từ các cơ quan thực thi pháp luật, công tố viên, doanh nghiệp và tổ chức xã hội dân sự để thảo luận về các giải pháp hợp tác liên ngành.
Sự ra đời và hoạt động tích cực của USA-IT là minh chứng cho cam kết mạnh mẽ của PMI trong việc thúc đẩy hợp tác công-tư, tăng cường năng lực phòng, chống tội phạm kinh tế và bảo vệ người tiêu dùng trước những biến tướng của nạn buôn lậu.
Phòng ngừa tận gốc, ngăn giới trẻ tiếp cận thuốc lá
Để ngăn chặn đối tượng vị thành niên tiếp cận thuốc lá, PMI đã thực thi toàn diện qua bốn phương diện chính. PMI đặt ra quy định thực hành kinh doanh nghiêm ngặt, chỉ hướng đến người trưởng thành đang hút thuốc; yêu cầu các đối tác phân phối tuân thủ chặt chẽ quy định không bán sản phẩm cho người chưa đủ tuổi.
Trong năm 2023, 98% sản lượng sản phẩm toàn cầu của PMI đã được bao phủ bởi các chương trình kiểm soát tại các kênh bán lẻ gián tiếp nhằm thể hiện nỗ lực duy trì mức độ bao phủ trên 90% mà tập đoàn đặt ra. Ngoài ra, PMI còn đầu tư vào nghiên cứu và ứng dụng công nghệ để ngăn chặn việc mua bán hoặc sử dụng sản phẩm không đúng đối tượng. Cuối cùng, bao bì sản phẩm được thiết kế rõ ràng, có nhãn cảnh báo thể hiện sản phẩm chỉ dành cho người trưởng thành.
Các công cụ mà PMI ứng dụng để ngăn chặn giới trẻ tiếp cận sản phẩm, gồm chương trình đào tạo nhân viên bán lẻ “21+U”, truyền thông tại điểm bán “WeCard” và công nghệ xác định độ tuổi “TruAge”. (Ảnh: uspmi.com)
Trên thực tế, để trở thành một phần của các giải pháp trong chiến lược kiểm soát thuốc lá tại nhiều quốc gia, PMI luôn duy trì sự linh hoạt trong chiến lược để tuân thủ hành lang pháp lý của nước sở tại. Điển hình, PMI Mỹ khởi động chiến dịch “Đầu tư vào trách nhiệm”, nhằm tăng cường nhận thức về việc tuân thủ độ tuổi sử dụng sản phẩm thuốc lá từ 21 tuổi trở lên - độ tuổi hút thuốc hợp pháp tại nước này. Theo đó, PMI Mỹ đã ứng dụng trí tuệ nhân tạo để xác minh độ tuổi trên các nền tảng trực tuyến, đầu tư vào công nghệ xác thực tuổi tại điểm bán trực tiếp, cam kết không hợp tác với người nổi tiếng quảng bá sản phẩm, đào tạo nhân viên bán lẻ về quy trình xác minh độ tuổi…
Đồng thời, công ty cũng hỗ trợ chương trình “Mystery Shopping” (tạm dịch: Người mua hàng bí mật) do Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) triển khai, trong đó các nhân viên sẽ đóng vai khách hàng đến mua hàng tại các điểm bán lẻ để kiểm tra mức độ tuân thủ quy định pháp luật về độ tuổi tối thiểu khi mua sản phẩm chứa nicotine.
Trong khi nhiều quốc gia đang nỗ lực kiểm soát việc sử dụng thuốc lá ở giới trẻ, thì tại thị trường chợ đen lại trở thành mối đe dọa lớn, len lỏi và tấn công trực tiếp vào nhóm đối tượng này. Tại Ấn Độ, 10% người từ 18-24 tuổi vẫn dùng thuốc lá điện tử dù lệnh cấm có từ năm 2019. Singapore cũng ghi nhận 5,2% người trưởng thành sử dụng sản phẩm thuốc lá điện tử bất hợp pháp. Tại Thái Lan, con số này là 9,1% ở giới trẻ.
Điều này đặt ra yêu cầu cấp thiết về việc xây dựng các chính sách toàn diện, không chỉ dừng lại ở biện pháp cấm, mà còn phải bảo đảm hiệu quả thực thi và bảo vệ giới trẻ khỏi nguy cơ tiếp cận sản phẩm từ thị trường phi pháp. Đây là một thách thức lớn đối với các chính phủ trong việc cân bằng giữa kiểm soát và bảo vệ sức khỏe cộng đồng.
