Phụ nữ Thủ đô phát huy vai trò trong giải quyết các vấn đề xã hội

Từ phòng chống bạo lực, chăm sóc sức khỏe đến bảo vệ môi trường, hàng trăm mô hình sáng tạo được triển khai, góp phần xây dựng môi trường an toàn, nâng cao chất lượng cuộc sống cho phụ nữ và trẻ em.

Hiệu quả Đề án 938

Đề án 938 "Tuyên truyền, giáo dục, vận động, hỗ trợ phụ nữ tham gia giải quyết một số vấn đề xã hội liên quan đến phụ nữ giai đoạn 2017-2027" được Chính phủ ban hành tháng 6-2017, do Trung ương Hội Liên hiệp phụ nữ Việt Nam phát động thực hiện. Với mục tiêu nâng cao kiến thức, kỹ năng, phát huy vai trò chủ động của phụ nữ trong ứng phó và tham gia giải quyết có hiệu quả một số vấn đề xã hội, đề án hướng tới giảm thiểu những tác động tiêu cực, nâng cao chất lượng cuộc sống phụ nữ, góp phần thực hiện mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.

Phụ nữ phường Láng. Ảnh: Bảo Lâm

Kế thừa những thành quả từ giai đoạn 1 (2018-2022), các cấp Hội Liên hiệp phụ nữ thành phố Hà Nội đã và đang tích cực đổi mới phương thức hoạt động, tập trung vào chuyển đổi hành vi, nâng cao năng lực, phát huy vai trò chủ động của phụ nữ trong đời sống xã hội.

Ngay từ đầu giai đoạn 2, Hội Liên hiệp phụ nữ thành phố Hà Nội đã chủ động ban hành kế hoạch cụ thể, lựa chọn các chủ đề trọng tâm phù hợp với tình hình thực tế từng năm như "Phòng chống bạo lực gia đình, bạo lực trên cơ sở giới" năm 2023, "Giáo dục cha mẹ trong chăm sóc và bảo vệ trẻ em" giai đoạn 2024-2025. Trên cơ sở đó, các cấp Hội đã tổ chức hàng loạt hoạt động truyền thông, giáo dục pháp luật, nâng cao kiến thức và kỹ năng sống cho hội viên, phụ nữ.

Chỉ trong 3 năm, toàn thành phố đã tổ chức gần 5.000 cuộc tuyên truyền về đạo đức, pháp luật, kỹ năng tổ chức cuộc sống, thu hút trên 80% hội viên, phụ nữ tham gia. Các phong trào tiêu biểu tiếp tục được đẩy mạnh như "Xây dựng người phụ nữ Thủ đô Trung hậu - Sáng tạo - Đảm đang - Thanh lịch", cuộc vận động "Gia đình 5 không, 3 sạch", mô hình "Phụ nữ Thủ đô ứng xử đẹp", góp phần xây dựng nét đẹp văn hóa người Hà Nội trong thời đại mới.

Lãnh đạo Hội Liên hiệp Phụ nữ thành phố Hà Nội tham quan gian hàng của phụ nữ làm chủ. Ảnh: Bảo Lâm

Nhiều hoạt động lớn đã để lại dấu ấn đậm nét trong cộng đồng như Festival phụ nữ Thủ đô hòa bình - phát triển, chương trình "Hà Nội kết nối - vươn xa", "Triệu phần quà san sẻ yêu thương", Ngày hội khởi nghiệp sáng tạo của phụ nữ Thủ đô, hội thảo "Sáng mãi truyền thống phụ nữ Ba đảm đang". Những hoạt động này không chỉ giúp gắn kết phụ nữ trong các lĩnh vực mà còn góp phần truyền cảm hứng, lan tỏa hình ảnh người phụ nữ hiện đại, năng động, trách nhiệm với cộng đồng.

Mới đây, 16 chi hội phụ nữ trên địa bàn xã Bất Bạt đã quyên góp được hơn 52 triệu đồng ủng hộ đồng bào lũ lụt miền Trung. Đặc biệt, Chi hội Phụ nữ thôn Cẩm An được ghi nhận là đơn vị nổi bật, không chỉ vận động hội viên mà còn huy động được sự tham gia đóng góp của đông đảo nhân dân trong thôn, tạo nên sức lan tỏa tích cực.

Phó Chủ tịch Mặt trận Tổ quốc, Chủ tịch Hội Liên hiệp phụ nữ xã Bất Bạt Nguyễn Thị Tuyến cho biết: “Toàn bộ số tiền nói trên đã được Thường trực Hội Liên hiệp phụ nữ xã Bất Bạt chuyển về Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam xã để chuyển lên cấp trên, hỗ trợ kịp thời các gia đình gặp khó khăn”.

Hội Liên hiệp phụ nữ xã Bất Bạt ủng hộ đồng bào lũ lụt miền Trung. Ảnh: PV

Đáng chú ý, trong 3 năm qua, đã có hơn 64.000 bài viết, hình ảnh, mô hình, tấm gương điển hình phụ nữ tiêu biểu được giới thiệu, trong đó có 39 phụ nữ được tôn vinh các giải thưởng cao quý như "Phụ nữ Việt Nam", "Công dân Thủ đô ưu tú", "Phụ nữ Thủ đô tiêu biểu". Ngoài ra, 425 phụ nữ được ghi nhận danh hiệu "Người tốt, việc tốt" cấp thành phố, khẳng định vai trò và sự cống hiến của phụ nữ Thủ đô trong nhiều lĩnh vực.

Đặc biệt, Hội đã tích cực triển khai các chương trình tuyên truyền, chăm sóc sức khỏe cho phụ nữ thông qua việc thực hiện Kế hoạch số 124/KH-UBND về "Tầm soát, phát hiện sớm ung thư vú, ung thư cổ tử cung cho phụ nữ giai đoạn 2022-2025". Theo đó, 33.000 phụ nữ độ tuổi từ 35-60 tuổi đã được tuyên truyền, nâng cao nhận thức, 43.866 hội viên, phụ nữ và nữ đoàn viên công đoàn được khám, tầm soát phát hiện sớm.

Các cấp Hội tích cực tuyên truyền về dân số, kế hoạch hóa gia đình, đặc biệt quan tâm đến phụ nữ đặc thù như lao động nhập cư, nữ công nhân, phụ nữ đơn thân, khuyết tật, bị ảnh hưởng bởi đại dịch Covid-19, phụ nữ di cư hồi hương, nữ phạm nhân.

Tại “Ngày Chủ nhật Hồng” hiến máu tình nguyện tuần vừa qua ngày 7-12, Hội Liên hiệp phụ nữ xã Thư Lâm có gần 90/50 cán bộ, hội viên đăng ký, trong đó trên 70 chị đủ điều kiện và trực tiếp hiến máu, đóng góp các đơn vị máu an toàn cho ngân hàng máu.

Phó Chủ tịch Mặt trận Tổ quốc, Chủ tịch Hội Liên hiệp phụ nữ xã Thư Lâm Ngô Thị Thúy Hằng cho biết: Có nhiều hội viên đã nhiều lần tham gia hiến máu, thể hiện tinh thần trách nhiệm và nghĩa cử nhân ái vì cộng đồng. Nhưng có những chị lần đầu tham gia, ban đầu còn hồi hộp nhưng khi chứng kiến sự thân thiện, nhiệt tình của đội ngũ y tế và không khí ấm áp tại điểm hiến máu, chị đã mạnh dạn đăng ký, tự hào vì mình được góp phần nhỏ bé vào việc cứu giúp người khác.

Lãnh đạo Hội Liên hiệp phụ nữ đánh giá, những kết quả này thể hiện sự chuyển đổi tích cực trong nhận thức và hành vi của phụ nữ Thủ đô, góp phần xây dựng Thủ đô văn hiến, văn minh, hiện đại.

Mô hình sáng tạo và lan tỏa

Song song với đó, xây dựng nhiều mô hình mới, sáng tạo trong vận động, hỗ trợ phụ nữ chủ động giải quyết các vấn đề xã hội. Thành Hội duy trì hoạt động của Hội đồng tư vấn tham gia giải quyết các vấn đề xã hội liên quan đến phụ nữ.

Các cấp Hội nhân rộng 98 tổ tư vấn tham gia giải quyết vụ việc liên quan phụ nữ và trẻ em, 1.982 địa chỉ tin cậy tại cộng đồng, 184 nhóm nòng cốt tuyên truyền pháp luật toàn thành phố, 145 câu lạc bộ "Phụ nữ với pháp luật", 17 câu lạc bộ "Phòng chống buôn bán phụ nữ trẻ em", 21 câu lạc bộ "Phụ nữ và gia đình thực hiện an toàn giao thông".

Ngôi nhà xanh góp phần bảo vệ môi trường của phụ nữ phường Giảng Võ. Ảnh: PV

Trong lĩnh vực gia đình có mô hình câu lạc bộ "Gia đình văn minh hạnh phúc", "Giới và gia đình", "Nam giới lên tiếng", "Nuôi dạy con tốt". Trong lĩnh vực bảo vệ môi trường, an toàn thực phẩm, Hội thành lập mới 328 mô hình "Tuyên truyền, vận động phụ nữ thực hiện an toàn thực phẩm", 37 chợ văn minh, an toàn, hiệu quả. Nhân rộng các mô hình phân loại, xử lý rác thải tại nguồn, mô hình "Sạch đồng ruộng", "Sống xanh", "Điểm sinh hoạt cộng đồng xanh - sạch - đẹp, thân thiện với môi trường", "Biến chân rác thành vườn hoa".

Nhiều mô hình phụ nữ thực hành tiết kiệm, phát triển kinh tế, vận động cán bộ hội viên trong xây dựng nông thôn mới, văn minh đô thị, xây dựng nếp sống văn hóa được thành lập giúp các hộ có địa chỉ thoát nghèo; 190 tổ dân phố, thôn, xóm kiểu mẫu; 122 di tích lịch sử, danh lam thắng cảnh kiểu mẫu, vận động được 12.631 đám cưới, 8.367 đám tang văn minh.

Mạng lưới hỗ trợ pháp lý cho phụ nữ, trẻ em không ngừng được mở rộng từ cấp thành phố đến cơ sở. Tính đến giữa năm 2025, toàn thành phố đã tổ chức hơn 1.000 hội nghị, tọa đàm, hội thảo chuyên đề về môi trường và an toàn thực phẩm, với sự tham gia của trên 125.000 cán bộ, hội viên, phụ nữ và chủ cơ sở kinh doanh thực phẩm. Hội đã phối hợp tham gia 552 đoàn kiểm tra liên ngành, triển khai mô hình xử lý rác thải tại nguồn, xử lý rơm rạ sau thu hoạch tại 18 huyện, thị xã trước đây, thu hút gần 80.000 hộ phụ nữ hưởng ứng.

Không chỉ dừng lại ở các hoạt động phong trào, các cấp Hội còn chủ động tham gia giám sát, phản biện xã hội, đóng góp nhiều ý kiến vào quá trình xây dựng và ban hành các văn bản pháp luật, đề án, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội của thành phố và các địa phương.

Một số mô hình vận động được đánh giá có tính lan tỏa sâu rộng trong đời sống đô thị như "Thôn/xóm kiểu mẫu", "Di tích lịch sử kiểu mẫu", "Đám cưới, đám tang văn minh", "Tổ dân phố không rác thải". Những mô hình này không chỉ thay đổi thói quen sinh hoạt của người dân mà còn khơi dậy tinh thần tự giác, gắn kết cộng đồng, góp phần thực hiện nếp sống văn hóa người Hà Nội thanh lịch, văn minh.

Thanh Trì là một điển hình trong triển khai Đề án. Trong giai đoạn 2 của Đề án 938 và 5 năm thực hiện Chiến lược quốc gia về bình đẳng giới, Hội Liên hiệp phụ nữ xã (huyện Thanh Trì cũ) đã phối hợp tổ chức 7 lớp tập huấn cho 100% đội ngũ cán bộ chuyên trách, 47 buổi tuyên truyền cho trên 10.500 cán bộ, hội viên phụ nữ nòng cốt, 154 cuộc cho trên 17.725 hội viên phụ nữ và cha mẹ có con dưới 16 tuổi về các luật liên quan.

Đồng thời duy trì 27 địa chỉ tin cậy tại cộng đồng, 5 mô hình "Thôn/tổ dân phố an toàn, thân thiện với phụ nữ và trẻ em", 28 mô hình "Thôn văn hóa kiểu mẫu". Đáng chú ý, trên địa bàn xã không có tình trạng các vụ việc xâm hại, bạo lực nghiêm trọng đối với phụ nữ và trẻ em.

Nhiều cán bộ, hội viên được khen thưởng trong thực hiện cuộc vận động "Xây dựng gia đình 5 không, 3 sạch". Ảnh: Bảo Lâm

Bên cạnh những thành tựu đáng ghi nhận, quá trình triển khai Đề án 938 vẫn còn một số tồn tại, hạn chế. Việc lồng ghép nội dung Đề án vào chương trình công tác của một số sở, ngành và địa phương còn chưa đồng bộ, thiếu chiều sâu. Một bộ phận người dân, nhất là ở vùng sâu, vùng xa vẫn còn hạn chế nhận thức về bình đẳng giới, quyền của phụ nữ và trẻ em. Đặc biệt, một số vụ việc xâm hại, bạo lực phụ nữ, trẻ em, bạo lực học đường vẫn xảy ra, gây bức xúc trong dư luận xã hội.

Để nâng cao hiệu quả thực hiện Đề án 938 từ nay đến năm 2027, lãnh đạo Hội Liên hiệp phụ nữ thành phố Hà Nội xác định 5 nhóm nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm: Tiếp tục đẩy mạnh tuyên truyền, nâng cao nhận thức về bình đẳng giới, phòng chống bạo lực, xâm hại phụ nữ và trẻ em; phát huy vai trò giám sát, phản biện xã hội, tăng cường đối thoại với người đứng đầu cấp ủy, chính quyền các cấp; chủ động nắm bắt tình hình dư luận, kịp thời lên tiếng, phối hợp giải quyết các vụ việc xã hội; tổ chức đào tạo, tập huấn, nâng cao năng lực cán bộ Hội và cán bộ liên ngành; tổng kết, biểu dương, nhân rộng các mô hình hiệu quả, khen thưởng tập thể, cá nhân tiêu biểu.

Với tinh thần trách nhiệm, sáng tạo và chủ động, Hội phụ nữ các cấp đang từng bước khẳng định vai trò nòng cốt trong việc giải quyết các vấn đề xã hội liên quan đến phụ nữ. Đề án 938 không chỉ là công cụ tuyên truyền, giáo dục mà còn là động lực thúc đẩy sự tham gia tích cực của phụ nữ vào đời sống chính trị, kinh tế, xã hội.

Thông qua các hoạt động truyền thông, tập huấn, tư vấn, hỗ trợ pháp lý và kết nối nguồn lực xã hội, Đề án đã góp phần nâng cao nhận thức, kỹ năng sống, năng lực làm chủ và tham gia của phụ nữ vào các vấn đề xã hội, từ đó thúc đẩy bình đẳng giới và phát triển bền vững trong cộng đồng.

Nguyệt Ánh