Quảng Ninh: Hải Lạng phấn đấu hoàn thành tiêu chí nông thôn mới nâng cao

Hoàn thành 19/19 tiêu chí, 12/12 thôn đạt chuẩn nông thôn mới

Xã Hải Lạng có diện tích tự nhiên sau sáp nhập khoảng 131,1km2 và dân số 9.704 người (trong đó hơn 47,9% là đồng bào dân tộc thiểu số), đã tiếp nhận các kết quả xây dựng nông thôn mới của các đơn vị trước sáp nhập.

Nuôi trồng thủy, hải sản là ngành kinh tế mũi nhọn đối với xã Hải Lạng.

Trước khi hợp nhất, cả hai xã Hải Lạng và Đồng Rui đều được công nhận đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao năm 2018 và năm 2020; một số thôn đã đạt các tiêu chí mẫu về môi trường và sinh kế.

Theo báo cáo rà soát thực hiện Kế hoạch số 8326/KH-SNN&MT ngày 15/9/2025 của Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Quảng Ninh, xã Hải Lạng tự đánh giá đã hoàn thành 19/19 tiêu chí nông thôn mới nâng cao (75/75 chỉ tiêu). Nhiều chỉ tiêu đạt tỷ lệ cao hoặc tuyệt đối.

Cụ thể, 100% đường xã, thôn, ngõ được bê tông hóa; hệ thống điện lưới quốc gia phủ đến tất cả hộ gia đình; 100% nhà ở dân cư đạt loại kiên cố hoặc bán kiên cố (2.395/2.395 hộ); 95,6% người dân tham gia bảo hiểm y tế;

100% thủ tục hành chính công công khai trực tuyến ở mức 3 - 4; 100% trạm y tế đạt chuẩn; 100% cơ sở nuôi trồng thủy sản có công trình xử lý nước thải theo quy định; 12/12 thôn được công nhận đạt chuẩn nông thôn mới.

Tiêu chí Tổ chức sản xuất - OCOP trên địa bàn xã có hai HTX hoạt động hiệu quả (HTX chăn nuôi và dịch vụ Đồng Tiến, HTX ươm cây giống lâm nghiệp chất lượng cao Hải Lạng); có bốn sản phẩm OCOP (Trứng vịt biển Đồng Rui sản phẩm được chứng nhận đạt 4 sao; ba sản phẩm được chứng nhận 3 sao là Trà Nụ Vối, Tôm Sú, Cua biển Hải Tiến).

Người dân chăn thả theo hình thức bán tự nhiên.

Ông Vũ Tuấn Anh, Giám đốc HTX Chăn nuôi và Dịch vụ Đồng Tiến cho biết, HTX hiện có 25 hộ nuôi vịt biển lấy trứng với tổng đàn khoảng 15.000 con (giống Đại Xuyên siêu trứng), nuôi thả bán tự nhiên tại đảo Đồng Rui nay xã Hải Lạng.

HTX áp dụng quy trình chăn nuôi thống nhất, hỗ trợ con giống, thức ăn, kỹ thuật, phòng dịch và bao tiêu sản phẩm; các xã viên chỉ việc chăm sóc và thu nhặt trứng.

Nhờ quản lý chất lượng, mẫu mã và xây dựng thương hiệu, trứng vịt biển Đồng Rui đã có mặt tại hệ thống siêu thị, cửa hàng nông sản an toàn ở Quảng Ninh, Hà Nội, Hải Phòng và các bếp ăn công nghiệp.

Những cố gắng trong xây dựng thương hiệu trứng vịt biển Đồng Rui của anh Vũ Tuấn Anh đã và đang góp phần cải thiện đời sống người dân địa phương.

Hiện thu nhập bình quân của các hộ nuôi vịt biển trong HTX vào khoảng 10 triệu đồng/người/tháng. Bên cạnh đó, anh Tuấn Anh còn tích cực tham gia các hoạt động an sinh xã hội ở địa phương.

Sản phẩm trứng vịt biển Đồng Rui đã được UBND tỉnh Quảng Ninh công nhận là sản phẩm OCOP 4 sao.

Các hoạt động văn hóa - xã hội, giáo dục và y tế cũng được duy trì: 5/5 trường học đạt chuẩn quốc gia, các hoạt động văn nghệ, thể thao, bảo tồn di tích diễn ra thường xuyên; tỷ lệ sử dụng nước hợp vệ sinh đạt 82,5%;

Các chương trình an sinh, giảm nghèo được triển khai, đưa tỷ lệ hộ nghèo xuống 0,58% và dự kiến thoát cận nghèo chấm theo chuẩn mới trong năm 2025.

Ông Lục Văn Long, Chủ tịch UBND xã Hải Lạng cho biết, sau khi hợp nhất, xã đã tiếp nhận và kế thừa các thành tựu của các đơn vị trước đây, tiến hành rà soát, sắp xếp và thống nhất các nhiệm vụ phát triển.

Những kết quả đạt được là minh chứng cho nỗ lực chung của hệ thống chính trị và người dân: hạ tầng thiết yếu được hoàn thiện, dịch vụ công được nâng cấp, đời sống người dân được cải thiện và nhiều thôn đã đạt chuẩn mẫu về môi trường và sinh kế.

Về tổ chức sản xuất, xã đã hỗ trợ củng cố hợp tác xã, thúc đẩy liên kết giữa các hộ nông dân với đơn vị chế biến và tiêu thu, đồng thời phát triển một số sản phẩm địa phương có thương hiệu.

Các hoạt động văn hóa - xã hội, giáo dục và y tế tiếp tục được duy trì, góp phần ổn định đời sống tinh thần và sức khỏe cộng đồng. Công tác an sinh xã hội, giảm nghèo được triển khai quyết liệt, giúp nhiều hộ vươn lên ổn định.

"Tuy nhiên, bên cạnh kết quả, chúng tôi nhận thấy còn nhiều việc phải làm nhằm duy trì và phát triển bền vững sau sáp nhập.

Tiếp tục củng cố bộ máy quản lý cơ sở, hoàn thiện cơ chế phối hợp liên ngành, đẩy mạnh hỗ trợ kỹ thuật cho sản xuất và nâng cao năng lực quản trị cho hợp tác xã; tăng cường đào tạo nghề và chuyển giao khoa học - kỹ thuật cho người dân để nâng cao giá trị sản xuất địa phương", ông Lục Văn Long nói.

Khó khăn nội tại và nhu cầu vốn lớn cho giai đoạn 2026 - 2030

Sau sáp nhập, cơ cấu tổ chức bộ máy và phân công công chức thay đổi dẫn đến cán bộ phải đảm nhiệm nhiều lĩnh vực, khối lượng công việc tăng, ảnh hưởng đến tiến độ và chất lượng thực hiện chương trình.

Trong khi đó, sản xuất nông nghiệp vẫn quy mô nhỏ, phân tán; liên kết chuỗi giá trị chưa rõ nét; ứng dụng khoa học kỹ thuật, chế biến sau thu hoạch còn hạn chế. Một số hợp tác xã chưa phát huy hiệu quả do năng lực quản trị và tổ chức sản xuất yếu.

Để khắc phục, UBND xã Hải Lạng đề nghị UBND tỉnh xem xét phê duyệt chương trình tổng thể phát triển bền vững kinh tế - xã hội giai đoạn 2026 - 2030, đồng thời thiết lập cơ chế phân bổ nguồn lực phù hợp, tăng cường hỗ trợ kỹ thuật và đào tạo nhân lực xã.

Cụ thể, xã đã đăng ký nhu cầu vốn năm 2026 khoảng 101.259 triệu đồng, tập trung cho các nhóm chính: Hoàn thiện quy hoạch nông thôn mới (9.000 triệu đồng); phát triển hạ tầng kinh tế - xã hội, kết nối đô thị và thích ứng biến đổi khí hậu (84.731 triệu đồng); phát triển kinh tế nông thôn theo hướng sinh thái, tăng giá trị (1.400 triệu đồng); nâng cao nguồn nhân lực, hỗ trợ tạo việc làm bền vững (800 triệu đồng); giảm nghèo, an sinh xã hội (400 triệu đồng); nâng cao chất lượng dịch vụ hành chính công, phát huy vai trò MTTQ và các tổ chức chính trị - xã hội (3.900 triệu đồng); tiếp cận pháp luật, đảm bảo an ninh, quốc phòng (1.500 triệu đồng); nâng cao năng lực truyền thông, giám sát và đánh giá (1.100 triệu đồng).

Giai đoạn 2026 - 2030, tổng nhu cầu vốn dự kiến khoảng 716.328 triệu đồng, trong đó vốn ngân sách 709.590 triệu đồng và các nguồn vốn khác khoảng 6.738 triệu đồng. Các danh mục, phụ biểu chi tiết kèm theo báo cáo nêu rõ các dự toán, hạng mục công trình, và thứ tự ưu tiên đầu tư.

Ông Lý Thành Luân, Trưởng phòng Kinh tế xã Hải Lạng cho biết, những con số về tiêu chí nông thôn mới và tỷ lệ hộ đạt chuẩn cho thấy Hải Lạng đã có nền tảng hạ tầng tương đối tốt, đáp ứng nhiều yêu cầu về dịch vụ công và tiện ích.

Tuy nhiên, để đảm bảo phát triển bền vững sau sáp nhập, trong thời gian tới cần tập trung ba nhóm giải pháp chính: Thúc đẩy phát triển sản xuất theo chuỗi giá trị, khuyến khích liên kết giữa các hộ nông dân, HTX, doanh nghiệp và thị trường; hỗ trợ ứng dụng kỹ thuật, chế biến và bảo quản;

Triển khai các chương trình đào tạo, tập huấn nâng cao năng lực quản trị HTX, cán bộ xã và kỹ thuật nghề cho lao động nông thôn.

UBND xã cũng đề nghị tỉnh ưu tiên phê duyệt chương trình tổng thể phát triển bền vững kinh tế - xã hội gắn với đảm bảo quốc phòng, an ninh;

Ban hành cơ chế phân bổ nguồn lực, định mức và nguyên tắc phân bổ vốn ngân sách cấp tỉnh cho giai đoạn 2026 - 2030; đồng thời tổ chức lớp tập huấn, bồi dưỡng về cơ chế, chính sách xây dựng NTM cho đội ngũ cán bộ cơ sở.

Ông Lục Văn Long, Chủ tịch UBND xã Hải Lạng cho biết, sau sáp nhập, xã đã có bước tiến quan trọng trong xây dựng nông thôn mới nâng cao, thể hiện rõ qua cải thiện hệ thống hạ tầng, nâng cấp dịch vụ công và hoàn thiện các tiêu chí nông thôn mới.

Tuy nhiên, để chuyển sang giai đoạn phát triển bền vững và thực sự nâng cao chất lượng sống, địa phương cần thêm nguồn lực tỉnh hỗ trợ, về hạ tầng, tổ chức sản xuất, nâng cao năng lực quản trị bộ máy quản lý cấp xã, cấp thôn, phân công nhiệm vụ rõ ràng, tăng cường cơ chế phối hợp liên ngành; quản trị hợp tác xã và đào tạo nhân lực - những yếu tố then chốt quyết định hiệu quả sử dụng vốn và khả năng duy trì lâu dài các tiêu chí đã đạt được.

Kiến Tài