Quốc gia Nam Mỹ bất ngờ trở thành 'thỏi nam châm' thu hút đầu tư, vươn lên top 3 điểm đến yêu thích hàng đầu của doanh nghiệp Trung Quốc

Đầu tháng 11, chủ tịch của một trong những nhà sản xuất máy móc xây dựng hàng đầu Trung Quốc được phát hiện khi đang đi tham quan các địa điểm nhà máy tiềm năng ở Piracicaba, một thành phố ở Đông Nam Brazil.

Chuyến thăm này là một trong hàng loạt động thái gần đây của các công ty lớn của Trung Quốc tại quốc gia Nam Mỹ.

Trước đó, gã khổng lồ giao đồ ăn Meituan đã thâm nhập thị trường Brazil thông qua thương hiệu Keeta ở nước ngoài, nhà sản xuất ô tô điện BYD bắt đầu hoạt động tại một nhà máy mới khổng lồ ở bang Bahia ở vùng Đông Bắc và TikTok – thuộc sở hữu của công ty công nghệ hàng đầu ByteDance – đã cam kết đầu tư 37,7 tỷ USD để xây dựng một trung tâm dữ liệu tại Ceara, một bang khác ở Đông Bắc Brazil.

Quốc gia Nam Mỹ Brazil đang trở thành một điểm đến đầu tư mới đặc biệt hấp dẫn các nhà đầu tư đến từ Trung Quốc. (Nguồn: SCMP)

Thị trường tiềm năng

Những ngày này, Trung tâm tiếp nhận hồ sơ xin thị thực Brazil tại thủ đô Bắc Kinh luôn đông đúc người ra vào hầu hết các ngày trong tuần.

Nếu như trước đây, các nhà đầu tư Trung Quốc chỉ biết đến Brazil bởi thành tích bóng đá số một thế giới thì giờ đây “quê hương của vũ điệu samba” đang trở thành một vùng đất màu mỡ, giàu cơ hội.

“Rất nhiều người Trung Quốc vô cùng hào hứng đến Brazil. Họ đến để kinh doanh”, Jack Lee, nhà sáng lập Công ty tư vấn Grand Central Advisory có trụ sở tại Mỹ, chuyên hỗ trợ các công ty Trung Quốc thâm nhập thị trường Nam Mỹ thông tin.

Doanh nhân này cho biết thêm, ông đã hỗ trợ thành công một công ty máy móc xây dựng lựa chọn địa điểm tại Piracicaba, nơi có nhà máy của Caterpillar, khách hàng lớn nhất của công ty.

Kể từ sau khi đại dịch Covid-19 kết thúc, làn sóng các công ty Trung Quốc đầu tư ra nước ngoài, đặc biệt là châu Mỹ và Brazil ngày càng gia tăng.

Xu hướng này đã tăng tốc trong 18 tháng qua, theo Tian Bin, Giám đốc điều hành của IEST Group, một công ty chuyên tư vấn cho các doanh nghiệp Trung Quốc muốn đầu tư tại Brazil.

Ông Tian Bin cho hay, IEST Group nhận được hơn 200 yêu cầu trong năm 2025 từ các công ty Trung Quốc mong muốn được tư vấn về thủ tục kinh doanh tại thị trường Brazil, vượt xa so với con số 20 yêu cầu vào năm 2022.

Báo cáo tháng 9/2025 của của Hội đồng doanh nghiệp Brazil-Trung Quốc cũng cho thấy, năm 2024, các công ty Trung Quốc đã xác nhận các dự án trị giá 4,18 tỷ USD tại Brazil, tăng 113% so với năm trước, đưa quốc gia này trở thành điểm đến hút vốn đầu tư lớn thứ ba từ Trung Quốc trên toàn thế giới.

Hấp dẫn bởi sức hút riêng

Không giống các điểm đến đầu tư hấp dẫn khác của các nhà đầu tư Trung Quốc như Mexico hay Đông Nam Á – vốn được hướng đến là “trạm trung chuyển” của hàng hóa từ Bắc Kinh sang Washington, Brazil đặc biệt thu hút bởi những lợi thế sẵn có.

Với dân số hơn 200 triệu người, đây là một thị trường rộng lớn và được coi là cửa ngõ đi vào phần còn lại của Nam Mỹ. Giới đầu tư Trung Quốc đều nhận thấy khu vực này có tiềm năng to lớn và một vị thế tốt để khai thác.

Nền tảng sản xuất của Brazil còn tương đối hạn chế, cùng với dịch vụ hỗ trợ và cơ sở hạ tầng chưa phát triển đồng bộ - vốn lại là thế mạnh của các công ty Trung Quốc.

Chưa kể, sự cạnh tranh cũng ít gắt gao hơn nhiều thị trường khác khi số lượng các công ty tới từ nền kinh tế lớn thứ hai thế giới mới chỉ gia tăng trong vài năm gần đây.

“Các nhà đầu tư Trung Quốc đều thấy rằng Nam Mỹ có lẽ là thị trường đại dương xanh cuối cùng chưa được khai thác. Không giống như Đông Nam Á, khu vực gần Trung Quốc nơi có cộng đồng người Hoa đông đảo nên sự cạnh tranh cũng sẽ khốc liệt hơn”, ông Tian Bin nói.

Các công ty năng lượng nhà nước như State Grid và China Petroleum and Chemical Corp (Sinopec) – cũng như các tập đoàn viễn thông tư nhân khổng lồ Huawei Technologies và ZTE – đã bắt đầu đầu tư vào Brazil từ một thập kỷ trước, và thành công của họ đã mở đường cho các công ty nhỏ hơn.

Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình và Tổng thống Brazil Luiz Inacio Lula da Silva tại một cuộc gặp ngày 13/5/2025. (Nguồn: Tân Hoa xã)

Về phương diện chính trị, làn sóng đầu tư từ Trung Quốc cũng được sự hậu thuẫn từ phía những Lãnh đạo cấp cao nhất. Kết từ năm 2023, Tổng thống Brazil Luiz Inacio Lula da Silva đã ưu tiên tăng cường quan hệ kinh tế với nền kinh tế lớn thứ hai thế giới, ông gọi mối quan hệ với Bắc Kinh là “rất chiến lược”.

Brazil hiện là đối tác thương mại lớn nhất của Trung Quốc tại Nam Mỹ và hai quốc gia cũng là thành viên sáng lập Nhóm các nền kinh tế mới nổi (BRICS).

“Một số công ty Trung Quốc cho rằng, thay vì đến những quốc gia thiếu thiện chí, thậm chí là đối đầu, tại sao họ không thể đến những quốc gia thân thiện hơn như Brazil?’”, ông Jack Lee đặt vấn đề.

Changzhou Xili Vehicle, một tập đoàn chuyên sản xuất xe ba bánh điện và các dòng xe khác đang cân nhắc chuyển một số hoạt động sản xuất ra nước ngoài để tránh thuế nhập khẩu cao hơn áp dụng cho xe lắp ráp hoàn chỉnh tại một số thị trường mục tiêu và Brazil là một trong những điểm đến trong danh sách rút gọn của tập đoàn này.

“Thị trường Nam Mỹ, đặc biệt là Brazil, là một trong những thị trường lớn nhất,” Amy Geng, Giám đốc thương mại đối ngoại của tập đoàn, cho biết. “Brazil có dân số đông và rất thân thiện với Trung Quốc”.

Hãng sản xuất ô tô Trung Quốc Geely cũng đã áp dụng cách tiếp cận tương tự khi công bố hợp tác với tập đoàn ô tô khổng lồ của Pháp Renault Group vào đầu tháng 11/2025 để sản xuất và bán hai mẫu xe năng lượng mới tại Brazil.

Với lần bắt tay này, hai nhà sản xuất ô tô Geely và Renault Group cũng bắt đầu xây dựng chiến lược để thu hút thêm nhiều nhà cung cấp phụ tùng ô tô Trung Quốc, tạo nên hệ sinh thái bao quanh tại bang Parana, miền Nam Brazil, theo tiết lộ của ông Fabrice Cambolive, CEO thương hiệu Renault, trong một cuộc phỏng vấn với hãng tin Valor Economico.

Các chuyên gia trong ngành dự đoán, làn sóng đầu tư mạnh mẽ của Trung Quốc vào Brazil có thể kéo dài ít nhất hai hoặc ba năm tới.

Tuy nhiên, quy mô đầu tư của Trung Quốc vào Brazil - đặc biệt là trong lĩnh vực sản xuất công nghiệp - vẫn nhỏ hơn nhiều so với Mexico, bất chấp sự tăng trưởng nhanh chóng trong năm qua, theo Chen Gongen, Chủ tịch Phòng thương mại Trung Quốc tại Brazil ở Bahia.

Ngoài ra, theo ông Chen Gongen, đầu tư vào Brazil cũng đi kèm với rủi ro, bao gồm khả năng đảo ngược chính sách đột ngột.

Chính phủ Brazil đã khởi động các cuộc điều tra chống bán phá giá đối với một loạt hàng hóa Trung Quốc trong những năm gần đây, bao gồm một số sản phẩm thép và sợi quang.

Biến động tỷ giá hối đoái cũng là một rủi ro cần phải tính đến. “Đây không phải thị trường mà bất kỳ doanh nghiệp nào cũng có thể dễ dàng phát triển, do môi trường kinh doanh còn nhiều rào cản. Chỉ những công ty có năng lực quản trị doanh nghiệp mạnh mẽ mới có thể thành công trên thị trường này”, ông Tian Bin nhận định.

(theo SCMP)

Hồng Châu