QUỐC HỘI THẢO LUẬN DỰ ÁN LUẬT BẢO ĐẢM TRẬT TỰ, AN TOÀN GIAO THÔNG ĐƯỜNG BỘ

Phó Chủ tịch Quốc hội Đỗ Bá Tỵ phát biểu mở đầu phiên thảo luận về Dự án Luật Bảo đảm trật tự, an toàn giao thông đường bộ..

Phát biểu mở đầu phiên họp, Phó Chủ tịch Quốc hội Đỗ Bá Tỵ cho biết, Dự án Luật Bảo đảm trật tự, an toàn giao thông đường bộ được Chính phủ trình Quốc hội cho ý kiến theo Tờ trình số 399, tháng 9/2020, gồm 8 chương, 71 điều. Tại Kỳ họp thứ 10, Quốc hội đã thảo luận tại tổ về Dự án luật này cùng với Dự án Luật Giao thông đường bộ (sửa đổi). Dự án Luật Bảo đảm trật tự, an toàn giao thông đường bộ được tách ra từ Luật Giao thông đường bộ năm 2008, tập trung quy định các nhóm vấn đề bảo đảm trật tự, an toàn giao thông đường bộ. Giữa hai Dự án Luật Bảo đảm trật tự, an toàn giao thông đường bộ và Dự án Luật Giao thông đường bộ (sửa đổi) có mối liên hệ mật thiết với nhau, do đó việc xem xét phải được đánh giá đầy đủ mối quan hệ giữa các nội dung. Sáng ngày 16/11/2020, khi thảo luận về Dự án Luật Giao thông đường bộ (sửa đổi), nhiều ý kiến cũng đề cập đến sự cần thiết tách thành hai luật.

Với tinh thần các vấn đề quan trọng sẽ được Ủy ban Thường vụ Quốc hội xin ý kiến các đại biểu Quốc hội, Phó Chủ tịch Quốc hội Đỗ Bá Tỵ đề nghị ngoài việc cho ý kiến về sự cần thiết tách Luật Giao thông đường bộ hiện hành; chuyển thẩm quyền quản lý đào tạo, sát hạch, cấp giấy phép lái xe, đại biểu Quốc hội tập trung cho ý kiến về các nội dung khác của Dự án luật để có có sở hoàn thiện thêm hệ thống quy định của pháp luật về giao thông đường bộ nói chung, đáp ứng yêu cầu trong tình hình mới.

Đại biểu Nguyễn Quốc Hận, Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Cà Mau góp ý vào Dự thảo Luật.

Thảo luận về sự cần thiết ban hành luật, đa số đại biểu chưa đồng tình với sự cần thiết ban hành luật như Tờ trình của Chính phủ. Đại biểu Nguyễn Quốc Hận, Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Cà Mau, bày tỏ băn khoăn tách Luật Giao thông đường bộ hiện hành thành Luật Bảo đảm trật tự, an toàn giao thông đường bộ và Luật Giao thông đường bộ (sửa đổi). Lý do đại biểu đưa ra là trình tự xây dựng luật chưa phù hợp với Điều 51 Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật. Lý do thứ hai là phạm trù giao thông là tổng thể thống nhất, có quan hệ biện chứng với nhau, không thể tách rời đó là cơ sở hạ tầng giao thông, quy tắc giao thông, phương tiện giao thông và người tham gia giao thông. Lý do thứ ba là bảo đảm trật tự, an toàn giao thông là mục tiêu hướng đến chứ không phải là đối tượng luật điều chỉnh. Lý do thứ tư được đại biểu nêu lên là luật liên quan đến việc triển khai tổ chức thực hiện thuộc nhiều bộ, ngành, nhiều lĩnh vực là chủ thể khách quan nên không thể tách phạm vi thực hiện của hai bộ, hai lĩnh vực. Nếu tách thành hai luật thì sẽ phải tách nhiều luật khác để tách bạch quản lý giữa các bộ, ngành địa phương.

Đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga, Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Hải Dương.

Đối với việc chuyển thẩm quyền đào tạo, sát hạch, cấp giấy phép lái xe từ Bộ Giao thông vận tải sang Bộ Công an, nhiều đại biểu cũng chưa đồng tình với phần giải trình của Chính phủ. Đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga, Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Hải Dương, đề nghị Chính phủ cân nhắc cẩn trọng về sự thay đổi cơ quan quản lý đào tạo, sát hạch, cấp giấy phép lái xe từ Bộ Giao thông vận tải sang Bộ Công an. Đại biểu cho biết, trước đây có thời gian công tác đào tạo, sát hạch, cấp giấy phép lái xe được giao cho Bộ Công an quản lý, qua nghiên cứu, sửa đổi đã giao cho Bộ Giao thông vận tải. Điều này cũng phù hợp với tinh thần Nghị quyết 17, ngày 17/4/2015 của Ban Chấp hành Trung ương về đẩy mạnh cải cách hành chính, nâng cao hiệu lực, hiệu quả của bộ máy nhà nước, trong đó có nội dung thực hiện chuyển quyền quản lý một số lĩnh vực có đủ điều kiện dân sự hóa từ Bộ Quốc phòng, Bộ Công an sang các bộ, ngành khác. Sau 25 năm triển khai thực hiện, hệ thống nhân lực và cơ sở đào tạo, sát hạch, cấp giấy phép lái xe ngày càng được hoàn thiện và hiện đại hóa, với 328 cơ sở đào tạo lái xe và 108 Trung tâm sát hạch lái xe. Đã thực hiện ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác sát hạch lái xe; đào tạo tập huấn sát hạch viên lái xe và công chức viên chức, quản lý vận hành hệ thống trang thiết bị điện tử, tin học. Do vậy, đại biểu đề nghị việc thay đổi cơ quan quản lý, đào tạo, sát hạch, cấp giấy phép lái xe cần được nghiên cứu kỹ lưỡng, tính toán cụ thể các tác động về chi phí phát sinh, tránh lãng phí nguồn nhân lực, cơ sở vật chất.

Theo đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga, trong báo cáo 10 năm thi hành Luật Giao thông đường bộ 2008 về đảm bảo trật tự an toàn giao thông đường bộ của Bộ Công an, những hạn chế trong công tác đào tạo, sát hạch, cấp giấy phép lái xe đã được đưa ra như cắt xén chương trình đào tạo, đào tạo không đầy đủ kỹ kiến thức điều khiển từng loại phương tiện giao thông… Đây là những hạn chế trong trong công tác chấp hành, thực thi luật, chứ không phải xuất phát từ nguyên nhân thể chế, trách nhiệm đào tạo, sát hạch, cấp giấy phép lái xe thuộc Bộ Giao thông vận tải.

Một số đại biểu cũng cho rằng, những bất cập này không cần thiết phải chuyển từ Bộ Giao thông vận tải sang Bộ Công an quản lý, bởi nếu không tạo sự khác biệt và đột phá lớn thì cần cân nhắc thận trọng, tránh gây xáo trộn và phát sinh chi phí và thủ tục không cần thiết. Vấn đề quan trọng nhất lúc này là cần tăng cường sự phối hợp giữa các ngành, tập trung đầu tư, từng bước xây dựng hệ thống cơ sở dữ liệu liên thông trong công tác quản lý, cấp giấy phép lái xe; làm tốt khâu triển khai thi hành luật; nâng cao ý thức trác nhiệm của người tham gia giao thông; nâng cao trách nhiệm của cá nhân thực hiện nhiệm vụ đào tạo, sát hạch, cấp giấy phép lái xe, chưa nên tính toán đến thay đổi cơ quan quản lý công tác này.

Đại biểu Tạ Văn Hạ, Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Bạc Liêu, phát biểu tại phiên thảo luận.

Cho ý kiến về sự cần thiết tách Luật Giao thông đường bộ hiện hành thành hai luật hay không, một số đại biểu lại cho rằng, việc tách hay không tách cần hướng tới mục tiêu cuối cùng làm sao giảm thiểu thấp nhất thiệt hại về tình hình tai nạn giao thông đang xảy ra mỗi ngày hiện nay. Bởi trong luật hiện hành vẫn làm rõ trách nhiệm của Bộ Công an, Bộ Giao thông vận tải, Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố.

Đại biểu Tạ Văn Hạ, Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Bạc Liêu, đề nghị Chính phủ đánh giá, phân tích nguyên nhân nào là nguyên nhân chủ yếu gây ra tai nạn giao thông, bao nhiêu % do hạ tầng, bao nhiêu % do hành vi, bao nhiêu % do ý thức, từ đó làm rõ sự cần thiết tách luật hay không. Còn thẩm quyền phân công nhiêm vụ quản lý đào tạo, sát hạch, cấp giấy phép lái xe do Chính phủ thực hiện theo Luật Tổ chức Chính phủ. Quốc hội sẽ quyết định và đánh giá kết quả việc thực hiện trách nhiệm của cơ quan quản lý và tai nạn giao thông giảm trên cả ba tiêu chí.

Đại biểu Trần Văn Tiến, Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Vĩnh Phúc, đồng tình với Tờ trình và Báo cáo thẩm tra về sự cần thiết, bố cục của Dự thảo Luật Bảo đảm trật tự, an toàn giao thông đường bộ; việc tách quy định về quy tắc giao thông đường bộ, phương tiện giao thông đường bộ và người điều khiển giao thông đường bộ về xây dựng Luật Bảo đảm trật tự, an toàn giao thông như Chính phủ trình. Tuy nhiên, đại biểu băn khoăn khi tách thành hai luật có phát sinh tổ chức bộ máy, chi phí phát sinh, việc sắp xếp cán bộ, công chức, viên chức, phương tiện máy móc trang thiết bị phục vụ được sử dụng như thế nào, nhất là ở bộ phận đào tạo, sát hạch, cấp giấy phép lái xe.

Đại biểu Quách Thế Tản, Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Hòa Bình.

Ủng hộ quan điểm tách luật hiện hành thành hai luật, đại biểu Quách Thế Tản, Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Hòa Bình, nhất trí với 5 căn cứ về sự cần thiết ban hành Luật Bảo đảm trật tự, an toàn giao thông đường bộ như Tờ trình của Chính phủ. Những căn cứ này đã nêu rõ chủ trương của Đảng về công tác đảm bảo trật tự an toàn giao thông, cụ thể hóa các quy định trong Hiến pháp 2013 về bảo vệ an toàn tính mạng, sức khỏe con người. Hơn nữa, hiện nay, tình hình trật tự an toàn giao thông đường bộ đang diễn biến phức tạp; đường bộ còn là nơi diễn ra nhiều hành vi vi phạm pháp luật như vận chuyển hàng cấm, gây rối trật tự công cộng… Do vậy, việc xây dựng hai dự án luật sẽ gắn trách nhiệm của các bộ, ngành đối với từng lĩnh vực cụ thể, trong đó ngành công an chịu trách nhiệm trước Đảng, Nhà nước và Nhân dân về bảo đảm trật tự, an toàn giao thông đường bộ.

Cũng tại phiên thảo luận, các đại biểu cho ý kiến về các nội dung của Dự thảo luật như giải thích từ ngữ trong luật, phạm vi điều chỉnh, trừ điểm giấy phép lái xe, cấp giấy phép lái xe thông qua đấu giá; chính sách của nhà nước về bảo đảm trật tự, an toàn giao thông đường bộ./.

Lan Hương - Minh Hùng