Rưng rức nhớhiên nhà tết xưa

Khi gió đông cuối mùa đã nhạt, gió xuân điệu đà mơn man ngấp nghé cũng chính là lúc những hiên nhà mộc mạc nơi xóm nhỏ quê tôi chộn rộn hơn với nhộn nhịp đất trời. Ngày xưa đong đầy kỷ niệm lại tràn về… Hình như mọi sự sắp đặt đón xuân đều bắt đầu từ hiên nhà, nơi khiêm nhường mà lắm gần gũi, thân thương.

Minh họa: HUỲNH DŨNG NHÂN

Những tia nắng ấm áp khởi sắc bừng sáng hiên nhà. Nắng đan vào mái hiên những tơ vàng óng mượt. Nắng xuyên qua mái hiên, rồi nhảy nhót trên những tàu lá chuối mẹ phơi trước sân. Nắng quanh quẩn bên những vuông bánh chưng, những đòn bánh tét ông nội tỉ mẩn gói ghém giữa hiên nhà. Những ngày đầu tháng Chạp, mẹ đã bắt đầu dọn dẹp từ hiên ra ngõ. Quanh năm vất vả, hiên nhà đã bao ngày cùng mẹ san sẻ nhọc nhằn. Hiên nhà che mưa, che nắng những củi, những lúa, những sắn... Giờ nắng đã mang xuân tới, mẹ dọn dẹp hiên nhà để đón người thân, khách cũ. Ba hạ tấm rèm trước thềm để hương xuân lan chật kín hiên nhà.

Ba bảo, thường ngày hiên nhà lúc nào cũng phải chật chội, gánh gồng vất vả cùng mình, giờ là thời điểm hiên nhà được trang hoàng thật đẹp. Quê tôi mọi người quan niệm hiên nhà là nơi chuyển tiếp trong và ngoài, hiên nhà chính là câu chào, lời mời thân tình, trang trọng của chủ nhà đối với bà con thân thuộc và khách khứa gần xa.

Để vị trí thân thương này luôn rộn rịp lời chào xuân ấm áp sắc màu, tết quê tôi ai cũng chuẩn bị rất nhiều hoa để trang trí hiên nhà. Những loài hoa xuân truyền thống nhẹ nhàng mà thanh tao, như hoa vạn thọ, hoa cúc, hoa mào gà thường được trồng ngoài vườn, khi mọi thứ đã tràn ngập sắc xuân, chúng được cho vào chậu đặt cẩn thận trước hiên.

Những chậu hoa vạn thọ trang trọng nghinh khách để thay lời ước nguyện về sự trường tồn, vĩnh cửu và mong cầu bình an. Mấy chậu cúc vàng tỏa nắng là sự tỏ bày lòng hiếu thảo của con cháu với ông bà, tổ tiên. Hoa mào gà đỏ thẫm tuy không sang trọng mà mang vẻ đẹp mặn mà, bền bỉ. Theo phong thủy, hoa vạn thọ, hoa cúc và hoa mào gà là những loài hoa mang đến sự may mắn, hạnh phúc và bình an, vì thế thường được bà con quê tôi chọn để bên hiên nhà, trang trí thêm vài tấm thiệp xuân, thế là đã nghe hơi thở mùa xuân về sớm tại nơi này.

Gần cuối Chạp, nhà nhà, người người tất bật chuẩn bị mâm cỗ cúng tất niên. Nếu như trong nhà, mâm cỗ chứa đầy lòng thành kính dâng ông bà tổ tiên thì nơi hiên nhà, mâm cúng các bác cũng trang trọng. Giữa mùi khói hương ấm nồng là tiếng nói cười, tiếng chúc nhau mọi sự không vui của năm cũ rồi sẽ qua đi. Những yên vui, hạnh phúc của năm mới sẽ bắt đầu từ hiên nhà, hân hoan bước qua thềm cửa, hướng vào trong nhà, đi vào tiềm thức của mỗi người con xa xứ mỗi độ xuân tràn.

Tiếng chuông gió treo trước hiên nhà reo vui lẫn trong vị nồng cay của chảo mứt gừng trên bếp than hồng chị đặt trước hiên nhà đang đến độ. Hoa cũng đã lao xao rực rỡ, đủ đầy. Tình người luôn ấm trong đêm trừ tịch lung linh ánh nến. Đêm giao thừa, nơi hiên nhà ta sẽ nhìn thấy rất rõ những vì sao bừng sáng, lung linh.

Sau bao lo toan, tất bật của một năm nhiều vất vả, các cô, các dì ngồi lại bên nhau nơi hàng hiên để thong dong chúc tụng. Các chú, các anh ngồi xuống hiên nhà nâng ly xí xóa phiền lo. Thanh niên tụ tập nơi hiên nhà trong lâng lâng niềm vui đón tết. Các con, các cháu cùng với ông bà bên những phong bao lì xì rộn rã hân hoan…, biết bao yêu thương xếp chật kín hiên nhà, mộc mạc mà chan chứa ân tình.

Những náo nức rồi cũng qua đi, mang theo bao kỷ niệm của một mùa xuân. Hiên nhà sẽ trở lại cùng với những cung bậc buồn vui của chủ nhà, cùng bận bịu trong vụ mùa bội thu, thóc rồi sẽ đầy bồ, đậu, bắp rồi sẽ đầy hiên.

Nơi không gian phố thị chật hẹp vắng bóng hiên nhà. Chiều xuân, lòng bỗng rưng rức nhớ mái hiên ngày cũ. Nhớ bộ bàn ghế nhỏ mỗi độ xuân về đón đưa bao lượt khách đến đi. Nhớ tách trà, đĩa mứt gừng đầy rồi lại vơi. Trong tôi, hiên nhà quê xưa tuy nhỏ bé, đơn sơ nhưng cả một trời kỷ niệm khi sớm mai đây, tết đã ùa về ngập tràn trên phố.

THỤY BÌNH