Sạc xe điện tại chung cư trên thế giới - nơi khuyến cáo, chỗ phạt tiền

Tại Trung Quốc cũng như vài quốc gia, vùng lãnh thổ khác thuộc châu Á như Singapore và Đài Loan, xe máy điện được sử dụng khá phổ biến, nhất là tại các thành phố lớn.

Để quản lý an toàn và hiệu quả, các quốc gia và vùng lãnh thổ này đề ra những quy định khắt khe liên quan đến sử dụng xe máy điện, trong đó có chế tài xử phạt trong trường hợp sạc xe điện không an toàn hoặc sai quy định.

Trung Quốc cấm sạc xe máy điện ở chung cư

Trung Quốc hiện tồn tại các quy định cấp nhà nước, trong đó nghiêm cấm việc sạc xe máy điện bên trong các tòa nhà - bất kể nhà ở hay khu văn phòng.

Thậm chí vào tháng 8/2021, quốc gia tỷ dân còn ban hành một quy định về quản lý an toàn phòng cháy chữa cháy tòa nhà dân dụng cao tầng, trong đó cấm hoàn toàn việc đỗ hoặc sạc xe máy điện bên trong tòa nhà.

Trung Quốc cũng ban hành nguyên tắc chung liên quan đến xe máy điện tại các tòa nhà cao tầng. Cụ thể, xe máy điện và pin phải được lưu giữ ở khu để xe hoặc nhà xe thiết kế riêng, có hệ thống phòng cháy chữa cháy. Người dân không được mang xe hoặc pin lên căn hộ, tuyệt đối không sạc xe hoặc pin tại nhà.

Việc câu dây điện từ căn hộ ở tầng cao xuống mặt đất để sạc xe máy điện cũng bị nghiêm cấm tại Trung Quốc. Hành động này vừa vi phạm quy định, vừa tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn phòng cháy chữa cháy chung.

Tại Thượng Hải, hành vi mang xe máy điện hoặc pin vào thang máy, đưa vào căn hộ hoặc hành lang chung tòa nhà, khu vực cộng đồng sẽ bị phạt 50-200 NDT, tương đương 7-28 USD hoặc 187.000-764.000 đồng.

Tờ People's Daily của Trung Quốc cho biết vào tháng 3/2024, đội Cứu hỏa cứu hộ và Ban quản lý khẩn cấp tỉnh Hà Nam đã ra thông báo, quy định mức phạt 2.000-10.000 NDT (khoảng 282-1.414 USD hay 7,5-37,3 triệu đồng) với cá nhân hoặc tổ chức kinh doanh bị phát hiện đỗ hoặc sạc xe máy điện không đúng nơi quy định.

Singapore khuyến cáo

Tại Singapore, người sử dụng xe máy điện được khuyến cáo nên sạc phương tiện bằng thiết bị đảm bảo an toàn, đúng kiểu loại được nhà sản xuất khuyến nghị. Các bộ sạc đảm bảo an toàn sẽ có dấu "Safety Mark" trên sản phẩm.

Người dân cũng được khuyến cáo chỉ nên sạc xe trên mặt phẳng cứng và đảm bảo khả năng thoát nhiệt.

Người sử dụng xe máy điện ở Singapore được khuyến cáo không sạc gần vật dễ cháy, không sạc xe dọc lối thoát hiểm. Việc đỗ xe máy điện ở hành lang chung, lối thoát hiểm cũng được kêu gọi không thực hiện.

Đáng chú ý, Singapore không cấm tuyệt đối việc sạc xe điện hay sạc pin của xe trong căn hộ. Tuy nhiên, người dùng cần tuân thủ nghiêm các khuyến nghị có liên quan, bao gồm sử dụng thiết bị đạt chuẩn, không sạc gần vật dễ cháy, không sạc qua đêm, không chặn lối thoát nạn khi sạc.

Thông tin từ trang chủ Bộ Giao thông Singapore cho biết nước này đang liên tục xem xét các hướng dẫn hiện hành về đỗ và sạc xe máy điện - vốn được xếp vào nhóm các thiết bị di chuyển cá nhân (AMD) tại Singapore.

Cơ quan quản lý Singapore cũng đang nghiên cứu tính khả thi của việc bố trí khu vực sạc an toàn tại tầng trệt của các khu nhà cao tầng - một phần trong nỗ lực giảm nguy cơ cháy nổ khi sạc xe điện trong căn hộ.

Đài Loan (Trung Quốc) - đổi pin là giải pháp

Số liệu của Bộ Giao thông Đài Loan cho thấy tính đến cuối năm 2023, số xe máy điện tại đây vượt 1,2 triệu chiếc, tương đương khoảng 12% tổng lượng xe máy đăng ký. Tỷ lệ này cao hàng đầu thế giới, phản ánh xu hướng điện hóa mạnh mẽ phương tiện 2 bánh ở Đài Loan.

Dù vậy, phần lớn xe máy điện ở Đài Loan là loại trang bị pin hoán đổi, tận dụng triệt để quy mô rộng lớn của hệ thống trạm đổi pin trên toàn quốc. Tính đến hết năm 2024, Gogoro đã vận hành hơn 2.500 trạm đổi pin tại Đài Loan. Các trang tin quốc tế như Reuters, Bloomberg đều thống nhất gọi Đài Loan là cái tên đi đầu trong mảng xe máy điện hoán đổi pin.

Hiện trạng này giúp người dân Đài Loan gần như không cần phải sạc xe máy điện tại nhà, loại bỏ nguy cơ cháy nổ. Tuy nhiên, chính quyền Đài Loan vẫn ban hành các hướng dẫn liên quan đến xe máy điện và sạc xe máy điện trong khu vực dân cư.

Các quy định nhìn chung có sự tương đồng với Trung Quốc hay Singapore. Chẳng hạn, người dân được khuyến cáo sử dụng bộ sạc đạt chuẩn khi sạc xe máy điện, không sạc gần vật dễ cháy, không sạc quá lâu, không sạc qua đêm...

Nếu không dùng xe trong thời gian dài, người dân Đài Loan được khuyến cáo chỉ nên sạc đến khoảng 70-80% dung lượng pin để loại trừ nguy cơ mất an toàn.

Nhìn chung, chính quyền Đài Loan đang nỗ lực thúc đẩy việc sạc xe máy điện tại trạm công cộng, hoặc sử dụng dịch vụ đổi pin thay vì sạc xe và pin tại nhà.

Phương án này được cho là hợp lý hơn bởi các trạm, tủ đổi pin thường được xây dựng với tiêu chuẩn an toàn cao, đồng thời giúp người dùng có thể ngay lập tức hoán đổi sang gói pin đầy mà không mất nhiều thời gian chờ sạc.

Tại Việt Nam, Selex Motors và VinFast là những hãng xe đang đẩy mạnh xây dựng, mở rộng mạng lưới tủ đổi pin phục vụ người dùng xe máy điện. Honda đã ra mắt xe máy điện hoán đổi pin, tuy nhiên chưa rõ kế hoạch xây dựng hệ thống đổi pin của hãng.

Giữa việc tiện dụng của sạc xe máy điện với an toàn điện và cháy nổ, mỗi nơi lại đưa ra những giải pháp khác nhau để phù hợp với điều kiện hạ tầng từng khu vực. Có thể nói các trạm sạc công cộng vẫn đóng vai trò quan trọng đối với quá trình "xanh hóa" xe máy, khi nó vừa đảm bảo an toàn vừa đảm bảo yếu tố kỹ thuật cũng như công nghệ sạc nhanh, tất nhiên thứ phải đánh đổi là việc người sử dụng xe phải di chuyển tới trạm sạc và có thể phải chờ đợi nếu số lượng xe máy điện tăng nhanh. Ngoài ra, đổi pin có thể coi như một giải pháp hiệu quả khác.

Phúc Hậu