Sân bay Long Thành sắp khánh thành, các tuyến đường kết nối hoàn thiện tới đâu?

Chỉ còn ít ngày nữa, sân bay quốc tế Long Thành bước vào giai đoạn vận hành ban đầu, kỳ vọng trở thành cửa ngõ hàng không lớn nhất cả nước. Song song với việc hoàn thiện nhà ga, đường băng, các tuyến giao thông kết nối cũng đang được bộ, ngành và địa phương dồn lực đẩy nhanh, bảo đảm khả năng tiếp cận thông suốt ngay thời điểm sân bay mở cửa.

Nhiều tuyến giao thông “xương sống” đang được tăng tốc thi công để kịp đồng bộ hạ tầng với thời điểm vận hành sân bay Long Thành.

Hai tuyến đường trực tiếp vào sân bay tăng tốc về đích

Ngày 19/12, thời điểm sân bay Long Thành đón chuyến bay đầu tiên, cũng là mốc thông xe kỹ thuật hai tuyến T1 và T2 thuộc dự án thành phần 3, tổng vốn hơn 2.600 tỷ đồng. Đây là hai cửa ngõ mặt đất quan trọng nhất trong giai đoạn vận hành ban đầu.

Tuyến T1 dài 4,3 km, kết nối trực tiếp từ phía Tây sân bay ra cao tốc Biên Hòa – Vũng Tàu, quốc lộ 51 và tỉnh lộ 25C. Hiện nền đường, mặt đường và hệ thống cây xanh dải phân cách đã cơ bản hoàn thiện; các nút giao lớn đang bước vào giai đoạn khép mối. Riêng hạng mục kết nối tỉnh lộ 25C và cầu vượt qua cao tốc Biên Hòa – Vũng Tàu đang hoàn thiện các công đoạn cuối.

Đầu tháng 12, hai tuyến đường huyết mạch kết nối trực tiếp sân bay Long Thành được đẩy tốc độ thi công, tiến sát mốc hoàn thành.

Tuyến T2 dài 3,5 km, nối từ T1 ra cao tốc TP.HCM – Long Thành – Dầu Giây, được thiết kế theo tiêu chuẩn cao tốc 100 km/h. Nhánh rẽ về cao tốc TP.HCM – Long Thành – Dầu Giây đã cơ bản hoàn thành, trong khi nhóm cầu vượt hướng sang cao tốc Biên Hòa – Vũng Tàu đang được thi công tăng cường để bảo đảm thông xe kỹ thuật đúng tiến độ.

Dù vậy, áp lực giao thông lớn nhất hiện dồn vào quốc lộ 51 – tuyến mà phần lớn phương tiện từ Bà Rịa – Vũng Tàu đi qua T1 để tiếp cận sân bay. Tuyến đường này nhiều năm quá tải, nhiều đoạn xuống cấp. Đồng Nai đã phê duyệt phương án sửa chữa khẩn cấp, dự kiến khởi công trong tháng này, ưu tiên xử lý khoảng 17 km hư hỏng nặng hoàn thành trước Tết 2026, phần còn lại triển khai trong năm 2026.

Trục cao tốc “xương sống” kết nối TP.HCM - Long Thành

Trong nhóm tuyến kết nối, các trục cao tốc và vành đai được xem là “xương sống”, chịu trách nhiệm tải phần lớn lưu lượng từ TP.HCM đi sân bay Long Thành. Nhóm này gồm cao tốc TP.HCM – Long Thành – Dầu Giây, cao tốc Biên Hòa – Vũng Tàu, Vành đai 2 và Vành đai 3.

Cao tốc TP.HCM - Long Thành - Dầu Giây đang mở rộng quy mô từ 4 làn lên 8 - 10 làn.

Hiện cao tốc TP.HCM - Long Thành gần như là trục tiếp cận duy nhất để người dân TP.HCM tới sân bay Long Thành, thường xuyên xảy ra ùn ứ tại nút giao An Phú. Vì vậy, dự án nâng cấp tuyến cao tốc được xếp nhóm A, triển khai theo hình thức công trình khẩn cấp, mở rộng quy mô từ 4 làn lên 8–10 làn và xây mới cầu Long Thành để chia tải cho cầu hiện hữu.

Dự án do VEC làm chủ đầu tư, tổng mức đầu tư hơn 16.300 tỷ đồng (6.500 tỷ đồng ngân sách, 9.800 tỷ đồng VEC huy động). Theo kế hoạch, tuyến cao tốc cơ bản hoàn thành vào cuối năm 2026; cầu Long Thành mới hợp long tháng 12/2026 và hoàn thiện toàn bộ trong quý I/2027.

Cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu đoạn qua TP.HCM đã cơ bản hoàn thiện, sẵn sàng kết nối với sân bay Long Thành.

Đối với dự án cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu dài hơn 53 km, tổng vốn 17.800 tỷ đồng, tuyến đi qua Đồng Nai và TP.HCM. Đoạn qua Đồng Nai dài hơn 34 km, được chia thành 2 dự án thành phần do Ban QLDA 85 và Ban QLDA tỉnh Đồng Nai làm chủ đầu tư.

Riêng dự án thành phần 3 dài 19,5 km qua TP.HCM (trước đây thuộc địa phận Bà Rịa – Vũng Tàu) đã thông xe kỹ thuật từ tháng 4, dự kiến khai thác trong tháng 12/2025.

Khi hoàn thành đồng bộ với cao tốc TP.HCM – Long Thành – Dầu Giây, hai tuyến cao tốc sẽ hình thành trục kết nối hoàn chỉnh từ TP.HCM đến Long Thành, mở kết nối trực tiếp sân bay với cụm cảng Cái Mép – Thị Vải. Đây là nền tảng quan trọng để Long Thành phát triển thành trung tâm logistics hàng không – cảng biển tầm khu vực.

Cao tốc Bến Lức - “cánh cửa” của miền Tây ra sân bay Long Thành

Cao tốc Bến Lức - Long Thành dài gần 58 km, tổng vốn khoảng 31.320 tỷ đồng, giữ vai trò kết nối đặc biệt quan trọng đối với Đồng bằng sông Cửu Long, giúp người dân Tây Ninh, Vĩnh Long, Cần Thơ… đi thẳng đến sân bay Long Thành mà không cần xuyên qua trung tâm TP.HCM.

Hiện dự án đạt hơn 90% khối lượng; khoảng 30 km đã khai thác gồm đoạn phía Tây (từ cao tốc TP.HCM – Trung Lương tới Nguyễn Văn Tạo) và đoạn phía Đông (từ Phước An tới quốc lộ 51). Phần còn lại dự kiến đưa vào vận hành trong quý III/2026.

Cao tốc Bến Lức – Long Thành chỉ còn “nút thắt” cuối ở cầu Bình Khánh và cầu Phước Khánh trước khi thông toàn tuyến.

Tuyến cao tốc này kết nối trực tiếp với cao tốc Biên Hòa – Vũng Tàu tại nút giao quốc lộ 51, nơi đang xây dựng cầu vượt nhằm bảo đảm lưu thông thông suốt. Kết hợp với Vành đai 3, trục kết nối hình thành mạng lưới liên vùng Đông – Tây, rút ngắn đáng kể hành trình từ miền Tây sang miền Đông và tới sân bay Long Thành.

Tuyến 25C, cầu Cát Lái và phà Cát Lái: “cửa phía Đông” của sân bay

Nhóm kết nối gồm đường 25C, cầu Cát Lái và Vành đai 3 được xem là hướng tiếp cận phía Đông của sân bay Long Thành, cho phép người dân khu vực Thủ Đức, Thủ Thiêm, Cát Lái di chuyển thẳng ra sân bay mà không cần đi vào cao tốc TP.HCM – Long Thành.

Cầu Cát Lái là hạ tầng trọng tâm của trục này, dài 11,6 km (trong đó cầu chính dài 3 km), quy mô 8 làn xe, tốc độ thiết kế 80 km/h, tổng vốn hơn 20.000 tỷ đồng. Dự án dự kiến khởi công cuối năm 2025 và hoàn thành vào năm 2028.

Phà Cát Lái là tuyến đường "vượt sông" kết nối với sân bay Long Thành.

Đường 25C dài 2,15 km, nối từ quốc lộ 51 đến Hương lộ 19, tổng vốn 647 tỷ đồng, trong đó có hạng mục cầu Bà Ký bằng bê tông cốt thép. Khi hoàn thiện, tuyến này sẽ rút ngắn đáng kể thời gian di chuyển từ TP.HCM và các tỉnh lân cận tới sân bay Long Thành.

Trong thời gian chờ xây dựng cầu Cát Lái, hướng tiếp cận thứ ba vẫn phụ thuộc vào phà Cát Lái, kết hợp Vành đai 2 và các tuyến hướng tâm TP.HCM. Tuy nhiên, phà Cát Lái vốn thường xuyên quá tải vào giờ cao điểm, khó đáp ứng yêu cầu vận chuyển hành khách hàng không với đặc thù đòi hỏi tính đúng giờ và ổn định.

Quốc lộ 51, đường tỉnh 25B và Vành đai 3

Hướng kết nối thứ tư thông qua đường tỉnh 25B (đang mở rộng), kết hợp quốc lộ 51 và Vành đai 3. Dự án nâng cấp đường tỉnh 25B dài hơn 9,2 km, tổng vốn gần 1.500 tỷ đồng, dự kiến khai thác năm 2026.

Tuyến này kỳ vọng giảm tải cho quốc lộ 51, phân luồng phương tiện từ TP.HCM, Nhơn Trạch, Đồng Nai vào sân bay, đồng thời tạo lực đẩy cho các khu đô thị vệ tinh phía Nam Đồng Nai.

Sau hơn 2 năm thi công, dự án đường Vành đai 3 đoạn qua tỉnh Đồng Nai đang bứt tốc về đích, sẵn sàng thông xe toàn tuyến trước ngày 19/12/2025.

Hạn chế lớn nhất hiện nay là quốc lộ 51 thường xuyên kẹt xe, đặc biệt tại các nút giao vào cao tốc và khu vực tiếp cận sân bay. Với lưu lượng hiện hữu, dù đường 25B được mở rộng, tốc độ kết nối đến Long Thành vẫn phụ thuộc đáng kể vào khả năng “giải tỏa” của quốc lộ 51.

Đường sắt đô thị Thủ Thiêm – Long Thành

Tuyến đường sắt nhẹ Thủ Thiêm – Long Thành dài 42 km, gồm 20 ga, tổng mức đầu tư khoảng 3,4 tỷ USD, tốc độ thiết kế 120 km/h. Tuyến có thể đưa hành khách từ Thủ Thiêm đến sân bay Long Thành chỉ trong 20–25 phút, chạy dọc theo cao tốc TP.HCM – Long Thành – Dầu Giây và Vành đai 3.

Với khả năng phục vụ hàng chục nghìn lượt khách mỗi giờ, tuyến đường sắt này được đánh giá là “chìa khóa” giảm tải áp lực cho hệ thống đường bộ, đồng thời bảo đảm tính bền vững trong kết nối giao thông với sân bay.

Tuyến đường sắt nhẹ Thủ Thiêm – Long Thành dự kiến rút thời gian di chuyển xuống còn 20–25 phút. Trong ảnh: tuyến Metro số 1 (Bến Thành – Suối Tiên).

Các tuyến kết nối sân bay Long Thành đang tạo thành mạng lưới đa tầng - từ cao tốc, vành đai đến đường sắt đô thị. Đây là nền tảng để sân bay Long Thành không chỉ thay thế Tân Sơn Nhất, mà trở thành trung tâm logistics tầm khu vực.

Lương Ý