Sinh non là nguyên nhân tử vong hàng đầu ở trẻ sơ sinh

Ngày 14/11, Bộ Y tế phối hợp với Quỹ Nhi đồng Liên hợp quốc (UNICEF) tổ chức Lễ hưởng ứng “Ngày Thế giới vì trẻ sinh non”, nhằm nâng cao nhận thức cộng đồng về chăm sóc, bảo vệ và hỗ trợ trẻ sinh non, góp phần bảo đảm mọi trẻ em đều có khởi đầu tốt đẹp trong cuộc sống.

Theo đại diện UNICEF, mỗi năm thế giới có hơn 13 triệu trẻ sinh non, tương đương cứ 10 trẻ sinh ra thì một trẻ sinh non. Sinh non là nguyên nhân tử vong hàng đầu ở trẻ sơ sinh, gây khoảng 1 triệu ca tử vong mỗi năm.

Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Tri Thức phát biểu tại lễ mít tinh.

Trẻ sinh non sống sót phải đối diện nguy cơ rối loạn phát triển, suy giảm thị lực, thính lực và nhiều hệ lụy sức khỏe kéo dài suốt cuộc đời.

Tại Việt Nam, trẻ sinh non/nhẹ cân chiếm khoảng 25% số ca tử vong sơ sinh, là một trong những vấn đề y tế đáng lo ngại. Mặc dù ngành Y tế đã đạt nhiều tiến bộ trong chăm sóc sơ sinh và điều trị cho trẻ sinh non, song đây vẫn là nhóm trẻ có nguy cơ cao, cần sự quan tâm đặc biệt của cả hệ thống y tế và toàn xã hội.

Bộ Y tế triển khai “Tháng cao điểm hành động vì trẻ sinh non” từ 1/11/2025 đến 30/11/2025 trên toàn quốc, tập trung vào truyền thông, hỗ trợ chăm sóc bà mẹ mang thai, tăng cường dịch vụ y tế dành cho trẻ sinh non và nâng cao nhận thức về phòng ngừa sinh non.

Bà Silvia Danailov, Trưởng Đại diện UNICEF tại Việt Nam phát biểu.

Phát biểu tại Lễ hưởng ứng Ngày thế giới vì trẻ sinh non, Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Tri Thức cho biết: “Chúng ta đã cứu sống và chăm sóc thành công nhiều trẻ sinh non, nhẹ cân, thậm chí có trẻ dưới 500 gram, giúp các em được lớn lên khỏe mạnh, phát triển bình thường về thể chất và trí tuệ. Mỗi nụ cười trên gương mặt trẻ, mỗi giọt nước mắt xúc động của cha mẹ chính là nguồn động viên to lớn để đội ngũ cán bộ y tế tiếp tục nỗ lực và cống hiến vì trẻ sinh non, vì thế hệ tương lai của Việt Nam".

Thứ trưởng Nguyễn Tri Thức nhấn mạnh, để giảm tử vong sơ sinh, đặc biệt là tử vong do sinh non/nhẹ cân, Việt Nam cần tiếp tục tập trung các nguồn lực, tăng cường các can thiệp dự phòng và chăm sóc sơ sinh an toàn, hiệu quả. Ông khẳng định: “Chúng ta phải bảo đảm mọi trẻ sinh non đều được chăm sóc sức khỏe tốt nhất, được hưởng khởi đầu vững chắc để có tương lai tươi sáng. Mục tiêu của chúng ta là tất cả trẻ em Việt Nam được sinh ra đều có cơ hội sống, khỏe mạnh và phát triển, trở thành nguồn nhân lực chất lượng cao cho đất nước bước vào kỷ nguyên mới".

Mẹ bé Minh Đạt (sinh non 1,2kg) chia sẻ những khó khăn, thử thách trong thời gian đầu đời, nay bé 1 tuổi đã nặng 10kg.

Theo Bộ Y tế, việc giảm tỷ lệ trẻ sinh non và nhẹ cân không chỉ là nhiệm vụ của ngành Y tế mà đòi hỏi sự phối hợp đồng bộ của nhiều ngành, các cấp chính quyền và toàn cộng đồng. Cần có sự vào cuộc của các bộ, ngành trong việc đảm bảo điều kiện chăm sóc sức khỏe cho phụ nữ mang thai; của chính quyền địa phương trong triển khai dịch vụ chăm sóc sức khỏe ban đầu; của cộng đồng trong việc nâng cao hiểu biết và ý thức chăm sóc thai kỳ; cùng với sự hỗ trợ thiết thực từ các tổ chức quốc tế và trong nước.

Thứ trưởng Nguyễn Tri Thức cho rằng, việc kết hợp giữa kinh nghiệm quốc tế và thực tiễn tại Việt Nam sẽ giúp chúng ta tiếp tục giảm được tỷ lệ sinh non và tử vong sơ sinh, đồng thời cải thiện chất lượng cuộc sống cho trẻ sinh non và gia đình.

Bên cạnh đó, Bộ Y tế cũng chú trọng đẩy mạnh truyền thông giáo dục sức khỏe, giúp phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ, phụ nữ có thai hiểu rõ các yếu tố nguy cơ dẫn đến sinh non (như dinh dưỡng không hợp lý, bệnh lý trong thai kỳ, làm việc quá sức, căng thẳng, kết hôn hoặc sinh con ở tuổi quá trẻ hoặc quá muộn...) và chủ động đi khám, quản lý thai định kỳ để được tư vấn, chăm sóc và dự phòng sinh non hiệu quả.

Trần Hằng