Số doanh nghiệp thua lỗ của Trung Quốc cao kỷ lục

Các nhà giao dịch theo dõi bảng giá cổ phiếu tại một công ty môi giới ở Thượng Hải. Ảnh: Reuters

24% trong số 5.300 doanh nghiệp phi tài chính niêm yết tại Trung Quốc báo cáo lỗ ròng trong 9 tháng tính đầu năm, tỷ lệ cao nhất trong dữ liệu thống kê bắt đầu từ năm 2002, theo thống kê của Nikkei Asia. Con số này tăng 1 điểm phần trăm so với cùng kỳ năm trước.

Nguyên nhân là do tiêu dùng èo uột, bất động sản “chết” lâm sàng, sản lượng dư thừa.

Tỷ lệ doanh nghiệp niêm yết thua lỗ ở Trung Quốc tăng đều đặn từ mức thấp 7% vào năm 2017 do các yếu tố bao gồm sự phục hồi chậm chạp của nhu cầu nội địa sau đại dịch Covid-19.

Trong 9 tháng đầu năm ngoái, hơn 30% doanh nghiệp niêm yết kiến chứng kiến lợi nhuận ròng giảm trong năm và chỉ có khoảng 40% báo cáo tăng trưởng.

Đặc biệt, ngành bất động sản gặp khó khăn kể từ khi chính phủ áp đặt các biện pháp hạn chế cho vay vào năm 2020. Trong số 100 công ty địa ốc niêm yết, 48 công ty ghi nhận lỗ ròng trong 3 quí đầu năm 2025, với tổng mức lỗ của toàn ngành là 64,7 tỉ nhân dân tệ (9,14 tỉ đô la).

Theo số liệu của chính phủ Trung Quốc, trong 3 quí đầu năm, doanh số bán nhà mới xây đã giảm 6% so với cùng kỳ năm trước tính theo diện tích sàn.

Tập đoàn bất động sản China Vanke báo cáo khoản lỗ lớn nhất trong số tất cả các doanh nghiệp niêm yết với mức lỗ 28 tỉ nhân dân tệ trong 9 tháng đầu năm.

Các ngành công nghiệp liên quan đến bất động sản cũng bị vạ lây, chẳng hạn như trong ngành xây dựng, có hơn 30% số doanh nghiệp niêm yết đang thua lỗ.

Các ngành công nghiệp khác cũng phải gặp khó khăn do nhu cầu yếu, không hấp thụ đủ nguồn cung, dẫn đến cạnh tranh về giá, làm xói mòn lợi nhuận.

Một ví dụ điển hình là năng lượng mặt trời, nơi các công ty hàng đầu bao gồm Jinko Solar đều báo lỗ do cung vượt cầu, khiến giá tấm pin mặt trời lao dốc

Mặc dù các nhà sản xuất tấm pin mặt trời lớn đã đề ra kế hoạch củng cố mảng kinh doanh lưu trữ năng lượng nhưng các biện pháp mới nhằm thoát khỏi tình trạng suy thoái có thể thúc đẩy cạnh tranh quá mức trong tương lai.

Trong ngành công nghiệp ô tô, 6 trong số 21 nhà sản xuất xe chở khách cá nhân và xe thương mại báo lỗ trong 3 quý đầu năm, với tổng lợi nhuận ròng của ngành giảm 10% so với cùng kỳ năm trước. Tập đoàn Ô tô Quảng Châu thuộc sở hữu nhà nước ghi nhận khoản lỗ 4,3 tỉ nhân dân tệ, trong khi lợi nhuận của hãng xe lớn nhất đất nước BYD giảm 8%.

Doanh số bán ô tô mới đạt 24,36 triệu xe, tăng 13% so với cùng kỳ năm trước. Dù thị trường đang mở rộng, một phần nhờ các khoản trợ cấp khuyến khích người tiêu dùng nâng cấp lên các mẫu xe mới hơn, giá xe điện và các loại xe năng lượng mới khác giảm trong năm nay.

Những doanh nghiệp kinh doanh khấm khá chỉ giới hạn ở các lĩnh vực mà chính phủ coi là ưu tiên.

Ngành công nghiệp bán dẫn đang được hưởng lợi từ các khoản trợ cấp và giảm thuế, cũng như nỗ lực của Bắc Kinh nhằm thúc đẩy sản xuất thiết bị trí tuệ nhân tạo (AI) và các loại chip khác.

Lợi nhuận ròng của ngành này tăng ròng 50% trong 9 chín tháng năm nay, bứt tốc mạnh so với mức tăng 23% của cùng kỳ năm 2024. Kết quả này là nhờ sự tăng trưởng trong các lĩnh vực bao gồm sản xuất theo hợp đồng, thiết kế và phát triển và sản xuất thiết bị bán dẫn.

Trong khi chính phủ Trung Quốc ngày càng chú trọng các ngành công nghệ cao, các ngành thuộc lĩnh vực tiêu dùng đang vật lộn với sức mua yếu của người dân do ảnh hưởng tiêu cực từ cơn suy thoái của thị trường bất động sản. Tổng lợi nhuận của ngành thương mại và bán lẻ giảm 5% trong 3 quí đầu năm, còn lợi nhuận của ngành thực phẩm giảm 5%.

Theo Nikkei Asia

Lê Linh