Vài tuần trước khi vụ mùa mới đến, Ấn Độ dỡ bỏ giá sàn xuất khẩu gạo basmati - loại gạo phổ biến tại Nam Á - để thúc đẩy xuất khẩu. Các chuyên gia cho rằng, bất kỳ động thái nới lỏng xuất khẩu gạo nào của Ấn Độ cũng sẽ khiến giá gạo trên thị trường quốc tế giảm đáng kể. Tuy nhiên, trước mắt, gạo Việt Nam không bị ảnh hưởng nhiều.
Triển vọng Ấn Độ dỡ bỏ lệnh cấm xuất khẩu gạo trắng phi basmati sẽ phụ thuộc vào sản lượng lúa trong vụ thu hoạch tháng 10 sắp tới. Các chuyên gia nhận định, bất kỳ động thái nới lỏng xuất khẩu gạo nào của Ấn Độ cũng sẽ khiến giá gạo trên thị trường quốc tế giảm đáng kể.
Quyết định cấm xuất khẩu một số loại gạo của Ấn Độ dựa trên lý do trong nước, nhưng nó có tác động toàn cầu đồng thời đem đến một 'quyền lực' cho nước này.
Xuất khẩu gạo của Ấn Độ chiếm 40% thị trường thế giới nên bất kỳ lệnh cấm xuất khẩu nào cũng nhanh chóng ảnh hưởng đến giá gạo toàn cầu.
Giá hành tây bán lẻ tại Ấn Độ đã tăng khoảng 20% so với cùng kỳ năm ngoái, trung bình ở mức khoảng 37 xu Mỹ/kg vào ngày 19/8, cao hơn nhiều so với mức 24 xu Mỹ trong cùng kỳ năm ngoái.
Với việc Ấn Độ đánh thuế xuất khẩu hành tây lên đến 40%, các nhà phân tích đang xem xét tác động đối với thị trường toàn cầu, đặc biệt ở các nhà nhập khẩu lớn…
Lệnh cấm xuất khẩu gạo của Ấn Độ khiến giá lương thực tăng vọt, nhiều nước rơi vào tình trạng thiếu nguồn cung.
Thị trường gạo thế giới đang phải đối mặt với nhiều thách thức, từ hiện tượng thời tiết bất thường El Nino, cuộc xung đột giữa Nga và Ukraine cho đến lệnh cấm xuất khẩu gạo gần đây của Ấn Độ.
Hướng đi của giá gạo toàn cầu sẽ được quyết định bởi tác động của El Nino và dự báo có thể tăng thêm 100 USD/tấn trong vòng 6-12 tháng tới
Tổ chức Lương thực và nông nghiệp Liên Hợp Quốc (FAO) cho biết, giá gạo toàn cầu đã tăng lên mức cao nhất trong gần 12 năm do lệnh cấm xuất khẩu gạo của một số nước và điều kiện thời tiết bất lợi gây ảnh hưởng đến sản xuất.
Giá gạo đã tăng lên cao nhất trong gần 15 năm ở châu Á, do lo ngại về nguồn cung toàn cầu gia tăng do thời tiết khô hạn đe dọa vụ mùa của Thái Lan và sau khi nhà xuất khẩu hàng đầu Ấn Độ - chiếm 40% thương mại thế giới, tăng cường hạn chế xuất khẩu để bảo vệ thị trường nội địa. Giá gạo lên cao đang làm dấy lên lo ngại rằng, chi phí lương thực sẽ trở nên đắt đỏ hơn rất nhiều đối với những người nghèo nhất thế giới.
Cơ quan lương thực của Liên Hợp Quốc cho biết giá gạo đã tăng lên mức cao nhất trong gần 12 năm do ảnh hưởng từ lệnh cấm xuất khẩu gạo của Ấn Độ và điều kiện thời tiết bất lợi có thể tác động đến sản xuất.
Chỉ trong thời gian ngắn, từ ngày 20/7 tới ngày 29/7, lần lượt Ấn Độ, Các tiểu vương quốc Arab thống nhất (UAE) rồi Nga cấm xuất khẩu gạo với lý do đảm bảo an ninh lương thực trong nước. Tuy nhiên, động thái này của các nước, đặc biệt là cường quốc xuất khẩu gạo Ấn Độ, đang tác động mạnh tới tâm lý của người tiêu dùng và có thể ảnh hưởng tiêu cực tới an ninh lương thực toàn cầu về lâu dài.
Tại châu Á, các nhà nhập khẩu gạo gồm Bangladesh, Nepal, Philippines, Malaysia và Singapore có thể bị ảnh hưởng lớn sau khi Ấn Độ ban hành lệnh cấm xuất khẩu gạo trắng phi basmati hồi tháng trước. Thêm vào đó, nhiều nước ở châu Phi và Trung Đông cũng chịu tác động từ lệnh cấm này.
Một số chuyên gia cho rằng Ấn Độ nên tránh đưa ra lệnh cấm xuất khẩu gạo đột ngột nếu không muốn bị xem là nhà cung cấp không đáng tin cậy
Lệnh cấm xuất khẩu gạo của Ấn Độ sẽ làm ảnh hưởng tới hàng triệu người trên toàn cầu.