Tại Việt Nam, khoảng 25% số ca tử vong sơ sinh có nguyên nhân do sinh non
Thông tin này được đưa ra tại Lễ hưởng ứng 'Ngày Thế giới vì trẻ sinh non' ngày 14/11/2025 do Bộ Y tế phối hợp với Quỹ Nhi đồng Liên hợp quốc (UNICEF) tổ chức, nhằm nâng cao nhận thức cộng đồng về chăm sóc, bảo vệ và hỗ trợ trẻ sinh non, góp phần bảo đảm mọi trẻ em đều có khởi đầu tốt đẹp trong cuộc sống.
Theo Tổ chức Y tế thế giới (WHO), mỗi năm trên toàn cầu có hơn 13 triệu trẻ sinh non, tức là cứ 10 trẻ sinh ra thì có 1 trẻ sinh non. Sinh non là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong ở trẻ sơ sinh, chiếm khoảng 1 triệu ca tử vong mỗi năm. Những trẻ sống sót sau sinh non thường phải đối mặt với nhiều vấn đề sức khỏe lâu dài như chậm phát triển, khuyết tật vận động, giảm thị lực, thính lực và các rối loạn về hành vi, học tập.
Tại Việt Nam, trẻ sinh non vẫn là một vấn đề y tế đáng quan tâm. Khoảng 25% số ca tử vong sơ sinh có nguyên nhân do sinh non/nhẹ cân. Mặc dù ngành Y tế đã đạt nhiều tiến bộ trong chăm sóc sơ sinh và điều trị cho trẻ sinh non, song đây vẫn là nhóm trẻ có nguy cơ cao, cần sự quan tâm đặc biệt của cả hệ thống y tế và toàn xã hội.
Các đại biểu tại Lễ hưởng ứng “Ngày Thế giới vì trẻ sinh non” ngày 14/11/2025. (Nguồn: BYT)
Phát biểu tại Lễ hưởng ứng Ngày thế giới vì trẻ sinh non, Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Tri Thức cho biết trong những năm gần đây, Việt Nam đã có nhiều tiến bộ vượt bậc trong lĩnh vực chăm sóc và điều trị trẻ sinh non: “Chúng ta đã cứu sống và chăm sóc thành công nhiều trẻ sinh non, nhẹ cân, thậm chí có trẻ dưới 500 gram, giúp các em được lớn lên khỏe mạnh, phát triển bình thường về thể chất và trí tuệ. Mỗi nụ cười trên gương mặt trẻ, mỗi giọt nước mắt xúc động của cha mẹ chính là nguồn động viên to lớn để đội ngũ cán bộ y tế tiếp tục nỗ lực và cống hiến vì trẻ sinh non, vì thế hệ tương lai của Việt Nam”.
Thứ trưởng Nguyễn Tri Thức nhấn mạnh, để giảm tử vong sơ sinh, đặc biệt là tử vong do sinh non/nhẹ cân, Việt Nam cần tiếp tục tập trung các nguồn lực, tăng cường các can thiệp dự phòng và chăm sóc sơ sinh an toàn, hiệu quả.
Thứ trưởng Bộ Y tế khẳng định: “Chúng ta phải bảo đảm mọi trẻ sinh non đều được chăm sóc sức khỏe tốt nhất, được hưởng khởi đầu vững chắc để có tương lai tươi sáng. Mục tiêu của chúng ta là tất cả trẻ em Việt Nam được sinh ra đều có cơ hội sống, khỏe mạnh và phát triển, trở thành nguồn nhân lực chất lượng cao cho đất nước bước vào kỷ nguyên mới”.
Theo Bộ Y tế, việc giảm tỷ lệ trẻ sinh non và nhẹ cân không chỉ là nhiệm vụ của ngành Y tế mà đòi hỏi sự phối hợp đồng bộ của nhiều ngành, các cấp chính quyền và toàn cộng đồng. Cần có sự vào cuộc của các bộ, ngành trong việc đảm bảo điều kiện chăm sóc sức khỏe cho phụ nữ mang thai; của chính quyền địa phương trong triển khai dịch vụ chăm sóc sức khỏe ban đầu; của cộng đồng trong việc nâng cao hiểu biết và ý thức chăm sóc thai kỳ; cùng với sự hỗ trợ thiết thực từ các tổ chức trong nước và quốc tế.
Vì sao chúng ta lại phải quan tâm đến trẻ sinh non?
Sinh non là một trong các nguyên nhân mắc bệnh, tử vong hàng đầu ở trẻ sơ sinh. Trẻ sinh non là trẻ chào đời trước 37 tuần tuổi thai. Các em thường nhỏ bé, yếu ớt, dễ gặp nhiều thách thức trong những ngày đầu đời. Sinh non không những là nguyên nhân hàng đầu gây bệnh tật và tử vong ở trẻ sơ sinh mà còn có nguy cơ để lại nhiều di chứng nặng nề cho trẻ như các bệnh về mắt, tai, bệnh lý hô hấp, tuần hoàn, chuyển hóa và chậm phát triển thể chất, tâm thần, vận động. Nhưng nếu được chăm sóc đúng cách – rất nhiều trẻ vẫn lớn lên khỏe mạnh, thông minh và tràn đầy nghị lực. Chính vì vậy, bên cạnh các can thiệp có tính chiến lược giảm tỉ lệ sinh non hoặc nhẹ cân thì việc chăm sóc phù hợp là hết sức quan trọng nhằm cứu sống và giảm các di chứng lâu dài.
Hàng năm ở nước ta có khoảng hơn 100.000 trẻ sinh thiếu tháng và đang là gánh nặng về bệnh tật, tử vong ở trẻ em. Vì vậy dự phòng giảm nguy cơ sinh non thực sự cần thiết và cần được ưu tiên trong các chiến lược về chăm sóc sức khỏe con người. Phòng ngừa sinh non và chăm sóc đúng cách không chỉ cứu sống các bé mà còn là đầu tư cho tương lai của mỗi gia đình và cả đất nước.
