Tầm cao mới của quan hệ hữu nghị, đoàn kết đặc biệt Việt - Lào

Tài sản vô giá của hai dân tộc

Nội dung mang ý nghĩa lịch sử này được thể hiện rõ nét trong cuộc hội đàm giữa Tổng Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam Tô Lâm và Tổng Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng Nhân dân Cách mạng Lào, Chủ tịch nước CHDCND Lào Thongloun Sisoulith, diễn ra ngày 1-12 tại Thủ đô Vientiane trong chuyến thăm cấp Nhà nước và dự Lễ kỷ niệm 50 năm Ngày Quốc khánh Lào (2-12-1975 / 2-12-2025) tới Lào của nhà lãnh đạo cao nhất của Đảng ta. Trong bầu không khí thắm tình đồng chí anh em, cuộc hội đàm đã tái khẳng định một lần nữa sự bền chặt, thủy chung và đặc biệt của mối quan hệ Việt Nam - Lào.

Tổng Bí thư Tô Lâm cùng Tổng Bí thư - Chủ tịch nước Lào Thongloun Sisoulith tại lễ đón chính thức ở Thủ đô Vientiane

Là hai nước láng giềng cùng dựa lưng vào dãy Trường Sơn hùng vĩ và cùng được nuôi dưỡng từ dòng Mekong, Việt Nam - Lào sớm hình thành mối quan hệ truyền thống tốt đẹp từ những ngày đầu đấu tranh giành độc lập. Chủ tịch Hồ Chí Minh, Chủ tịch Kaysone Phomvihane và Chủ tịch Suphanouvong đã đặt nền móng vững chắc cho mối quan hệ ấy, được các thế hệ lãnh đạo và nhân dân hai nước dày công vun đắp qua nhiều thập kỷ. Ngày 5-9-1962, Việt Nam và Lào chính thức thiết lập quan hệ ngoại giao, mở ra một chương mới trong hợp tác và đoàn kết. Đặc biệt, xuất phát từ nhu cầu hợp tác sâu rộng và cấp thiết giữa hai nước trong tình hình mới, ngày 18-7-1977, Việt Nam và Lào đã ký kết Hiệp ước Hữu nghị và Hợp tác, trong đó nêu rõ: “Hai bên cam kết ra sức bảo vệ và phát triển mối quan hệ đặc biệt Việt Nam - Lào, không ngừng tăng cường tình đoàn kết và tin cậy lẫn nhau, sự hợp tác lâu dài và giúp đỡ lẫn nhau về mọi mặt trên tinh thần của chủ nghĩa quốc tế vô sản và theo nguyên tắc hoàn toàn bình đẳng, tôn trọng độc lập, chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ, tôn trọng lợi ích chính đáng của nhau, không can thiệp vào công việc nội bộ của nhau”.

Trong suốt gần 50 năm qua, Hiệp ước này đã trở thành một tài sản quý giá và có ý nghĩa vô cùng quan trọng, là cơ sở pháp lý vững chắc để hai nước không ngừng mở rộng quan hệ hữu nghị đặc biệt và hợp tác toàn diện. Hiệp ước cũng là tiền đề để hai nước ký kết hàng loạt văn kiện và thỏa thuận hợp tác trên tất cả các lĩnh vực chính trị, an ninh, quốc phòng, kinh tế, thương mại, đầu tư, giáo dục đào tạo…

Hai nước nâng quan hệ từ “truyền thống” lên thành “truyền thống vĩ đại” vào tháng 2-2019 nhân chuyến thăm Lào của Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Việt Nam Nguyễn Phú Trọng. Đây là dấu mốc có ý nghĩa lịch sử quan trọng, tạo bước đột phá mới trong quan hệ hợp tác giữa hai nước. Từ đây, quan hệ hữu nghị vĩ đại, đoàn kết đặc biệt, hợp tác toàn diện giữa hai nước Việt Nam - Lào ngày càng trở nên gắn bó keo sơn, đổi mới và phát triển.

Quan hệ gắn kết chiến lược

Trong chuyến thăm cấp Nhà nước tới Lào và tham dự lễ kỷ niệm 50 năm Quốc khánh Lào của Tổng Bí thư Tô Lâm, nhà lãnh đạo cao nhất của hai nước tiếp tục tái khẳng định quyết tâm chính trị cao trong việc đưa quan hệ song phương đi vào chiều sâu. Đặc biệt, việc bổ sung nội hàm mới “Hữu nghị vĩ đại, đoàn kết đặc biệt, hợp tác toàn diện, gắn kết chiến lược” cho thấy tầm cao mới của sự tin cậy chính trị lẫn nhau. Đây không chỉ là khái niệm mang tính biểu tượng, mà là lời khẳng định chiến lược lâu dài về sự gắn bó mang tính sống còn của hai dân tộc. “Gắn kết chiến lược” thể hiện rõ sự đan xen lợi ích, phối hợp chặt chẽ vì mục tiêu ổn định và phát triển bền vững trong bối cảnh khu vực và thế giới biến động phức tạp, khó lường.

Trên lĩnh vực quốc phòng - an ninh, hai nước tiếp tục coi đây là trụ cột quan trọng, bảo đảm hòa bình, ổn định dọc tuyến biên giới và trong khu vực. Hợp tác kinh tế, thương mại, đầu tư luôn là điểm sáng nổi bật trong quan hệ Việt Nam - Lào. Mặc dù chịu tác động của đại dịch Covid-19, kim ngạch thương mại song phương vẫn liên tục tăng trưởng ấn tượng: năm 2021 đạt 1,34 tỷ USD (tăng 30,2%); năm 2022 đạt 1,703 tỷ USD (tăng 24%); năm 2023 đạt hơn 1,64 tỷ USD. Đây là minh chứng rõ nét cho tiềm năng hợp tác và sự quyết tâm của hai nước trong thúc đẩy liên kết kinh tế.

Trong chuyến thăm của Tổng Bí thư Tô Lâm, hai bên thống nhất thúc đẩy mạnh mẽ hơn nữa hợp tác kinh tế, hướng tới mục tiêu kim ngạch thương mại 5 tỷ USD trong tương lai gần và tiến tới 10 tỷ USD. Hai nước sẽ tăng cường kết nối hạ tầng giao thông, năng lượng, logistics; hỗ trợ doanh nghiệp tháo gỡ điểm nghẽn; phối hợp chặt chẽ trong quản lý kinh tế vĩ mô và cải cách thể chế.

Các dự án đầu tư của Việt Nam tại Lào đang đóng góp quan trọng vào sự phát triển của nước bạn, đồng thời tạo dựng vị thế ngày càng vững chắc của Việt Nam tại thị trường giàu tiềm năng này. Hai bên nhất trí thường xuyên kiểm tra, đánh giá hiệu quả các dự án sử dụng nguồn viện trợ, bảo đảm tiến độ và chất lượng, qua đó nâng cao hiệu quả hợp tác.

Không chỉ kinh tế, hợp tác văn hóa, giáo dục, khoa học - kỹ thuật cũng ngày càng được mở rộng. Việt Nam tiếp tục hỗ trợ đào tạo nguồn nhân lực cho Lào, nhất là nhân lực chất lượng cao, điều kiện then chốt để Lào thực hiện chiến lược phát triển đất nước. Các hoạt động giao lưu nhân dân, hợp tác địa phương - địa phương ngày càng sôi động, trở thành cầu nối tình cảm bền chặt giữa hai dân tộc.

Trên nền tảng hơn 6 thập kỷ quan hệ ngoại giao và hơn nửa thế kỷ đoàn kết đặc biệt, mối quan hệ Việt Nam - Lào đang bước vào giai đoạn mới với tầm nhìn dài hạn, toàn diện và chiến lược hơn. Tuyên bố bổ sung nội hàm quan hệ “gắn kết chiến lược” là dấu ấn đặc biệt, khẳng định nỗ lực của hai nước trong việc thích ứng với bối cảnh mới. Trong đó, những thách thức về kinh tế, an ninh phi truyền thống, cạnh tranh ảnh hưởng trong khu vực đặt ra yêu cầu hai nước phải tiếp tục đồng hành, chia sẻ kinh nghiệm và hỗ trợ lẫn nhau.

Cuộc hội đàm giữa Tổng Bí thư Tô Lâm và Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Lào Thongloun Sisoulith vì thế có ý nghĩa quan trọng, không chỉ củng cố nền tảng quan hệ hiện có mà còn mở ra chương mới hợp tác toàn diện, hiệu quả hơn. Như khẳng định của lãnh đạo cấp cao hai nước, Việt Nam và Lào sẽ làm hết sức mình để gìn giữ, vun đắp và truyền lại cho các thế hệ mai sau mối quan hệ đặc biệt Việt Nam - Lào, Lào - Việt Nam, mối quan hệ đã trở thành biểu tượng mẫu mực, thủy chung hiếm có trong quan hệ quốc tế hiện đại.

Hoàng Hà