Tăng trưởng 10% trở lên - khởi đầu cho kỷ nguyên vươn mình

Nếu chỉ nhìn ở góc độ kinh tế thuần túy, đây sẽ là mục tiêu đầy tham vọng trong bối cảnh tình hình khu vực, thế giới vẫn đầy phức tạp, khó lường và ở trong nước, thiên tai, bão lũ ngày càng khốc liệt, những hạn chế nội tại của nền kinh tế cũng chưa được khắc phục triệt để.

Nhưng trong bối cảnh đặc biệt của năm 2026: năm diễn ra Đại hội lần thứ XIV của Đảng, tổ chức bầu cử đại biểu Quốc hội Khóa XVI và đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2026 - 2031; năm đầu triển khai Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm 2026 - 2030, bước vào kỷ nguyên vươn mình phát triển giàu mạnh, thịnh vượng của dân tộc - mục tiêu tăng trưởng 10% trở lên thể hiện khát vọng của toàn dân tộc, khẳng định ý chí chuyển mình về chất, thoát khỏi quán tính tăng trưởng dựa vào khai thác, lao động giá rẻ, chuyển sang mô hình dựa trên đổi mới sáng tạo, khoa học - công nghệ và năng suất.

Quốc hội thông qua Nghị quyết về kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2026

Mục tiêu tăng trưởng 10% trở lên cũng là thước đo hiệu quả của bộ máy hành chính sau sắp xếp, cho tính thực thi của hàng trăm đạo luật, nghị quyết quy phạm pháp luật đã được Quốc hội thông qua trong nhiệm kỳ Khóa XV, đặc biệt là trong năm 2025, trong đó có nhiều đạo luật nền tảng về khoa học - công nghệ, trí tuệ nhân tạo, dữ liệu, chuyển đổi số, đổi mới sáng tạo, kinh tế số... Khi thể chế và nguồn lực được củng cố, tăng trưởng 10% trở lên sẽ khởi đầu cho một giai đoạn phát triển mới của đất nước với tốc độ cao hơn và chất lượng bền vững hơn.

Với các luật, nghị quyết được thông qua, Quốc hội đã khắc phục cơ bản điểm nghẽn thể chế, khơi thông nguồn lực. Phần còn lại nằm ở tổ chức thi hành pháp luật. Thực thi hiệu quả, cắt giảm 50% thời gian giải quyết và chi phí tuân thủ thủ tục hành chính so với năm 2024; cắt giảm, đơn giản hóa 100% điều kiện đầu tư kinh doanh không cần thiết hoặc mâu thuẫn, chồng chéo hoặc quy định chung chung, không cụ thể, không rõ ràng; bãi bỏ 100% điều kiện đầu tư kinh doanh của các ngành, nghề không thuộc danh mục ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện của Luật Đầu tư; khắc phục tâm lý sợ trách nhiệm trong bộ máy công quyền - đó chính là “đột phá của đột phá”. Khi thể chế trở thành lợi thế cạnh tranh quốc gia, khi doanh nghiệp và người dân thật sự được phục vụ, dòng vốn, trí tuệ và sáng tạo sẽ tự khắc chảy mạnh vào nền kinh tế.

Tăng trưởng 10% không thể đến từ động lực cũ. Việt Nam đang bước vào thời kỳ của công nghệ tương lai: AI, bán dẫn, dữ liệu lớn, trung tâm tài chính quốc tế, kinh tế số và kinh tế xanh. Các đạo luật được ban hành trong năm 2025 chính là “giấy thông hành” để mở cửa các lĩnh vực này. Chính phủ đặt mục tiêu năm 2026, kinh tế số chiếm 14% GDP, đồng thời phát triển các trung tâm tài chính quốc tế tại TP. Hồ Chí Minh và Đà Nẵng, thu hút dòng vốn đầu tư chất lượng cao, gắn kết FDI với doanh nghiệp trong nước, và thúc đẩy liên kết viện - trường - doanh nghiệp để hình thành chuỗi đổi mới sáng tạo quốc gia.

Một nền kinh tế tăng trưởng từ 10% trở lên cần hệ thống hạ tầng tương xứng. Năm 2026 phải là năm của đột phá giải ngân đầu tư công, thúc đẩy tiến độ các "siêu dự án": đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam, sân bay Long Thành giai đoạn 2, cảng trung chuyển quốc tế Cần Giờ, cùng các dự án năng lượng trọng điểm, hạ tầng số và logistics hiện đại. Khi hạ tầng vật chất và hạ tầng số đồng bộ, nền kinh tế sẽ có đủ lực để tăng tốc.

Tăng trưởng chỉ bền vững khi gắn với năng suất và chất lượng lao động. Nguồn nhân lực chính là trụ cột quyết định. Cần triển khai quyết liệt Nghị quyết số 71 của Bộ Chính trị về đột phá giáo dục, đổi mới toàn diện chương trình đào tạo nghề và đại học, gắn đào tạo với nhu cầu thị trường và chuẩn quốc tế. Chính phủ đặt mục tiêu đến năm học 2026 - 2027 có bộ sách giáo khoa thống nhất toàn quốc, tạo nền tảng tri thức đồng đều cho thế hệ mới. Bên cạnh đó, cần thu hút và trọng dụng nhân tài trong các lĩnh vực công nghệ, quản trị, trí tuệ nhân tạo và năng lượng xanh.

Để đạt mục tiêu tăng trưởng 10% trở lên chắc chắn phải hành động quyết liệt, phối hợp nhịp nhàng giữa các chính sách tài khóa - tiền tệ - đầu tư công - thể chế. Chính phủ cần thiết lập bộ chỉ số giám sát tăng trưởng hàng quý, tập trung vào các động lực chính: giải ngân đầu tư công, năng suất lao động, tín dụng cho sản xuất, xuất khẩu, công nghiệp chế biến và đầu tư vào khoa học - công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số.

Song song đó, các địa phương phải quyết liệt hành động theo phương châm dám quyết, dám làm, dám chịu trách nhiệm, coi thành công trong thực thi chính sách là thước đo năng lực của bộ máy chính quyền. Doanh nghiệp cũng cần chủ động đầu tư công nghệ, tái cấu trúc mô hình kinh doanh theo hướng xanh, số, thông minh. Mỗi người dân, người lao động cần nuôi dưỡng tinh thần sáng tạo, học tập suốt đời, làm việc năng suất và kỷ luật hơn.

Khát vọng tăng trưởng 10% trở lên là một cam kết phát triển - của Quốc hội trong lập pháp, của Chính phủ trong hành động, và của toàn xã hội trong thực thi. Khát vọng này chỉ có thể trở thành hiện thực khi nó được thẩm thấu từ nghị trường xuống từng công sở, từng nhà máy, từng giảng đường; khi nó biến thành hành động cụ thể, quyết liệt của người công chức tận tụy, người doanh nhân đột phá, người công nhân sáng tạo và người trí thức dấn thân. Khi bệ đỡ lập pháp đã được xây dựng, điều còn lại là sự quyết liệt trong triển khai, biến ý chí chính trị thành hiệu quả thực tế, phải dốc toàn lực để đạt được “cú nhảy vượt bậc” mở đầu cho kỷ nguyên vươn mình của dân tộc.

Nguyễn Bình