Thảm họa của Microsoft: Chỉ bán được 11 bản, nhưng có tới 8 người trả hàng
Ít ai biết về sản phẩm bán tệ nhất mọi thời đại của Microsoft chỉ có 3 người dùng.
Một phiên bản hệ điều hành chuyên dụng của Microsoft đang nắm giữ kỷ lục mà có lẽ không bao giờ bị phá vỡ: "Sản phẩm bán tệ nhất mọi thời đại". Đó chính là "OS/2 cho Mach 20", một sản phẩm thất bại đến mức gần như không ai biết đến sự tồn tại của nó.
Ngày nay, Microsoft là một gã khổng lồ có thể bán được hàng chục triệu thiết bị, ngay cả với những dòng sản phẩm "kém phổ biến" như Xbox Series. Nhưng không phải lúc nào cũng vậy. Quay trở lại giữa những năm 1980, một phiên bản của hệ điều hành OS/2 đã trở thành một thảm họa thương mại, với tổng cộng 11 bản được bán ra, và 8 trong số đó đã bị trả lại.

Card mở rộng Mach 20 của Microsoft.
Giải pháp "cổ xưa" cho các PC già cỗi thời 1980
Để hiểu lý do sản phẩm này ra đời, chúng ta cần quay lại giữa những năm 80. Công nghệ PC khi đó phát triển như vũ bão, chỉ trong vài năm đã nhảy vọt từ CPU 8088 (4.77 MHz) lên 386DX (33 MHz).
Máy tính thời đó cực kỳ đắt đỏ. Việc thuyết phục bộ phận kế toán chi tiền mua dàn PC mới chỉ sau vài năm sử dụng là một "nhiệm vụ bất khả thi". Nắm bắt được nỗi đau này, nhiều công ty đã tung ra các "Card Turbo" (Turbo Cards) – một loại card mở rộng hứa hẹn mang lại sức mạnh của một chiếc PC mới chỉ với một phần chi phí.
Microsoft cũng tham gia cuộc chơi này với card Mach 10 (không mấy thành công do giá cao) và sau đó là Mach 20. Card Mach 20 mạnh mẽ hơn, dùng chip 80286 và có nhiều tính năng, như khả năng cắm thêm một card phụ để mở rộng bộ nhớ, tiết kiệm khe cắm trên bo mạch chủ.
Dù Mach 20 cũng không quá phổ biến, Microsoft dường như vẫn đủ tự tin để quyết định một bước đi mạo hiểm là phát hành một phiên bản hệ điều hành OS/2 dành riêng cho card Mach 20.
Đây chính là nguồn gốc của thảm họa. Bản thân OS/2 (hệ điều hành Microsoft phát triển cùng IBM để thay thế DOS và Windows) đã là một sản phẩm kén người dùng, chủ yếu chỉ dành cho giới đam mê cuồng nhiệt. Giờ đây, Microsoft lại tạo ra một phiên bản OS/2 chỉ chạy được trên một phần cứng "chuyên biệt" là card Mach 20.
Nói cách khác, đây là một sản phẩm ngách trong một thị trường ngách.

Giao diện của hệ điều hành OS/2.
Con số biết nói: 11 bán, 8 trả lại
Con số chính xác về doanh thu thảm hại này được lưu truyền qua lời kể của Raymond Chen, một kỹ sư kỳ cựu của Microsoft. Ông viết:
"Một trong những đồng nghiệp cũ của tôi đã nói chuyện với người kế nhiệm ông ấy làm chuyên gia hỗ trợ cho OS/2 cho Mach 20. Theo trí nhớ của người đó, tổng cộng có 11 bản "OS/2 cho Mach 20" từng được bán ra, và 8 bản trong số đó đã bị trả lại.
Điều đó còn lại ba khách hàng đã mua một bản và không trả lại. Và chuyên gia hỗ trợ đã đích thân nói chuyện với hai người trong số họ".
Việc một hệ điều hành chỉ bán được 11 bản và bị trả lại gần hết nghe có vẻ hài hước, nhưng hoàn toàn không đáng ngạc nhiên. Hầu hết những người trả lại sản phẩm có lẽ đã mua nó mà không hiểu họ đang mua gì, hoặc nhầm lẫn rằng nó có thể chạy trên máy tính thông thường của họ.












