Thị trường chứng khoán Việt Nam trước chính sách thuế quan của Mỹ

Thị trường chứng khoán Việt Nam trước áp lực từ chính sách kinh tế Mỹ. Ảnh minh họa

Tác động tiêu cực không quá lớn

Chỉ vài tuần sau khi quay trở lại Nhà Trắng, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã liên tiếp đưa ra những cảnh báo hoặc động thái áp thuế quan lên các đối tác thương mại. Ngay đầu tháng 02/2025, ông Trump ký sắc lệnh áp thuế 25% với hàng hóa của Canada, Mexico và áp thuế bổ sung 10% đối với tất cả hàng hóa Trung Quốc - nền kinh tế lớn thứ hai thế giới, đồng thời cảnh báo sẽ đánh thuế hàng hóa của châu Âu.

Chưa dừng lại, Mỹ còn áp thuế 25% đối với tất cả thép và nhôm nhập khẩu, đồng thời tuyên bố áp thuế có đi có lại để đảm bảo “Mỹ được đối xử bình đẳng với các nước khác”. Theo đó, Washington sẽ đánh thuế quan lên hàng hóa của tất cả quốc gia tương xứng với thuế quan mà mỗi nước áp lên hàng hóa Mỹ. Những lời đe dọa áp thuế của ông Trump đã làm dấy lên những lo ngại trên toàn thế giới, thậm chí buộc một số quốc gia phải chuẩn bị các phương án ứng phó.

Giới phân tích cảnh báo, những biện pháp trả đũa lẫn nhau về thuế quan giữa các nước hoặc trừng phạt các doanh nghiệp của nhau có thể dẫn đến một cuộc chiến thương mại và kinh tế toàn diện hơn - điều không chỉ kéo tăng trưởng kinh tế toàn cầu chậm lại mà còn dẫn đến rủi ro lạm phát khi giá các mặt hàng sẽ leo thang vì ảnh hưởng bởi các hàng rào thuế quan.

Trong bối cảnh đó, chuyên gia phân tích Chứng khoán ACB (ACBS) nhận định, Việt Nam sẽ chịu ảnh hưởng trực tiếp và gián tiếp do thương chiến, nhưng kỳ vọng ảnh hưởng không quá nghiêm trọng nhờ chính sách đối ngoại hiện hữu của Chính phủ cũng như đặc thù vị trí địa lý. “Việt Nam vẫn sẽ duy trì được đà tăng trưởng tốt trong năm 2025. Dù vậy, thương chiến vẫn là một rủi ro cần quan sát kỹ trong năm 2025. Bởi trong trường hợp thương chiến diễn biến tiêu cực hơn kỳ vọng, điều này có thể ảnh hưởng đến sự tăng trưởng kinh tế của Việt Nam cũng như thị trường chứng khoán” - chuyên gia ACBS lưu ý.

Đồng quan điểm, Trưởng Bộ phận Phân tích Chiến lược thị trường, Công ty Chứng khoán Tiên Phong (TPS) - ông Trương Đắc Nguyên - cho hay, căng thẳng thương mại Mỹ - Trung nếu tiếp tục leo thang cũng không phải điều quá xa lạ. Thị trường đã từng chứng kiến những diễn biến tương tự năm 2018. Khi đó, nhiều người vội kết luận rằng thị trường giảm điểm chủ yếu do chiến tranh thương mại. Tuy nhiên, thực tế cho thấy, tác động tiêu cực từ căng thẳng này đến doanh nghiệp Việt Nam không quá lớn. Nguyên nhân chính khiến thị trường lao dốc là do định giá cổ phiếu khi đó đã lên mức quá cao.

“Năm 2018, nhiều doanh nghiệp niêm yết trên sàn chứng khoán bị định giá cao. Ngay sau đó, các cổ phiếu này đều giảm mạnh, gây áp lực lớn lên toàn thị trường. Chính yếu tố nội tại về mức định giá quá cao mới là nguyên nhân chính chứ không hoàn toàn do chiến tranh thương mại. Thậm chí, Việt Nam còn là một trong những quốc gia hưởng lợi khi các dòng vốn đầu tư và thương mại có sự dịch chuyển” - ông Trương Đắc Nguyên dẫn chứng.

Kịch bản tích cực vẫn là xu hướng trong dài hạn

Bỏ qua tâm lý chốt lời trong ngắn hạn, theo giới phân tích, kịch bản tích cực cho thị trường chứng khoán vẫn là xu hướng trong dài hạn. Theo Giám đốc Chiến lược thị trường, Công ty Chứng khoán VPBank Trần Hoàng Sơn, thông tin ông Trump dự kiến đánh thuế thép nhập khẩu khiến tâm lý nhà đầu tư thận trọng, dẫn đến áp lực chốt lời ngắn hạn. Tuy nhiên, lực cầu duy trì tích cực đã giúp thị trường nhanh chóng vượt qua những biến động này và lấy lại cân bằng vì thông tin áp thuế mới chỉ là bước đầu và tác dụng đối với ngành thép Việt Nam là không quá lớn.

Về trung hạn, chuyên gia này cho rằng, VN-Index vẫn có thể sẽ lặp lại kịch bản của năm 2024 khi vượt qua 1.300 điểm trong thời gian ngắn nhưng sau đó dễ điều chỉnh trở lại. Do vậy, trong nửa đầu năm, về mặt phân tích kỹ thuật, VN-Index đã tạo ra một vùng giá với đáy dưới là 1.250 điểm và biên trên là 1.285 - 1.305 điểm. Tuy nhiên, kể từ sau tháng 8-9, khả năng chỉ số chung sẽ vượt 1.300 điểm với nhiều yếu tố hỗ trợ tích cực.

Thực tế cho thấy, sau nhiều phiên giằng co, biến động trước nỗi lo về chính sách thuế quan từ Mỹ, thị trường chứng khoán Việt Nam vừa trải qua tuần tích cực hơn. Trưởng bộ phận vĩ mô và chiến lược thị trường, Công ty Chứng khoán VNDIRECT - ông Đinh Quang Hinh - cho biết, VN-Index tăng gần 21 điểm tuần qua, leo sát ngưỡng kháng cự tâm lý quan trọng 1.300 điểm. Đà tăng của thị trường được thúc đẩy bởi những thông tin vĩ mô trong nước và quốc tế tích cực. Những lo ngại về chính sách thuế quan của ông Trump tạm thời “hạ nhiệt” khi Mỹ chưa có thêm động thái áp thuế đáng kể nào tiếp theo. Kéo theo đó là đà giảm của chỉ số sức mạnh đồng USD về quanh 106,5 điểm.

Đáng chú ý, ngày 24/02, thị trường chứng khoán Việt Nam trải qua phiên giao dịch bùng nổ khi chỉ số VN-Index tăng mạnh gần 8 điểm (tương đương +0,6%), chính thức vượt mốc 1.300 điểm sau 8 tháng (kể từ hồi giữa tháng 6/2024) đi ngang tích lũy. Giám đốc Chi nhánh 2 Hội sở, Chứng khoán Mirae Asset - ông Trần Quốc Toàn - nhận định, dòng tiền nội đã đóng vai trò quan trọng trong việc nâng đỡ chỉ số và giao dịch khá tích cực trong thời gian gần đây. Cùng với đó, bức tranh kinh tế vĩ mô đang có các tín hiệu phục hồi tích cực dẫn đến tâm lý nhà đầu tư trong nước lạc quan hơn với các kỳ vọng vào thị trường.

“Thị trường có khả năng duy trì đà tăng trong ngắn hạn, hướng tới vùng 1.320 - 1.350 điểm nếu không có cú sốc lớn, với sự luân chuyển dòng tiền giữa các nhóm ngành như ngân hàng, bất động sản, thép và chứng khoán. Tuy nhiên, nhà đầu tư nên theo dõi sát thanh khoản và động thái của khối ngoại trong vài phiên tới để đánh giá rõ hơn tính bền vững của xu hướng này” - ông Toàn khuyến nghị./.

HỒNG NHUNG