Thương mại Việt-Trung: Kết nối cung cầu, mở rộng các không gian hợp tác mới

Tập trung vào công nghiệp chế biến sâu, logistics lạnh, thương mại điện tử và tiêu chuẩn hóa vùng nguyên liệu. (Ảnh minh họa. Nguồn: TTXVN)

Theo Bộ Nông nghiệp và Môi trường, trong những năm qua, quan hệ thương mại giữa Việt Nam và Trung Quốc phát triển rất nhanh và ổn định. Năm 2024 kim ngạch thương mại giữa 2 nước là 205,2 tỷ USD (tăng 19,3%) và đến hết tháng 10/2025 đã đạt 208 tỷ USD. Việt Nam đã trở thành đối tác thương mại lớn nhất Đông Nam Á và thứ 4 thế giới của Trung Quốc.

Kết quả trên là nỗ lực kết nối hợp tác của các cấp chính quyền và sự năng động, sáng tạo, biết chớp thời cơ của doanh nghiệp Trung Quốc và Việt Nam. Hàng loạt Hiệp định song phương và đa phương đã được ký kết tạo hành lang pháp lý thông thoáng cho hoạt động thương mại.

Góp phần đảm bảo an ninh lương thực thế giới

Tại Diễn đàn xúc tiến thương mại giữa doanh nghiệp Việt Nam - Trung Quốc, chiều 12/11, ông Hoàng Văn Dự - Phó Giám đốc Trung tâm Xúc tiến thương mại Nông nghiệp (Bộ Nông nghiệp và Môi trường), cho biết Việt Nam là quốc gia có thế mạnh về nông nghiệp nhiệt đới, với nhiều mặt hàng nông, lâm, thủy sản chất lượng cao, được người tiêu dùng trên thế giới ưa chuộng.

"Việt Nam cũng là quốc gia có nền kinh tế năng động, tăng trưởng cao và ổn định, đang đóng vai trò quan trọng trong đảm bảo an ninh lương thực thế giới và chuỗi giá trị toàn cầu và là thành viên của nhiều hiệp định kinh tế tự do trên thế giới," ông Dự nhấn mạnh.

Hiện Việt Nam duy trì là đối tác thương mại lớn nhất của Trung Quốc trong ASEAN. Riêng lĩnh vực nông nghiệp, Việt Nam và Trung Quốc cũng đã đạt được nhiều kết quả đáng ghi nhận: Kim ngạch xuất nhập khẩu nông sản tăng trưởng ổn định; nhiều sản phẩm nông nghiệp chủ lực của Việt Nam như trái cây, thủy sản, gạo, càphê, hồ tiêu, cao su,… đã có mặt rộng rãi tại thị trường Trung Quốc; các doanh nghiệp Việt Nam nhập nhiều máy móc, thiết bị, công nghệ, vật tư, phân bón, hóa chất từ Trung Quốc phục vụ sản xuất nông nghiệp.

Đặc biệt, Trung Quốc tái khẳng định sẽ mở rộng nhập khẩu nông sản từ Việt Nam và hỗ trợ doanh nghiệp hai nước tăng cường đầu tư quy mô lớn, chất lượng cao. “Đây là cơ hội đáng kể cho các mặt hàng chủ lực của Việt Nam (như trái cây, hạt điều, càphê, thủy sản), nhất là trong bối cảnh nhu cầu tại thị trường Trung Quốc ngày càng tăng,” ông Hoàng Văn Dự thông tin.

Đại diện Cục Chất lượng, Chế biến và Phát triển thị trường (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) cũng cho biết Việt Nam hiện có trên 100 triệu dân, Trung Quốc có hơn 1,4 tỷ dân, do đó nhu cầu tiêu thụ lương thực và nông sản ngày càng lớn. Ngoài ra, dự báo đến năm 2030, khu vực châu Á - Thái Bình Dương cần tăng ít nhất 30% sản lượng nông sản để đáp ứng nhu cầu.

Diễn đàn xúc tiến thương mại giữa doanh nghiệp Việt Nam - Trung Quốc.

Đáng chú ý, với những điều kiện thuận lợi về mặt vị trí địa lý, văn hóa, thị hiếu và cơ hội mở rộng thị trường từ các chính sách hội nhập trong khu vực Asean và các chính sách thương mại song phương giữa Trung Quốc và Việt Nam, quan hệ thương mại giữa hai nước đang chuyển dịch từ mô hình xuất khẩu tiểu ngạch sang hợp tác chính ngạch, hiện đại và bền vững hơn…

Tuy vậy, theo Cục Chất lượng, Chế biến và Phát triển thị trường, thương mại nông sản Việt - Trung vẫn đang đối mặt với một số thách thức như: Hạ tầng logistics và kho lạnh biên giới còn thiếu đồng bộ; quy mô sản xuất nhỏ lẻ; năng lực kiểm soát chất lượng, kiểm dịch còn chênh lệch giữa các vùng; và việc chia sẻ dữ liệu chuỗi cung ứng chưa được kết nối hiệu quả.

Những vấn đề trên đòi hỏi hai bên (Việt Nam và Trung Quốc) cần đẩy mạnh hợp tác và ứng dụng các giải pháp mới mang tính hệ thống.

Tạo điều kiện thuận lợi để thúc đẩy giao thương

Trước thực tế trên, Cục Chất lượng, Chế biến và Phát triển thị trường (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) xác định hợp tác khu vực ASEAN - Trung Quốc là một trong những định hướng trọng tâm, nhằm tăng cường kết nối thị trường, chia sẻ công nghệ và xây dựng chuỗi giá trị nông sản bền vững.

Theo đó, thời gian tới cần tiếp tục tổ chức các hoạt động quảng bá, xúc tiến thương mại nông sản giữa Trung Quốc và Việt Nam, tạo điều kiện thuận lợi để thúc đẩy giao thương; tổ chức các chương trình kết nối doanh nghiệp, giúp cơ quan quản lý, doanh nghiệp và người sản xuất hiểu rõ hơn về văn hóa kinh doanh, quy định và xu hướng tiêu dùng của từng thị trường.

Cùng với đó, Cục Chất lượng, Chế biến và Phát triển thị trường đề xuất tăng cường trao đổi thông tin và hợp tác chuyên môn trong khuôn khổ hợp tác Việt Nam - Trung Quốc, nhất là về chính sách, quy định kỹ thuật, kiểm dịch, an toàn sinh học và quản lý vận chuyển sản phẩm động - thực vật.

Tìm kiếm cơ hội hợp tác đầu tư, chuyển giao công nghệ và phát triển thị trường tiêu thụ nông sản. (Ảnh: Bảo Ngọc/Vietnam+)

Đặc biệt, hai bên chú trọng phối hợp thực hiện các hoạt động kiểm dịch, kiểm soát lưu thông hàng hóa tại khu vực biên giới theo quy định quốc tế, đảm bảo an toàn và thuận lợi cho thương mại; thúc đẩy liên kết đầu tư chuỗi giá trị nông sản Việt - Trung, tập trung vào công nghiệp chế biến sâu, logistics lạnh, thương mại điện tử và tiêu chuẩn hóa vùng nguyên liệu.

Nhấn mạnh thương mại nông sản Việt - Trung không chỉ mang ý nghĩa kinh tế, mà còn là biểu tượng của sự gắn bó, hợp tác tin cậy và cùng phát triển, đại diện Cục Chất lượng, Chế biến và Phát triển thị trường cũng đề xuất khuyến khích hình thành trung tâm phân phối nông sản Việt Nam tại Trung Quốc và các khu chế biến liên kết tại vùng biên giới.

“Với tiềm năng, lợi thế và sự đồng thuận cao trong khuôn khổ hợp tác ASEAN - Trung Quốc, chúng ta hoàn toàn có cơ sở để tin tưởng vào một chuỗi cung ứng nông sản hiện đại, an toàn và bền vững, đóng góp thiết thực cho an ninh lương thực và sự thịnh vượng chung của châu Á,” đại diện Cục Chất lượng, Chế biến và Phát triển thị trường chia sẻ.

Ông Hoàng Văn Dự - Phó Giám đốc Trung tâm Xúc tiến thương mại Nông nghiệp, cho rằng Diễn đàn xúc tiến thương mại giữa doanh nghiệp Việt Nam - Trung Quốc là cơ hội quan trọng để hiệp hội ngành hàng, doanh nghiệp hai nước trao đổi thông tin, kết nối cung - cầu; tìm kiếm cơ hội hợp tác đầu tư, chuyển giao công nghệ và phát triển thị trường tiêu thụ nông sản.

“Đây cũng là dịp để thảo luận về những giải pháp nâng cao chất lượng, an toàn và giá trị gia tăng của nông sản, hướng tới phát triển nông nghiệp xanh, sạch và bền vững, phù hợp với xu thế toàn cầu,” ông Dự nhấn mạnh./.

(Vietnam+)