Tiềm năng xuất khẩu dừa Việt Nam tăng mạnh

Trồng dừa theo chuẩn hữu cơ tại xã Tường Đa (tỉnh Vĩnh Long). (Ảnh: HOÀNG TRUNG)

Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Vĩnh Long Văn Hữu Huệ cho biết, ước tính đến cuối năm 2025, toàn tỉnh có 120.000ha trồng dừa, chiếm hơn 50% số diện tích dừa của cả nước. Hiện tỉnh có 30.355ha dừa công nghiệp sản xuất theo tiêu chuẩn hữu cơ (USDA, EU, JAS,...), chiếm 25,45% tổng diện tích dừa của tỉnh. Ngoài ra, có 156 mã số vùng trồng dừa tươi (11.012ha) và 17 mã cơ sở đóng gói dừa được cơ quan hải quan Trung Quốc cấp mã số đủ điều kiện xuất khẩu sang Trung Quốc.

Trên địa bàn có khoảng 183 doanh nghiệp sản xuất chế biến các sản phẩm từ dừa, gồm: dầu dừa, nước dừa, sữa dừa, nước cốt dừa, cơm dừa nạo sấy, kẹo dừa, các sản phẩm từ mật hoa dừa, thạch dừa, mỹ phẩm, than gáo dừa, chỉ xơ dừa và các sản phẩm thủ công mỹ nghệ. Giá trị ngành sản xuất chế biến dừa năm 2025 ước đạt khoảng 4.000 tỷ đồng, tăng 3,9% so với năm 2024, chiếm khoảng 8% giá trị sản xuất công nghiệp toàn tỉnh.

“Tiềm năng phát triển dừa hữu cơ theo tiêu chuẩn quốc tế của tỉnh rất lớn nhờ điều kiện thổ nhưỡng, khí hậu, nguồn giống và áp dụng quy trình canh tác hữu cơ. Sản phẩm dừa hữu cơ của địa phương được thị trường trong và ngoài nước đánh giá cao, đáp ứng yêu cầu thị trường chất lượng như Mỹ, Nhật Bản, EU. Để nâng cao hơn năng suất, chất lượng, khả năng cạnh tranh, tỉnh đề xuất Bộ Nông nghiệp và Môi trường xây dựng đề án đánh giá tính chất lý, hóa học, xây dựng bản đồ thổ nhưỡng, ứng dụng hệ thống thông tin địa lý ArcGIS tạo lập cơ sở dữ liệu vùng chuyên trồng dừa và đưa ra giải pháp nâng cao sức khỏe đất, quản lý dinh dưỡng đất trồng dừa và vùng trồng dừa hữu cơ”, ông Huệ nhấn mạnh.

Dừa là một trong 6 cây công nghiệp chủ lực theo đề án phát triển cây công nghiệp chủ lực đến năm 2030 và thị trường xuất khẩu cũng ngày càng mở rộng. Từ giữa tháng 8/2024, dừa tươi Việt Nam chính thức được xuất khẩu chính ngạch sang Trung Quốc. Đây là thị trường tiêu thụ dừa lớn trên thế giới, khoảng 4 tỷ quả/năm, trong đó có khoảng 2,6 tỷ quả tươi, mở ra cơ hội lớn cho Việt Nam.

Đại diện Công ty Vina T&T Group cho biết: Công ty hiện xuất khẩu dừa sang Mỹ, Australia, Canada và đang đẩy mạnh xuất khẩu sang Trung Quốc để tận dụng ưu thế vị trí địa lý gần, giảm chi phí logistics. Tuy nhiên, các quốc gia Thái Lan, Indonesia cũng xuất khẩu số lượng lớn dừa sang Trung Quốc, cho nên cạnh tranh khá khốc liệt, đòi hỏi dừa Việt Nam phải cải tiến chất lượng và giữ mức giá hợp lý. Bên cạnh Trung Quốc, Mỹ là thị trường lớn tiêu thụ dừa do nhu cầu tăng mạnh từ các chuỗi bán lẻ và ngành đồ uống. Xuất khẩu dừa sang Mỹ chiếm gần 26% tổng kim ngạch xuất khẩu dừa của Việt Nam. Ngoài ra, Tây Ban Nha cũng tăng cường nhập khẩu dừa Việt Nam thời gian qua.

Để nâng cao kim ngạch xuất khẩu, tạo ra bước đột phá mới, ngành dừa cần tập trung phát triển sản phẩm chế biến sâu. Ông Phạm Anh Tuấn, Viện trưởng Cơ điện nông nghiệp và Công nghệ sau thu hoạch (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) thông tin, hiện ngành dừa mới chỉ có khoảng 30% số sản phẩm chế biến sâu theo chuỗi giá trị, gồm: nước dừa, sữa dừa, dầu dừa, cơm dừa nạo sấy… với một số công nghệ tiên tiến được ứng dụng như xử lý tiệt trùng nước dừa bằng công nghệ UHT và đóng bao bì vô trùng nhiều lớp; công nghệ tách dầu tinh khiết...

Ông Tuấn khuyến nghị ngành dừa đẩy mạnh phát triển sữa dừa, do đây là nguyên liệu quan trọng cho ngành công nghiệp thực phẩm. Hiện nay, 4 quốc gia hàng đầu châu Á về xuất khẩu bột sữa dừa và sữa dừa dạng lỏng là Philippines, Thái Lan, Sri Lanka, Indonesia.

Để thâm nhập vào phân khúc này, các doanh nghiệp chế biến xuất khẩu dừa cần tuân thủ tiêu chuẩn chất lượng nghiêm ngặt, nhất là tại thị trường EU với quy định chuẩn về lượng nước cốt dừa, chất béo, protein, ổn định hương thơm... Xu hướng tiêu dùng sản phẩm tự nhiên, sản phẩm xanh ngày càng phổ biến, cho nên cần đẩy mạnh sản xuất hữu cơ, đáp ứng đầy đủ quy định an toàn thực phẩm về chất phụ gia bảo quản, chỉ tiêu vi sinh, dư lượng kim loại nặng… theo tiêu chuẩn của EU và các thị trường chất lượng cao.

THÙY ANH