Tội phạm về trật tự xã hội giảm 12,18%, một số loại đặc biệt nguy hiểm giảm sâu

Sáng 9/12, tiếp tục Kỳ họp thứ 10, dưới sự điều hành của Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định, Quốc hội họp Phiên toàn thể ở Hội trường, nghe Báo cáo của Chính phủ về công tác phòng, chống tội phạm và vi phạm pháp luật năm 2025 cũng như Báo cáo thẩm tra về nội dung này.

Tội phạm nhiều lĩnh vực giảm sâu

Trình bày Báo cáo công tác phòng, chống tội phạm và vi phạm pháp luật năm 2025, thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Công an Lương Tam Quang cho biết, về kết quả công tác đấu tranh với tội phạm về trật tự xã hội, số vụ phạm tội về trật tự xã hội giảm 12,18%, trong đó, một số loại tội phạm nguy hiểm, đặc biệt nguy hiểm giảm sâu so với cùng kỳ năm 2024. Đã tập trung mở 09 đợt cao điểm tấn công, trấn áp tội phạm; tỷ lệ điều tra, khám phá đạt 81,32%; trong đó, án rất nghiêm trọng đạt 93,25%, án đặc biệt nghiêm trọng đạt 95,16% (vượt chỉ tiêu Quốc hội giao).

Số vụ phạm tội về trật tự quản lý kinh tế ít hơn 28,97%, số vụ phạm tội về tham nhũng và chức vụ ít hơn 17,57% so với cùng kỳ năm 2024. Mở đợt cao điểm đấu tranh ngăn chặn, đẩy lùi tình trạng buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả, xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ; đấu tranh chống buôn lậu, sản xuất, kinh doanh hàng cấm, hàng giả, góp phần lập lại trật tự, kỷ cương xã hội; ổn định thị trường hàng hóa trong nước và bảo vệ sức khỏe Nhân dân.

Theo Bộ trưởng Bộ Công an, số vụ phạm tội về môi trường, tài nguyên, an toàn thực phẩm ít hơn 48,17% so với cùng kỳ năm 2024. Tiếp tục tăng cường chỉ đạo kiểm tra, phát hiện, xử lý vi phạm pháp luật về môi trường, vấn đề xử lý rác thải sinh hoạt tại các khu đô thị; đấu tranh, xử lý vi phạm pháp luật về bảo vệ, phát triển rừng và an toàn thực phẩm; tăng cường phòng chống vi phạm về an toàn thực phẩm.

Số vụ phạm tội trong lĩnh vực công nghệ thông tin, viễn thông ít hơn 11,53% so với cùng kỳ năm 2024. Đã xây dựng mô hình liên ngành phòng, chống lừa đảo trực tuyến; tổng rà soát, làm sạch thuê bao di động, tài khoản ngân hàng; dịch vụ xác thực điện tử. Ngăn chặn truy cập các trang mạng, tài khoản mạng xã hội liên quan hành vi vi phạm pháp luật.

Số vụ phạm tội về ma túy ít hơn 18,29% so với cùng kỳ năm 2024. Tiếp tục tăng cường đấu tranh, trấn áp tội phạm về ma túy trên các tuyến, địa bàn trọng điểm; tăng cường kiểm tra, giám sát, quản lý chặt chẽ việc kinh doanh, sử dụng thuốc gây nghiện; mở cao điểm tổng rà soát, phát hiện, thống kê, quản lý người nghiện ma túy, người sử dụng trái phép chất ma túy, người bị quản lý sau cai nghiện ma túy.

Bộ trưởng Bộ Công an Lương Tam Quang nhấn mạnh, tỷ lệ điều tra khám phá các vụ án vượt chỉ tiêu Quốc hội giao; kéo giảm hầu hết các loại tội phạm; khẩn trương điều tra làm rõ các vụ án gây bức xúc dư luận. Công tác đấu tranh với tội phạm và vi phạm pháp luật trên lĩnh vực công nghệ thông tin, viễn thông đạt nhiều kết quả tích cực. Việc chấp hành pháp luật trong hoạt động điều tra, xử lý tội phạm tiếp tục được quan tâm chỉ đạo; công tác xử lý vi phạm hành chính được thực hiện theo đúng quy định của pháp luật...

Bên cạnh những kết quả tích cực, Bộ trưởng Bộ Công an cũng chỉ ra một số tồn tại, hạn chế và nguyên nhân như tỷ lệ giải quyết tin báo, tố giác tội phạm, kiến nghị khởi tố chưa đạt chi tiêu Quốc hội đề ra. Còn vi phạm trong hoạt động điêu tra, xử lý tội phạm, công tác tạm giữ, tạm giam. Vi phạm hành chính còn diễn ra nhiều trên các lĩnh vực của đời sống xã hội... Nguyên nhân chủ yếu là do: Hệ thống các văn bản pháp luật vẫn đang tiếp tục được hoàn thiện; Công tác tuyên truyền chưa đến được nhiều với đối tượng cần tuyên truyền; trang bị, phương tiện của một số cơ quan, đơn vị chưa đáp ứng yêu cầu thực tiễn.

Chủ động ứng phó từ sớm, từ xa, tiếp tục bố trí cán bộ theo khung 3 cấp

Đề cập về các nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm phòng, chống tội phạm và vi phạm pháp luật năm 2026, Bộ trưởng Bộ Công an Lương Tam Quang cho biết, Chính phủ chỉ đạo các bộ, ngành, địa phương tiếp tục chủ động nâng cao chất lượng công tác nắm, phân tích, dự báo tình hình, tham mưu chiến lược từ sớm, từ xa để kịp thời báo cáo, tham mưu các chủ trương, chính sách phù hợp nhằm giữ vững chủ quyền, quyền chủ quyền, lợi ích, an ninh quốc gia.

Bên cạnh đó, tiếp tục hoàn thiện hệ thống văn bản quy phạm pháp luật đảm bảo liên thông, đồng bộ, thống nhất, phù hợp với tổ chức bộ máy mới của Công an địa phương và cơ quan điều tra các cấp. Tăng cường bảo đảm an ninh, quốc phòng các địa bàn chiến lược trong không gian phát triển mới.

Đồng thời, giải quyết có hiệu quả các vụ tranh chấp, khiếu kiện. Tập trung nhận diện và chủ động triên khai các giải pháp kiềm chế, kéo giảm tội phạm. Nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác tiếp nhận, giải quyết tố giác, tin báo tội phạm, kiến nghị khởi tố và điều tra, xử lý tội phạm, khân trương khắc phục dứt điểm các hạn chế, vi phạm.

Cùng với đó, triển khai bảo đảm tiến độ các nhiệm vụ xây dựng Trung tâm dữ liệu quốc gia và Đề án 06 của Chính phủ; tiếp tục rà soát, triển khai dịch vụ công toàn trình. Tiếp tục thực hiện chủ trương bố trí cán bộ theo khung tiêu chuẩn, tiêu chí ở 3 cấp Công an, gắn với tăng cường biên chế cho cơ sở. Đẩy mạnh nghiên cứu, ứng dụng khoa học, công nghệ phục vụ các lĩnh vực công tác phòng, chống tội phạm.

Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp của Quốc hội Hoàng Thanh Tùng trình bày Báo cáo thẩm tra. (Ảnh: Quochoi.vn).

Báo cáo thẩm tra do Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp của Quốc hội Hoàng Thanh Tùng trình bày cho rằng, mặc dù về cơ bản các loại tội phạm và vi phạm pháp luật đều giảm so với cùng kỳ (giảm 19,18%); tuy nhiên một số loại tội phạm vẫn tăng như: lừa đảo, chiếm đoạt tài sản (tăng 11,76%), gây rối trật tự công cộng (tăng 21,83%), sản xuất, buôn bán hàng giả (tăng 47,17%).

Công tác quản lý nhà nước trên một số lĩnh vực còn bất cập, cụ thể là hiệu quả hoạt động phòng ngừa trong công tác quản lý nhà nước về lĩnh vực viễn thông, mạng Internet chưa cao, còn sơ hở, bất cập; số người nghiện, người sử dụng trái phép chất ma túy vẫn ở mức cao (tăng 28,34%), là nguyên nhân phát sinh nhiều loại tội phạm...

Về công tác phát hiện, xử lý vi phạm pháp luật và tội phạm, đã phát hiện nhiều phương thức, thủ đoạn mới của tội phạm kinh tế, lừa đào, buôn lậu. Số tài sản tham nhũng thu hồi ở giai đoạn điều tra tăng cao (tăng 53,81%). Tội phạm liên quan đến lãng phí trong đầu tư, xây dựng gây thiệt hại nghiêm trọng đến ngân sách nhà nước được phát hiện, xử lý nhiều hơn.

Tuy nhiên, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp Hoàng Thanh Tùng nhấn mạnh, kết quả phát hiện vi phạm pháp luật và tội phạm trên một số lĩnh vực vẫn còn có một số mặt cần lưu ý:

Thứ nhất, tội phạm ma túy tiếp tục diễn biến phức tạp với quy mô lớn, có tính chất đặc biệt nghiêm trọng.

Thứ hai, vi phạm pháp luật và tội phạm về lĩnh vực an toàn thực phẩm diễn ra phức tạp, gây hậu quả nghiêm trọng tới sức khỏe của Nhân dân.

Thứ ba, một số cơ quan chưa thực hiện đầy đủ chức năng quản lý nhà nước chuyên ngành thuộc lĩnh vực phụ trách, thậm chí còn để xảy ra một số trường hợp cán bộ, công chức vi phạm pháp luật nghiêm trọng, tiếp tay cho đối tượng phạm tội núp bóng doanh nghiệp để trục lợi...

Năm 2025, công tác điều tra, xử lý tội phạm về cơ bản được tiến hành theo đúng quy định của pháp luật, kết quả một số nội dung công tác vượt chi tiêu yêu cầu của Nghị quyết số 96/2019/QH14 của Quốc hội. Tuy nhiên, tỷ lệ giải quyết tin báo, tố giác tội phạm mới đạt 88,12%, chưa đạt chỉ tiêu Quốc hội giao. Việc áp dụng biện pháp ngăn chặn, bắt, tạm giữ, tạm giam vẫn còn có trường hợp chưa chặt chẽ.

Thanh Hà