Trại giam Đắk Trung, tự hào truyền thống 50 năm xây dựng, chiến đấu, trưởng thành
Dưới cái nắng dịu nhẹ của những ngày cuối tháng 2/2025, chúng tôi trở lại thăm Trại giam Đắk Trung - Bộ Công an đóng chân trên địa bàn xã Ea Kpam, huyện Cư M'gar, tỉnh Đắk Lắk để ghi nhận không khí thi đua sôi nổi nơi đây …
Trại giam Đắk Trung tiền thân là Trại cải tạo Mê Wal được Ban An ninh tỉnh Đắk Lắk quyết định thành lập vào tháng 3/1975, đóng quân tại địa bàn xã Quảng Phú, huyện Ea Súp (nay là xã Ea Kpam - huyện Cư M’gar). Ngay từ khi mới thành lập, dưới sự chỉ đạo trực tiếp của Ban An ninh Đắk Lắk, cán bộ, chiến sĩ Trại cải tạo Mê Wal đã không ngừng nỗ lực công tác, chiến đấu để phục vụ yêu cầu giam giữ, giáo dục cải tạo hơn 1.200 tù binh là tướng, tá quân đội VNCH, sĩ quan CIA, an ninh quân đội, Cảnh sát đặc biệt, biệt đội sưu tầm, tình báo...

Cán bộ, chiến sĩ Trại giam Đắk Trung hướng dẫn phạm nhân được tha tù trước thời hạn làm thủ tục hồ sơ chuẩn bị ra trại.
Trong những năm tháng gian khổ, cơ sở vật chất ban đầu vô cùng thiếu thốn, các nhà giam còn tạm bợ, làm bằng gỗ ván, tre nứa, rào vây bằng kẽm gai bảo vệ, nhà ở của cán bộ, chiến sỹ bằng tranh tre, vách ván... nhưng cán bộ, chiến sĩ Trại cải tạo Mê Wal không chỉ hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ bảo vệ an toàn nơi giam giữ các đối tượng thù địch, phản động mà còn tranh thủ thời gian tăng gia sản xuất để cung cấp lương thực, thực phẩm phục vụ cho đơn vị. Đối mặt với muôn vàn khó khăn, thiếu thốn ấy song những người lính Trại cải tạo Mê Wal năm xưa vẫn kiên trung với Đảng, với cách mạng mà không một chút nao lòng. Những chiến công xuất sắc của cán bộ, chiến sĩ Trại cải tạo Mê Wal được Đảng, Nhà nước ghi nhận, tuyên dương.
Đến năm 1982, Trại cải tạo Mê Wal đã được chuyển giao từ Công an tỉnh Đắk Lắk về cục nghiệp vụ Bộ Công an quản lý. Để kịp thời đáp ứng yêu cầu giam giữ phạm nhân với số lượng lớn và nơi ăn ở cho cán bộ, chiến sỹ, Trại đã huy động mọi tiềm lực để xây dựng khu nhà giam giữ kiên cố, củng cố lại nhà bưng ván, bệnh xá, nhà tiếp khách, hội trường, bếp ăn của phạm nhân... đồng thời Trại cũng tập trung mở rộng sản xuất, lấy thu bù chi, từng bước cải thiện mức ăn của phạm nhân và đã tự túc lương thực cho phạm nhân. Chỉ trong một thời gian ngắn, Trại đã đảm bảo nơi giam giữ từ 400 đến 500 nhân, đáp ứng yêu cầu quản lý giáo dục các loại đối tượng.
Đại tá Lê Trọng Ngà, Phó Giám thị Trại giam Đắk Trung cho biết, thời điểm ấy, khu vực này còn là vùng sâu, vùng xa, rừng núi hoang vu. Cơ sở vật chất của đơn vị rất nghèo nàn, đường sá đi lại cũng rất khó khăn. Những khu giam giữ chỉ là nhà tranh, vách lá, điều kiện làm việc của cán bộ, chiến sĩ cũng vô cùng gian khổ. “Tuy nhiên, nhờ sự quan tâm của Bộ Công an, từ năm 1995-1996, cơ sở giam giữ của Trại giam Đắk Trung đã từng bước được xây dựng kiên cố, tạo điều kiện thuận lợi cho công tác quản lý phạm nhân”, Đại tá Ngà nói.
Hiện, Trại giam Đắk Trung đang quản lý gần 3.000 phạm nhân nhưng từ năm 2018 đến nay, đơn vị không có phạm nhân trốn trại. “Chính bằng những tình cảm chân thành, sự kiên trì, nỗ lực trong công tác giáo dục, cùng tinh thần đoàn kết của Đảng ủy, Ban Giám thị và toàn bộ hệ thống chính trị tại Trại giam Đắk Trung đã giúp cho hầu hết phạm nhân đã dần thoát khỏi quá khứ lầm lỗi, lấy lại niềm tin vào pháp luật, chính sách khoan hồng, nhân đạo của Đảng và Nhà nước. Nhờ đó, số phạm nhân cải tạo tốt ngày càng tăng, tỷ lệ vi phạm nội quy giảm dần theo từng năm. Đặc biệt, trong những năm qua, tỷ lệ tái phạm sau khi được tha tù rất thấp, không đến 1%”, Đại tá Ngà nói.

Cán bộ Trại giam Đắk Trung hướng dẫn phạm nhân chấp hành án tại trại học nghề xây dựng.
Trại giam Đắk Trung đặc biệt chú trọng đến việc hướng nghiệp, dạy nghề cho phạm nhân. Không chỉ trang bị kỹ năng nghề nghiệp, những lớp học này còn mở ra cơ hội giúp họ có thêm động lực làm lại từ đầu và vững bước tái hòa nhập cộng đồng. “Đại đa số phạm nhân được đưa đến Trại giam Đắk Trung đều chưa có nghề nghiệp. Thực hiện chủ trương của Chính phủ, Bộ Công an và lãnh đạo Cục 10, Ban Giám thị Trại giam Đắk Trung đã tổ chức đào tạo nghề cho hầu hết các phạm nhân với những ngành nghề thiết thực, phù hợp với tình hình ở địa phương như đan lát, mộc, cơ khí, sửa chữa xe máy, sửa chữa xe ô tô, trồng rau xanh... Trại giam Đắk Trung còn mở các lớp học đặc biệt, lớp học xóa mù chữ. Những cán bộ trại giam sẽ lồng ghép nội dung giáo dục công dân vào chương trình giảng dạy. Từ đó, giúp phạm nhân nhận thức rõ rằng, việc học không chỉ đơn thuần là biết đọc, biết viết mà còn là con đường để thay đổi tư duy, nâng cao nhận thức pháp luật và tránh tái phạm sau khi mãn hạn tù”, Đại tá Ngà cho hay.

Công tác đào tạo nghề luôn được Trại giam Đắk Trung chú trọng, hướng đến phạm nhân có việc làm ổn định sau khi ra trại.
Trải qua 50 năm (1975-2025) đấu tranh cách mạng đầy gian khổ, hy sinh, các thế hệ cán bộ, chiến sĩ Trại giam Đắk Trung đã không ngừng phấn đấu hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ quản lý, giam giữ và giáo dục cải tạo phạm nhân, góp phần phòng ngừa, đấu tranh phòng chống tội phạm, giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội trong mọi tình huống, đoàn kết một lòng. Từ những thành quả này, Trại giam Đắk Trung đã được Đảng, Nhà nước, Bộ Công an, UBND tỉnh Đắk Lắk tặng thưởng nhiều phần thưởng cao quý. Trong đó, năm 2024, Trại giam Đắk Trung được Bộ Công an tặng Cờ thi đua Đơn vị dẫn đầu phong trào thi đua Vì an ninh Tổ quốc cấp cơ sở, Đảng bộ đạt tiêu chuẩn hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ…