Trung Quốc khởi công xây 'siêu đập' trăm tỉ USD ở Tây Tạng

Phụ trách thi công dự án là Tập đoàn Trung Quốc Á Giang, được thành lập cùng ngày. Tổng vốn cho dự án lên tới 1,2 ngàn tỉ nhân dân tệ (167 tỉ USD),

Công trình gồm 5 đập bậc thang gần TP Nyingchi, phía Đông Nam khu tự trị Tây Tạng. Tân Hoa xã cho biết điện sản xuất ra sẽ phục vụ một phần nhu cầu địa phương, còn lại chủ yếu bán ra ngoài khu vực, nhưng không tiết lộ công suất.

Một đoạn sông Yarlung Tsangpo chảy qua Tây Tạng. Ảnh: China News Agency.

Dự án này được đánh giá là một trong những công trình hạ tầng đắt đỏ nhất của Trung Quốc, góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.

Tuy nhiên, nó cũng có thể trở thành điểm nóng trong quan hệ với Ấn Độ do sông Yarlung Tsangpo chảy qua khu vực tranh chấp Arunachal Pradesh rồi nhập vào sông Brahmaputra - nguồn nước quan trọng của Ấn Độ.

Bắc Kinh khẳng định dự án "sẽ không gây tác động xấu đến khu vực hạ lưu".

Ủy ban Cải cách và Phát triển Quốc gia Trung Quốc cho biết dự án còn bao gồm hệ thống truyền tải điện từ Tây Tạng đến đặc khu Hồng Kông. Các nghiên cứu trước đây ước tính hẻm núi hạ lưu sông Yarlung Tsangpo có tiềm năng phát điện tới 70 gigawatt, gấp hơn ba lần đập Tam Hiệp đang giữ danh hiệu quy mô lớn nhất thế giới.

Thi công dự án dự kiến gặp nhiều thách thức kỹ thuật và hậu cần, từ việc đưa máy móc xây dựng và truyền tải điện tới khu vực hẻo lánh đến vượt qua các thác ghềnh dốc gần 2.000 m chỉ trong đoạn sông dài 50 km.

Dòng sông này chảy tiếp sang Ấn Độ và Bangladesh, làm dấy lên lo ngại về khả năng gián đoạn nguồn nước có thể leo thang thành căng thẳng ngoại giao.

Các nhà bảo tồn môi trường Trung Quốc từ lâu cảnh báo việc xây đập ở hẻm núi Yarlung Tsangpo có thể gây tác động không thể đảo ngược tới hệ sinh thái. Nơi đây có một khu dự trữ thiên nhiên quốc gia và là điểm nóng đa dạng sinh học hàng đầu.

Ấn Độ hồi tháng 1 cho biết đã bày tỏ quan ngại với Bắc Kinh về dự án, đồng thời nhấn mạnh sẽ "giám sát và thực hiện các biện pháp cần thiết để bảo vệ lợi ích của chúng tôi".

Lạc Chi