Trung Quốc tiết lộ kế hoạch phát triển tên lửa gần như vô hình
Các nhà khoa học Trung Quốc tuyên bố đã tìm ra một phương pháp mới để bơm khí heli vào động cơ tên lửa, giúp chế tạo các loại tên lửa khó bị phát hiện và đánh chặn hơn.
Tên lửa TL-2 Y1 được phóng đi từ Trung tâm phóng vệ tinh Tửu Tuyền ở Tây Bắc Trung Quốc ngày 2/4/2023. Ảnh minh họa: THX/TTXVN
Công nghệ này được cho là lấy cảm hứng từ sự cố tàu vũ trụ Boeing Starliner khiến phi hành gia NASA bị mắc kẹt trên Trạm Vũ trụ Quốc tế (ISS) vào năm ngoái.
Đột phá trong công nghệ động cơ tên lửa
Theo tờ Bưu điện Hoa Nam Buổi sáng, các nhà nghiên cứu Trung Quốc đã đạt được bước tiến lớn trong công nghệ động cơ đẩy, mở ra khả năng chế tạo thế hệ tên lửa tàng hình mới có thể thay đổi tốc độ giữa không trung và né tránh các hệ thống cảnh báo sớm.
Tuy nhiên, công nghệ này vẫn đang ở giai đoạn nghiên cứu và chưa được thử nghiệm thực tế. Các phát hiện mới chủ yếu được thu thập thông qua mô hình máy tính, theo trang Interesting Engineering.
Điểm đáng chú ý là công nghệ này xuất phát từ một vấn đề trong tàu vũ trụ Boeing Starliner, phương tiện đã khiến hai phi hành gia NASA bị mắc kẹt trên ISS vào tháng 6/2024. Khi đó, phi hành gia Butch Wilmore và Suni Williams đến ISS bằng Starliner nhưng không thể trở về đúng kế hoạch do tàu gặp nhiều sự cố, trong đó có rò rỉ khí heli. Sự cố này đã kéo dài sứ mệnh đáng lẽ chỉ trong một tuần thành gần 10 tháng, dự kiến kết thúc vào tháng 3/2025.
Tàu Starliner gặp trục trặc do rò rỉ khí heli, một thành phần quan trọng giúp duy trì áp suất trong động cơ tên lửa nhiên liệu lỏng bằng cách ép nhiên liệu vào buồng phản ứng. Do heli phải được lưu trữ riêng biệt và bơm qua các van khi cần thiết, nguy cơ rò rỉ là rất cao. Đây cũng là vấn đề từng xảy ra với tàu vũ trụ Chandrayaan-2 của Ấn Độ và Ariane 5 của Cơ quan Vũ trụ châu Âu (ESA).
Tên lửa đẩy Atlas V mang theo tàu vũ trụ Boeing Starliner rời bệ phóng tại Mũi Canaveral, bang Florida, Mỹ ngày 5/6/2024. Ảnh: THX/TTXVN
Trong một nghiên cứu đăng trên tạp chí Trung Quốc Acta Aeronautica et Astronautica Sinica vào ngày 10/2/2025, các nhà khoa học cho biết họ đã thiết kế một loại động cơ tên lửa mới, trong đó khí heli được trộn trực tiếp vào nhiên liệu ngay trong buồng đốt thông qua các lỗ siêu nhỏ.
Cách tiếp cận này giúp duy trì áp suất của nhiên liệu mà không cần hệ thống bơm riêng, giảm thiểu nguy cơ rò rỉ. Đặc biệt, công nghệ này có thể áp dụng với nhiên liệu rắn và khí thay vì chỉ giới hạn ở nhiên liệu lỏng như động cơ truyền thống, giúp giảm chi phí và tăng độ tin cậy.
Các nhà nghiên cứu tuyên bố rằng với tỷ lệ heli phù hợp, động cơ có thể tạo ra lực đẩy mạnh gấp ba lần so với nhiên liệu đơn thuần. Việc điều chỉnh lượng heli từ xa cũng cho phép tên lửa thay đổi tốc độ giữa hành trình, khiến việc theo dõi và đánh chặn trở nên khó khăn hơn.
Ngoài ra, công nghệ mới còn giúp giảm lượng nhiệt dư thừa. Theo các nhà nghiên cứu, luồng khí xả của động cơ này có thể mát hơn tới 1.600 độ C so với các động cơ truyền thống. Điều này có thể giúp các tên lửa trở nên gần như vô hình trước hệ thống cảnh báo sớm hiện tại, như vệ tinh Starshield của SpaceX, vốn dựa vào tín hiệu hồng ngoại để phát hiện tên lửa.
Ứng dụng tiềm năng
Công nghệ này không phải lần đầu tiên được công bố. Vào tháng 9/2024, cùng nhóm nghiên cứu đã xuất bản một bài báo trên tạp chí Physics of Fluids tại Mỹ, trong đó chứng minh tiềm năng lý thuyết của động cơ này. Tuy nhiên, nghiên cứu mới nhấn mạnh hơn vào khả năng áp dụng trong vũ khí tàng hình, đặc biệt là khả năng né tránh phát hiện và đánh chặn.
Không chỉ giới hạn ở lĩnh vực quân sự, công nghệ này còn có thể giúp giảm chi phí phóng vệ tinh và tàu vũ trụ. Với sự gia tăng nhanh chóng của các vụ phóng toàn cầu, đây có thể là yếu tố thay đổi cuộc chơi.
Trung Quốc hiện đang xây dựng chòm sao vệ tinh bí mật "Thousand Sails" trên quỹ đạo thấp Trái Đất, dù dự án này vấp phải sự phản đối từ giới thiên văn học do gây ô nhiễm ánh sáng.
Ngoài ra, Bắc Kinh đặt mục tiêu xây dựng căn cứ có người ở trên Mặt Trăng vào năm 2035 và dự kiến sẽ phóng những tên lửa tái sử dụng khổng lồ đầu tiên trong năm nay để hỗ trợ mục tiêu này. Nếu công nghệ động cơ heli được tích hợp, nó có thể giúp giảm chi phí và hiện thực hóa tham vọng vũ trụ của Trung Quốc.
