Trường đại học, cao đẳng đào tạo sư phạm góp ý đối với dự thảo sửa đổi NĐ 116

Ngày 25/9/2020, Chính phủ ban hành Nghị định số 116/2020/NĐ-CP quy định về chính sách hỗ trợ tiền đóng học phí, sinh hoạt phí đối với sinh viên sư phạm. Chế độ chính sách này chính thức được áp dụng cho sinh viên khóa tuyển sinh từ năm 2021 và năm nay sẽ là năm đầu tiên có lứa sinh viên sư phạm trình độ đại học theo diện này tốt nghiệp.

Vì vậy, việc giải quyết vấn đề về việc làm cho khóa sinh viên này đang nhận được nhiều sự quan tâm.

Sinh viên không được nhận hỗ trợ nếu kết quả học tập, rèn luyện không đạt khá trở lên

Trao đổi với phóng viên Tạp chí điện tử Giáo dục Việt Nam, cô Lê Hồng Đào - Trưởng phòng, Phòng Tổ chức cán bộ (Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Hậu Giang) cho biết: “Nghị định số 116 quy định chính sách hỗ trợ học phí và chi phí sinh hoạt cho sinh viên sư phạm tại các cơ sở đào tạo đã mang lại nhiều ảnh hưởng tích cực khi góp phần cải thiện, nâng cao chất lượng tuyển sinh đối với ngành sư phạm. Tuy nhiên, thời gian vừa qua, nhiều địa phương không thực hiện đặt hàng theo Nghị định 116/2020/NĐ-CP. Nguyên nhân lớn nhất là các địa phương không có nguồn kinh phí để thực hiện.

Bên cạnh đó, Nghị định số 116 cũng không có chế tài ràng buộc, người được đặt hàng đào tạo chỉ cần công tác trong ngành giáo dục, không nhất thiết phải công tác tại địa phương đặt hàng. Vì vậy, việc chi kinh phí để đào tạo giáo viên, nhưng sau đó không phục vụ tại địa phương dẫn đến sử dụng ngân sách đào tạo không đạt hiệu quả”.

Cô Lê Hồng Đào cũng cho biết, để hỗ trợ sinh viên sư phạm dễ dàng hơn trong việc tìm kiếm việc làm cũng như tiếp cận với môi trường giáo dục, Bộ Giáo dục và Đào tạo nên khảo sát nhu cầu đội ngũ giáo viên của cả nước theo từng khu vực. Sau đó, tham mưu giao nhiệm vụ đào tạo giáo viên với các trường đại học trực thuộc Bộ Giáo dục và Đào tạo.

Ngoài ra, Bộ Giáo dục và Đào tạo cần phối hợp cùng Bộ Tài chính tham mưu, bố trí nguồn kinh phí đào tạo, bổ sung cho các trường thực hiện nhiệm vụ đào tạo đã được giao bằng nguồn ngân sách nhà nước.

Cô Lê Hồng Đào (bên phải) - Trưởng phòng, Phòng Tổ chức cán bộ (Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Hậu Giang). Ảnh: NVCC.

Cùng trao đổi về vấn đề này, Thạc sĩ Nguyễn Hồng Soa - Trưởng phòng, Phòng Công tác chính trị - Học sinh, sinh viên (Trường Đại học Vinh) chia sẻ: “Trường Đại học Vinh là một trong những cơ sở đào tạo giáo viên được hỗ trợ ngân sách theo Nghị định số 116. Trường có quy mô lớn với gần 4.000 sinh viên sư phạm, trong đó, hầu hết các em đều đăng ký hưởng các chế độ, chính sách từ Nghị định số 116. Như vậy, tính đến nay, đã có 4 khóa sinh viên tại nhà trường được hưởng chế độ này.

Từ khi triển khai đến nay, số lượng thí sinh đăng ký xét tuyển vào ngành sư phạm hàng năm tăng đáng kể. Điểm trúng tuyển của các cơ sở giáo dục đào tạo ngành này cũng tiếp tục tăng cao, gần chạm ngưỡng 30 điểm (thang điểm 30). Đây là dấu hiệu đáng mừng, phản ánh sự tin tưởng của sinh viên đối với ngành sư phạm.

Theo thống kê của Trường Đại học Vinh, nhiều học sinh là người đồng bào dân tộc thiểu số, có điều kiện hoàn cảnh khó khăn, sinh sống tại vùng sâu, vùng xa, đã quyết tâm học tập để trúng tuyển vào các ngành đào tạo giáo viên của trường. Việc thu hút thí sinh có năng lực đến từ nhiều vùng miền khác nhau vừa giúp đảm bảo nguồn nhân lực chất lượng cao cho ngành giáo dục, vừa góp phần tạo ra môi trường học tập đa văn hóa.

Mặc dù vậy, trong quá trình triển khai, khó khăn lớn nhất là nguồn kinh phí của Nhà nước chưa được cấp phát liên tục. Số tiền hỗ trợ đào tạo và chi trả sinh hoạt phí cho sinh viên là một con số khá lớn. Nếu nguồn ngân sách này bị chậm trễ hoặc không được cấp phát đầy đủ, sẽ ảnh hưởng đến việc triển khai các chế độ hỗ trợ. Đặc biệt, đối với những sinh viên đến từ vùng sâu, vùng xa hoặc có hoàn cảnh khó khăn phụ thuộc nhiều vào nguồn sinh hoạt phí được Nhà nước hỗ trợ theo Nghị định số 116”.

Thạc sĩ Nguyễn Hồng Soa - Trưởng phòng, Phòng Công tác chính trị - Học sinh, sinh viên (Trường Đại học Vinh). Ảnh: website nhà trường.

Được biết, Bộ Giáo dục và Đào tạo đang trình Chính phủ dự thảo sửa đổi, bổ sung Nghị định 116/2020/NĐ-CP quy định về chính sách hỗ trợ tiền đóng học phí, chi phí sinh hoạt đối với sinh viên sư phạm.

Thầy Nguyễn Hồng Soa cho rằng, một số nội dung trong dự thảo cần phải được bổ sung để thực tiễn triển khai hiệu quả hơn.

Cụ thể, khoản 4 Điều 1dự thảo quy định: “Từ năm thứ hai và các năm học tiếp theo, sinh viên sư phạm có điểm trung bình chung học tập đạt loại yếu hoặc điểm rèn luyện đạt loại yếu sẽ không được xét hỗ trợ để chi trả chi phí sinh hoạt phí”.

Theo thầy Soa, trong năm học đầu tiên, việc xác định sinh viên được hưởng chế độ này nên dựa vào kết quả tuyển sinh ban đầu. Từ năm học thứ hai, sinh viên sẽ được đánh giá dựa trên kết quả học tập, rèn luyện. Nếu kết quả học tập, rèn luyện không đạt ở mức khá trở lên, thì không đủ điều kiện để nhận hỗ trợ. Bởi lẽ, sinh viên cần xứng đáng với khoản hỗ trợ Nhà nước đã chi trả sinh hoạt phí hàng tháng. Điều này nhằm đảm bảo nguồn kinh phí hỗ trợ của Nhà nước được đầu tư hiệu quả cho những sinh viên có ý chí phấn đấu và đạt được kết quả học tập tốt.

Bên cạnh đó, cũng cần phải làm rõ, khoản 2, Điều 4 Nghị định số 116 về mức hỗ trợ và thời gian hỗ trợ. Cụ thể: “Thời gian hỗ trợ tiền đóng học phí và chi phí sinh hoạt được xác định theo số tháng thực tế học tập tại trường theo quy định, nhưng không quá 10 tháng/năm học. Trong trường hợp tổ chức giảng dạy theo học chế tín chỉ, cơ sở đào tạo giáo viên có thể quy đổi mức hỗ trợ cho phù hợp với học chế tín chỉ. Tổng kinh phí hỗ trợ của cả khóa học theo học chế tín chỉ không vượt quá mức hỗ trợ quy định cho khóa học theo năm học”.

Thầy Soa cho rằng, thời gian để sinh viên được hưởng chế độ hỗ trợ phụ thuộc vào quá trình hoàn thành chương trình học của từng em. Trong chương trình đào tạo chuẩn kéo dài 4 năm, đa số sinh viên sẽ ra trường đúng hạn và được hưởng chế độ hỗ trợ đầy đủ. Tuy nhiên, một số sinh viên học vượt (tốt nghiệp sau 3-3,5 năm) hoặc sinh viên kéo dài thời gian học hơn 4 năm thì thời gian hỗ trợ nên điều chỉnh tương ứng với số tháng học tập thực tế.

Cần bổ sung các chính sách hỗ trợ việc làm cho sinh viên sư phạm

Trong khi đó, theo Thạc sĩ Nguyễn Ngọc Thành - Hiệu trưởng Trường Cao đẳng Sư phạm Đắk Lắk, sau 4 năm triển khai thực hiện, Nghị định 116/2020/NĐ-CP đã tạo được nhiều chuyển biến tích cực cho công tác tuyển sinh, đào tạo ngành sư phạm. Sự ra đời của Nghị định số 116 giúp thu hút học sinh có năng lực học tập tốt vào các ngành đào tạo giáo viên, tạo tiền đề để nâng cao chất lượng hệ thống giáo dục.

Cũng theo thầy Nguyễn Ngọc Thành, mặc dù được hưởng hỗ trợ từ Nghị định số 116 nhưng sinh viên sư phạm thuộc diện đặt hàng vẫn chưa có chính sách ưu tiên trong quá trình tuyển dụng. Theo nghị định, sinh viên sau khi tốt nghiệp có nghĩa vụ làm việc trong ngành giáo dục. Tuy nhiên, thực tế các em vẫn phải tham gia vào kỳ thi tuyển dụng theo Luật Viên chức để được phân công công tác. Nếu việc thi tuyển không đạt được kết quả tốt, đội ngũ này có thể gặp khó khăn trong việc tìm kiếm việc làm ổn định và gắn bó với ngành.

Chính vì vậy, Nghị định số 116 cần sửa đổi, bổ sung quy định về tuyển dụng viên chức lĩnh vực giáo dục hoặc hướng dẫn về công tác tuyển dụng để sử dụng được đội ngũ sinh viên sau khi tốt nghiệp. Bên cạnh đó, cần bổ sung các chính sách hỗ trợ việc làm cho sinh viên sư phạm sau khi tốt nghiệp, giúp các em ổn định nghề nghiệp và đáp ứng nhu cầu nhân lực trong ngành giáo dục.

Ngoài ra, để đánh giá hiệu quả việc làm của sinh viên theo diện đặt hàng sau khi tốt nghiệp, các cơ sở giáo dục cần xây dựng một hệ thống giám sát cụ thể. Đối với Trường Cao đẳng Sư phạm Đắk Lắk, nhà trường đã thành lập nhóm theo dõi việc làm do Phòng Tổ chức cán bộ phụ trách. Nhóm này sẽ thu thập, thống kê và phân tích số liệu về tỷ lệ có việc làm của sinh viên tốt nghiệp từng khóa. Từ đó, có cơ sở để tham mưu, giúp cơ quan quản lý nắm bắt được thông tin cụ thể và xây dựng kế hoạch tuyển dụng phù hợp.

Thạc sĩ Nguyễn Ngọc Thành - Hiệu trưởng Trường Cao đẳng Sư phạm Đắk Lắk. Ảnh: NVCC.

Để hỗ trợ việc làm cho sinh viên sư phạm tốt nghiệp năm nay, Trưởng phòng, Phòng Công tác chính trị - Học sinh, sinh viên (Trường Đại học Vinh) cho hay: “Đa số sinh viên sư phạm sau khi tốt nghiệp đều mong muốn được phục vụ trong ngành giáo dục. Tuy nhiên, thực tế nhu cầu tuyển dụng giữa các địa phương và cơ sở giáo dục lại có sự khác nhau. Nhà nước cùng các cơ quan chức năng chỉ tạo điều kiện và hỗ trợ nhằm giúp các em có thể tiếp cận với những cơ hội việc làm. Bản thân sinh viên cũng cần phải chủ động tìm kiếm cơ hội phù hợp với hoàn cảnh và khu vực của bản thân.

Hiện tại, nhà trường tiếp nhận những thông tin về nhu cầu tuyển dụng từ các địa phương nhằm kết nối sinh viên với thị trường lao động, góp phần nâng cao cơ hội việc làm ngay sau khi ra trường.

Hy vọng, sau khi Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 116 được ban hành, sẽ thúc đẩy việc đặt hàng đào tạo của các địa phương, cơ sở giáo dục đào tạo sư phạm sẽ có thêm nhiều đơn đặt hàng của các địa phương khác nhau”.

Khánh Hòa