Từ chối khí đốt Nga sẽ khiến nền kinh tế Đức ngừng hoạt động?

Bộ Kinh tế Đức thông báo, Berlin có kế hoạch giảm 30% sự phụ thuộc khí đốt Nga vào cuối năm 2022 và giảm một nửa sự phụ thuộc vào dầu của Nga từ giữa năm nay. Bộ này do nhà tư tưởng của Đảng Xanh - ông Robert Habek đứng đầu.

Lời kêu gọi cắt giảm hợp tác năng lượng với Liên bang Nga liên tục được nghe thấy ở Đức, mặc dù các lệnh trừng phạt chống Nga đã khiến chi phí nhiên liệu ở nước này tăng mạnh và cũng làm tăng chi phí tiện ích vốn đã cao cho người dân.

Thủ tướng Đức Olaf Scholz đã lên tiếng đề nghị Đảng SPD và chính phủ nước này giúp đỡ người dân trong bối cảnh thuế quan và giá nhiên liệu tăng cao.

Berlin sẽ giảm thuế khí đốt trong 3 tháng, phương tiện giao thông công cộng ở Đức sẽ có giá 9 euro trong 3 tháng, các doanh nghiệp vừa và nhỏ sẽ nhận được khoản thanh toán một lần là 1.300 euro và mỗi gia đình Đức sẽ nhận 100 euro cho mỗi trẻ em.

Đồng thời, Đức có kế hoạch từ bỏ các nguồn năng lượng từ Liên bang Nga và khuyến khích người dân tăng cường sử dụng năng lượng hiệu quả trong ngôi nhà của họ. Về vấn đề này, có nhiều khuyến nghị ở Đức, chẳng hạn như giảm nhiệt độ trong phòng.

Người Đức sẽ không thể thay thế hoàn toàn nguồn cung cấp của Nga: ngoài khí đốt còn có dầu mỏ, than đá và các sản phẩm từ dầu mỏ, theo từng hướng Liên bang Nga đều là nhà cung cấp hàng đầu.

Việc tiêu thụ hydrocacbon ở Đức trong 20 năm qua chỉ tăng lên, và việc đặt cược vào các turbine gió và tấm pin mặt trời đã làm tăng chi phí điện năng. Nếu những kế hoạch nhằm chống lại Liên bang Nga được thực hiện, Berlin sẽ phải trả giá đắt và thiếu hụt nguồn năng lượng.

“Về mặt chính trị, quan điểm của các nhà chức trách Đức rất rõ ràng: Chúng tôi sẽ từ bỏ các nguồn năng lượng của Nga, nhưng với một lời giải thích rõ ràng - về lâu dài, không phải ngay lập tức".

"Đức không có chiến lược năng lượng về vấn đề này, chỉ có các văn bản được Liên minh châu Âu thông qua, trong đó quy định việc từ chối mua khí đốt từ Nga dần dần và chỉ có thời gian mới có thể biết được liệu điều này có hiệu quả hay không”, ông Belov nói.

Gần đây, Bộ trưởng Habek đã đến Qatar để đàm phán về LNG, nhưng Doha chỉ có thể tăng xuất khẩu sau năm 2025. Tình hình cũng tương tự với các nhà cung cấp nhiên liệu xanh khác cho thị trường Đức.

“Berlin vẫn chưa có thiết bị đầu cuối cho LNG và chưa tìm ra giải pháp thay thế nguồn cung cấp khí đốt qua đường ống. Đối với các khoản bồi thường mà ông Scholz đã công bố, đây là một phần của các sửa đổi gần đây được thông qua trong ngân sách Liên bang Đức”, ông Belov kết luận.

Đây là cách Berlin phản ứng trước hậu quả của việc giá năng lượng tăng, vốn vẫn chưa chịu gánh nặng do việc ngừng cung cấp khí đốt của Nga.

“Người Đức im lặng về việc nhập khẩu nhiên liệu diesel từ Nga, và đây là 12% lượng tiêu thụ nội địa của nước này. Tôi chưa nghe thấy đề xuất của Đức từ chối mua sản phẩm dầu này ở nước ta".

"Phần còn lại, chúng ta phải quan sát xem cường quốc kinh tế hàng đầu sẽ đi ngược lại quy luật tự nhiên như thế nào. Có rất ít đường ống, tất cả chúng đều được biết đến, và không rõ người Đức có kế hoạch thay thế Gazprom như thế nào”, ông Belov tóm tắt.

Vị chuyên gia nói tiếp: “Bước đi như vậy của Đức sẽ có hại cho tất cả mọi người, nhưng thật thú vị là Berlin lại đang muốn từ bỏ khí đốt của Nga chỉ 'trong một tuần"'.

"Ngoài ra còn có một điểm pháp lý quan trọng ở đây: điều khoản nhận hoặc trả được ghi trong hợp đồng cung cấp. Nếu người Đức đơn phương từ chối mua khí đốt Nga, họ sẽ nhận được các khoản chi phí theo hợp đồng lên tới hàng trăm tỷ USD”.

Thời điểm này có thể là một trong những lý do giải thích cho tuyên bố của Tổng thống Nga Putin về việc chuyển xuất khẩu khí đốt từ đồng EUR và USD sang đồng RUB. Tình hình rất phức tạp, và có lợi cho Moskva nếu đối thủ dừng giao dịch.

Sẽ không có ai trả tiền phạt, nhưng nguyên tắc nhận hoặc trả tiền sẽ làm phức tạp thêm việc ra quyết định của Đức và EU. Đó là dấu hiệu cho thấy NOVATEK với nhà máy Yamal LNG sẽ được loại bỏ khỏi quyết định này: khí hóa lỏng của Nga sẽ tiếp tục được bán bằng USD và EUR.

“Ông Habek và Scholz đang cố gắng xoa dịu cử tri bằng các biện pháp xã hội và công bố kế hoạch không có cơ sở để loại bỏ dần khí đốt Nga. Cho đến nay, tất cả các nghiên cứu được thực hiện ở Đức đều chỉ ra sự bất khả thi của bước đi như vậy”, ông Belov kết luận.

"Đức sẽ không thể tìm được sự thay thế cho đường ống dẫn khí đốt của chúng tôi trong ngắn hạn. Đồng thời, LNG của Nga sẽ tiếp tục có mặt trên thị trường Đức, với thị phần của nguồn cung cấp từ Moscow là 12% cho người Đức".

Việt Dũng