Từ vốn chính sách đến giấc mơ làm giàu trên núi

Nhắc đến Mù Cang Chải, người ta nghĩ ngay đến những triền ruộng bậc thang như sóng lúa uốn mình giữa mây trời Hoàng Liên Sơn. Ít ai biết rằng, sau vẻ đẹp say đắm đó là cả một hành trình dài vượt qua gian khó. Từng là một trong những địa phương nghèo nhất của tỉnh Yên Bái cũ (nay là tỉnh Lào Cai), giao thông cách trở, sinh kế hạn hẹp, cuộc sống của đồng bào nơi đây phụ thuộc gần như hoàn toàn vào nương rẫy.

Thế nhưng, vài năm trở lại đây, Mù Cang Chải như “thay da đổi thịt”. Bản làng có điện, có đường bê tông, nhiều hộ gia đình đã mạnh dạn mở hướng làm ăn mới. Đằng sau sự chuyển mình ấy là vai trò không thể thiếu của nguồn vốn tín dụng chính sách do NHCSXH triển khai.

Khởi nghiệp giữa đại ngàn

Trong chuyến công tác đầu đông, chúng tôi tìm đến Thôn Dề Thắng, nơi có homestay Big View của anh Khang A Chua, một mô hình tiêu biểu về làm du lịch cộng đồng đang được nhiều du khách biết đến. Đúng như tên gọi, homestay nằm chênh vênh trên đỉnh những thửa ruộng bậc thang “đặc sản” của Mù Cang Chải. Từ sân nhà, tầm mắt có thể phóng ra 360 độ đồi núi trập trùng, phía dưới là thảm hoa tam giác mạch mềm mại tựa dải lụa hồng ôm lấy ngôi nhà sàn mộc mạc.

Ruộng bậc thang Mù Cang Chải vào mùa lúa chín. Ảnh: Đỗ Tuấn Anh - TTXVN

Ít ai biết rằng, trước khi Big View trở thành điểm check-in nổi tiếng, gia đình anh Chua từng rất khó khăn. Sau nhiều năm làm thuê cho các homestay ở Sa Pa, anh bắt đầu ấp ủ ý tưởng mở mô hình của riêng mình. “Nhưng có ý tưởng thôi chưa đủ, vốn mới là thứ quyết định”, anh cười nhớ lại. Bước ngoặt đến vào năm 2021, khi anh được Phòng giao dịch NHCSXH Mù Cang Chải cho vay 100 triệu đồng từ chương trình hỗ trợ hộ nghèo. Từ số tiền ấy, cộng thêm sự chung tay của họ hàng, anh dựng được căn nhà sàn đầu tiên.

Chỉ sau ba năm, Big View đã trở thành homestay quy mô, có sức chứa đến 30 khách cùng 5 bungalow nhỏ. Nhờ sự lan tỏa qua mạng xã hội và các nền tảng đặt phòng trực tuyến, mô hình của anh thu hút đông khách, đặc biệt vào mùa lúa chín. Sau khi trừ chi phí, gia đình anh thu về trên 300 triệu đồng mỗi năm, một con số mà trước đây anh chưa từng dám nghĩ tới. “Nếu không có vốn ưu đãi, chẳng biết đến bao giờ giấc mơ này mới thành hiện thực”, anh Chua xúc động.

Rời Dề Thắng, chúng tôi đến thôn Mý Áng Tâu, nơi có trang trại gà đen của anh Vàng A Công, một thanh niên người Mông sinh năm 1994. Công tốt nghiệp ngành chăn nuôi năm 2016 rồi trở về quê lập nghiệp. Anh nhận ra trong khi trồng trọt đã phát triển mạnh, thì chăn nuôi vẫn còn nhiều tiềm năng. Và con gà đen, giống đặc sản của đồng bào Mông, chính là hướng đi anh chọn.

Nhờ khoản vay 50 triệu đồng từ NHCSXH năm 2019, Công dựng được chuồng trại trên diện tích 120m², gần nguồn nước và thuận tiện cho vận chuyển. Anh chấp nhận sống cùng vợ con ở khu vực cách xa dân cư để thuận lợi chăm sóc đàn gà hơn một nghìn con. Ba năm sau, anh tiếp tục vay thêm 50 triệu đồng để mở rộng quy mô.

Thành quả đến nhanh hơn dự kiến. Gà đen của anh được thị trường ưa chuộng nhờ chất lượng thịt chắc, thơm, bán với giá 130 nghìn đồng/kg. Mỗi lứa gà, sau khoảng 5 tháng, mang lại cho gia đình anh khoảng 150 triệu đồng. Giờ đây dù đã trả hết nợ ngân hàng, cuộc sống đã ổn định, nhưng Công luôn nhắc lại giai đoạn đầu: “Không có vốn chính sách, chắc phải rất lâu nữa tôi mới dựng nổi trang trại này”.

Mở ra hướng sinh kế bền vững

Ông Bùi Văn Hóa, Giám đốc Phòng giao dịch NHCSXH Mù Cang Chải, cho biết đến cuối tháng 10/2025, tổng dư nợ các chương trình tín dụng chính sách tại địa phương đạt hơn 501 tỷ đồng, tăng gần 4% so với đầu năm và đạt 98,8% kế hoạch. Trong 10 tháng, đã có 4.417 lượt hộ nghèo và đối tượng chính sách được vay vốn, trong đó gần 2.000 lượt là hộ nghèo, hơn 650 hộ mới thoát nghèo và gần 900 hộ sản xuất kinh doanh vùng khó khăn.

“Điểm đáng mừng là vốn đến đúng người, đúng mục đích”, ông Hóa nhấn mạnh. Dư nợ quá hạn chỉ chiếm 0,075% – một con số thể hiện sự ý thức và trách nhiệm của người vay. Hệ thống 181 Tổ tiết kiệm và vay vốn phủ kín cả 91 thôn, giúp việc quản lý và giám sát nguồn vốn trở nên chặt chẽ.

Nguồn vốn ưu đãi đã trở thành động lực quan trọng giúp Mù Cang Chải thực hiện mục tiêu giảm nghèo bền vững. Không chỉ hỗ trợ vốn, NHCSXH còn phối hợp chặt chẽ với các hội đoàn thể và chính quyền cơ sở trong tập huấn, hướng dẫn kỹ thuật sản xuất, giúp bà con mạnh dạn đầu tư mô hình mới.

Đi dọc những con đường đổ bê tông xuyên bản, dễ dàng bắt gặp những ngôi nhà mới xây, những vườn cây, chuồng trại quy củ… dấu hiệu của sự khởi sắc. Nhiều hộ dân không chỉ thoát nghèo mà còn vươn lên làm giàu. Đặc biệt, các mô hình du lịch cộng đồng, sản xuất nông nghiệp đặc sản, phát triển thảo dược… đang hình thành rõ nét hơn, mở ra hướng sinh kế bền vững.

Nếu như trước đây, câu hỏi lớn nhất đối với đồng bào là: “Lấy đâu ra vốn?”, thì nay, nhờ chính sách tín dụng ưu đãi, cơ hội tiếp cận nguồn lực đã trở nên gần gũi và thuận lợi hơn bao giờ hết. Những người như anh Chua, anh Công chính là minh chứng sống động, chỉ với những khoản vay 50-100 triệu đồng, bà con có thể tạo nên bước ngoặt lớn trong cuộc sống.

Từ trên dốc núi nhìn xuống, những thửa ruộng bậc thang xếp tầng như sóng, những ngôi nhà sàn thấp thoáng giữa thung lũng… tất cả hòa quyện vào bức tranh đổi mới của Mù Cang Chải. Và ở đó, dòng vốn chính sách vẫn đang tiếp tục âm thầm len lỏi vào từng bản làng, nâng bước bao ước mơ vươn lên của đồng bào vùng cao.

Minh Trang/Bnews/vnanet.vn