Tương lai tăng trưởng kinh tế phụ thuộc vào phát triển cơ sở hạ tầng
Cơ sở hạ tầng và logistics được cộng đồng doanh nghiệp đánh giá là yếu tố quan trọng cho tăng trưởng. Tương lai tăng trưởng kinh tế của Việt Nam sẽ phụ thuộc vào việc phát triển cơ sở hạ tầng cốt lõi một cách bền vững, không chỉ tại các đô thị lớn mà còn tại các địa phương trên khắp cả nước.

Nguồn: Bộ Tài chính Đồ họa: Văn Chung
Việt Nam là mắt xích quan trọng ở khu vực Đông Nam Á
Khi bối cảnh kinh tế và chính trị toàn cầu tiếp tục biến động, vị thế của Việt Nam như một mắt xích quan trọng ở khu vực Đông Nam Á ngày càng được củng cố. Bất chấp những thách thức toàn cầu như áp lực lạm phát và căng thẳng chính trị đang ảnh hưởng đến chuỗi cung ứng, kinh tế Việt Nam vẫn duy trì tốc độ tăng trưởng bền bỉ, đạt mốc 7,09% trong năm 2024. Năm 2024, Việt Nam tiếp tục là điểm đến an toàn, hấp dẫn của đầu tư và kinh doanh quốc tế, nằm trong nhóm 15 nước đang phát triển thu hút FDI lớn nhất thế giới với 38,23 tỷ USD vốn đăng ký, vốn thực hiện đạt gần 25 tỷ USD.
Ưu tiên hạ tầng năng lượng
Việt Nam cần nâng cấp hạ tầng trong nước, đặc biệt là hạ tầng năng lượng, để phù hợp với mục tiêu xanh. Ưu tiên các dự án năng lượng tái tạo và chuyển đổi sang một khung phát triển hạ tầng bền vững, thân thiện với khí hậu sẽ thể hiện cam kết dài hạn đối với sự phát triển bền vững. Ông Jonathan London - Cố vấn kinh tế UNDP Việt Nam
Dù phải đối mặt với các thách thức trong vận hành và những bất ổn toàn cầu, nhiều doanh nghiệp FDI vẫn lạc quan về tiềm năng tăng trưởng của Việt Nam, với nhiều kế hoạch mở rộng và đầu tư vào các chiến lược dài hạn. Hiệp hội doanh nghiệp châu Âu (EurocCham) tại Việt Nam cho biết, phần lớn các doanh nghiệp thuộc hiệp hội này đã lên kế hoạch mở rộng hoạt động tại Việt Nam.
Tuy nhiên, hiệp hội này cũng cho biết, mặc dù xu hướng người lao động “bỏ phố về quê” chưa có ảnh hưởng đáng kể đến kế hoạch nhân sự, các doanh nghiệp vẫn thận trọng trong việc mở rộng hoạt động ra các khu vực ngoài đô thị, chủ yếu do lo ngại về hạn chế cơ sở hạ tầng và khả năng kết nối. Vì vậy, tương lai tăng trưởng kinh tế của Việt Nam sẽ phụ thuộc vào việc phát triển cơ sở hạ tầng cốt lõi một cách bền vững, không chỉ tại các đô thị lớn mà còn tại các địa phương trên khắp cả nước. Cơ sở hạ tầng và logistics được cộng đồng doanh nghiệp đánh giá là yếu tố quan trọng cho tăng trưởng trong tương lai.
Chia sẻ với TBTCVN, cố vấn kinh tế của Chương trình Phát triển Liên Hợp quốc tại Việt Nam (UNDP) Jonathan London cho rằng, Việt Nam cần gửi một tín hiệu rõ ràng đến các đối tác trong nước và quốc tế rằng, quốc gia đang tập trung và cam kết cải thiện mạnh mẽ cơ sở hạ tầng, bao gồm cả hạ tầng năng lượng quan trọng. Trong khi các khoản đầu tư dài hạn vào các dự án lớn như đường sắt cao tốc và thậm chí năng lượng hạt nhân nhận được nhiều sự chú ý, hành động là cần thiết để thúc đẩy quá trình chuyển đổi của Việt Nam sang một chương trình phát triển hạ tầng thân thiện với khí hậu, phù hợp và bền vững hơn - đặc biệt trong bối cảnh nhu cầu năng lượng của Việt Nam và thực tế biến đổi khí hậu ngày càng gia tăng.
Củng cố vị thế vận tải khu vực và toàn cầu của Việt Nam
Theo kết quả khảo sát Chỉ số niềm tin kinh doanh (BCI) quý IV/2024 được EuroCham Việt Nam công bố mới đây, lĩnh vực mà các doanh nghiệp châu Âu kỳ vọng có sự cải thiện đáng kể là cơ sở hạ tầng. Trong đó, dự án đường sắt cao tốc Bắc Nam đang mang đến nhiều tiềm năng, với 58% doanh nghiệp tham gia khảo sát dự đoán sẽ có nhiều lợi ích đối với khả năng di chuyển của lực lượng lao động và vận tải logistics. Tuyến đường sắt này được dự kiến sẽ cải thiện đáng kể khả năng kết nối giữa hai miền, giảm chi phí vận chuyển, nâng cao hiệu quả chuỗi cung ứng và cải thiện môi trường kinh doanh chung.
Cũng theo khảo sát BCI, gần 40% doanh nghiệp cho rằng, các nâng cấp cơ sở hạ tầng này sẽ không chỉ giúp giảm chi phí phân phối trong khu vực mà còn tăng cường kết nối cho các dòng chảy xuất nhập khẩu. Hơn nữa, 12% các lãnh đạo doanh nghiệp tin rằng sẽ có những cải tiến mang tính cách mạng trong việc di chuyển của nhân viên, giúp các công ty tối ưu hóa hoạt động và thu hút nhân tài từ các khu vực khác nhau.
Bên cạnh đó, sự phát triển của cơ sở hạ tầng hàng không và hàng hải cũng đóng vai trò không nhỏ. Sân bay quốc tế Long Thành dự kiến sẽ nâng cao sức cạnh tranh của ngành logistics Việt Nam, trong khi các cảng nước sâu của Hải Phòng đang góp phần phát triển nền kinh tế hàng hải của quốc gia. Tổng thể, tất cả những phát triển trong các lĩnh vực đường sắt, hàng không và hàng hải sẽ củng cố vị thế của Việt Nam như một đối thủ mạnh trong vận tải khu vực và toàn cầu, đồng thời thúc đẩy một môi trường kinh doanh kết nối hiệu quả hơn.
“Trong quá trình chuyển mình của Việt Nam, cơ hội cho các doanh nghiệp châu Âu đang hiện hữu rõ ràng. Với chính sách phù hợp, cơ sở hạ tầng tiếp tục được nâng cấp và môi trường kinh doanh ngày càng cải thiện, Việt Nam có thể tiếp tục thu hút đầu tư và thúc đẩy tăng trưởng bền vững trong những năm tới” - Chủ tịch EuroCham Việt Nam Bruno Jaspaert chia sẻ.
Tăng tốc giải ngân vốn đầu tư công ngay từ đầu năm
Theo số liệu từ Bộ Tài chính, ước đến hết tháng 12/2024, cả nước giải ngân được trên 529.632 tỷ đồng, đạt 77,55% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao. Trong đó, ước giải ngân 12 tháng vốn ngân sách trung ương đạt trên 72% kế hoạch Thủ tướng giao, cao hơn mức 70% của cùng kỳ năm 2023, vốn ngân sách địa phương ước giải ngân 12 tháng đạt trên 80% kế hoạch Thủ tướng.
Hiện nay, khi chỉ còn 2 tuần nữa là thời gian niên hạn ngân sách năm 2024 kết thúc, các bộ, ngành và địa phương đang dồn sức cho “chặng nước rút” đẩy nhanh tiến độ giải ngân vốn đầu tư công, hướng tới mục tiêu hoàn thành 95% kế hoạch vốn được giao.
Trong đó, Bộ Giao thông vận tải, đơn vị quản lý nguồn vốn đầu tư quy mô lớn, đã yêu cầu các chủ đầu tư đẩy nhanh thi công các hạng mục bổ sung (như hệ thống giao thông thông minh, trạm thu phí...) từ trong tháng 12/2024 để có cơ sở giải ngân; đồng thời sớm hoàn thiện thủ tục hoàn công, thanh quyết toán dự án, hỗ trợ tiến độ giải ngân vốn năm 2024. Với dự án đường cao tốc Bắc - Nam giai đoạn 2021 - 2025 và một số tuyến cao tốc trục ngang (Biên Hòa - Vũng Tàu, Khánh Hòa - Buôn Ma Thuột...) đang thi công, Bộ Giao thông vận tải tiếp tục phối hợp với địa phương để giải quyết triệt để các vướng mắc về giải phóng mặt bằng, di dời công trình hạ tầng kỹ thuật, đồng thời đẩy nhanh cấp phép khai thác mỏ vật liệu. Nguyên tắc “tạm ứng, nghiệm thu, thanh toán ngay khi có khối lượng” cũng được áp dụng, giúp sử dụng hiệu quả nguồn vốn đã phân bổ.
Theo TS. Lê Duy Bình - Giám đốc điều hành Economica Việt Nam, để động lực đầu tư công hiệu quả hơn thì cần có giải pháp để nguồn vốn được đưa vào nền kinh tế sớm hơn ngay từ những tháng đầu năm chứ không phải vào những tháng cuối năm như trước đây. Nếu như nguồn vốn đầu tư công được giải ngân tích cực ngay vào những tháng, những quý đầu thì những nguồn tiền đó nó sẽ hỗ trợ trực tiếp, tạo đà ngay cho nền kinh tế trong những tháng đầu năm, bởi tính chất quay vòng của nguồn vốn khi được đưa vào nền kinh tế.