UAE công nhận đồng Dirham số: Bước tiến của nền kinh tế số

Nguồn: khaleejtimes.com

Cơ sở pháp lý cho đồng tiền kỹ thuật số quốc gia

Theo Sắc lệnh Liên bang số (6) năm 2025, đồng Dirham được định nghĩa là “được thể hiện dưới dạng tiền giấy, tiền xu và hình thức kỹ thuật số”, qua đó trao cho Ngân hàng Trung ương UAE (CBUAE) quyền quản lý và phát hành đồng tiền kỹ thuật số của quốc gia. Việc này đồng nghĩa Dirham số được công nhận là tiền pháp định cho mọi giao dịch trong nước.

Ông Ali Awad, đối tác tại hãng luật Al Tamimi & Company cho biết, các quy định chi tiết liên quan đến việc phát hành, lưu thông và quản lý đồng Dirham số đang được Hội đồng Quản trị CBUAE hoàn thiện. Sau khi các quy định này có hiệu lực, mọi cá nhân, tổ chức, doanh nghiệp và cơ quan công quyền sẽ có trách nhiệm chấp nhận đồng Dirham số trong thanh toán hàng hóa, dịch vụ hoặc giao dịch tài chính. Đây là bước đi thể hiện quyết tâm của UAE trong việc chuyển đổi hệ thống tiền tệ sang mô hình số hóa được bảo đảm bởi Ngân hàng Trung ương.

Minh chứng cho sự sẵn sàng về hạ tầng kỹ thuật và quản lý, Bộ Tài chính UAE vừa phối hợp với Sở Tài chính Dubai và Ngân hàng Trung ương thực hiện giao dịch tài chính đầu tiên của Chính phủ bằng đồng Dirham số. Đây là hoạt động nằm trong giai đoạn thử nghiệm của dự án, được xem như bước khởi đầu cho việc mở rộng ứng dụng thanh toán điện tử trong khu vực công và khu vực tư nhân.

Theo ông Ali Awad, việc trả lương, thanh toán bán lẻ hoặc chuyển tiền bằng đồng Dirham số là hoàn toàn khả thi trong thời gian tới. Về mặt pháp lý, khi đồng Dirham số đã được công nhận là tiền pháp định, không còn rào cản nào trong việc sử dụng đồng tiền này cho giao dịch hàng ngày. Tuy nhiên, để triển khai trên diện rộng, cần có hướng dẫn cụ thể về quy trình phát hành, quản lý ví kỹ thuật số và cơ chế vận hành giữa các tổ chức tài chính, doanh nghiệp và nền tảng thanh toán.

UAE cũng đang tích cực phối hợp với các cơ quan quản lý quốc tế nhằm xây dựng hành lang chuyển tiền xuyên biên giới (CBDC corridor), tạo điều kiện cho việc luân chuyển dòng tiền số an toàn, minh bạch và hiệu quả hơn.

Đồng tiền số- công cụ thúc đẩy tài chính toàn diện và minh bạch

Theo CBUAE, đồng Dirham số là phiên bản kỹ thuật số của đồng tiền quốc gia, được nhà nước phát hành và bảo đảm hoàn toàn. Việc đưa đồng tiền này vào sử dụng được kỳ vọng sẽ nâng cao hiệu quả thanh toán, giảm chi phí giao dịch, tăng tính minh bạch và thúc đẩy tài chính toàn diện, đặc biệt đối với nhóm người dân chưa tiếp cận được dịch vụ ngân hàng truyền thống.

Khác với tiền mặt, đồng Dirham số sở hữu các tính năng ưu việt như thanh toán có thể lập trình được (programmable payments), quyết toán theo thời gian thực, và chuyển tiền xuyên biên giới liền mạch. Việc áp dụng công nghệ sổ cái phân tán cho phép mọi giao dịch được ghi nhận, giám sát và xác thực tức thời, góp phần tăng cường minh bạch tài chính và hạn chế các rủi ro gian lận.

Ông Awad nhấn mạnh, đồng Dirham số sẽ được xem là một phần trong dự trữ của Ngân hàng Trung ương, tạo ra những thay đổi trong quản lý thanh khoản, chính sách tiền tệ và hệ thống giám sát tài chính. Đây không chỉ là bước tiến về công nghệ mà còn là động lực cải cách thể chế tài chính, hướng tới một môi trường giao dịch hiện đại, đáng tin cậy và hiệu quả.

CBUAE cho biết, đồng Dirham số sẽ được triển khai theo lộ trình nhiều giai đoạn, với các biện pháp kiểm soát rủi ro được tích hợp ngay từ giai đoạn thiết kế. Theo mô hình CBDC trung gian, đồng tiền số này sẽ được phân phối thông qua các tổ chức trung gian như ngân hàng, công ty chuyển tiền, nhà cung cấp dịch vụ thanh toán và các công ty fintech được cấp phép.

Hệ thống đồng Dirham số được phát triển trên kiến trúc lai (hybrid), kết hợp giữa mô hình tài khoản và mã token. Mọi giao dịch sẽ được ghi lại trên sổ cái phân tán có quyền hạn, bảo đảm tính minh bạch và bảo mật.

Theo các nhà quan sát, việc chính thức công nhận đồng Dirham số là tiền pháp định đánh dấu bước ngoặt quan trọng trong tiến trình chuyển đổi sang nền kinh tế số của UAE. Chính sách này thể hiện tầm nhìn chiến lược của Chính phủ trong việc tận dụng công nghệ số để hiện đại hóa hệ thống tài chính, tăng tính hiệu quả, minh bạch và khả năng kiểm soát chính sách tiền tệ.

Không chỉ mang ý nghĩa kinh tế, Dirham số còn phản ánh cam kết của UAE đối với sự phát triển bền vững, thích ứng với xu hướng toàn cầu về tiền tệ kỹ thuật số của Ngân hàng Trung ương. Khi hệ thống này đi vào vận hành hoàn chỉnh, mọi hoạt động thanh toán, từ chi tiêu cá nhân, chi trả lương đến giao dịch quốc tế, đều có thể được xử lý tức thời trong môi trường số an toàn và tin cậy.

Linh Anh