Ứng dụng AI vào quản lý tài sản, đánh giá rủi ro tài chính trong doanh nghiệp Quân đội

Hiện nay, công tác quản lý tài sản và đánh giá rủi ro tài chính tại các doanh nghiệp trực thuộc Tổng cục Hậu cần - Kỹ thuật, dù đã có phần mềm ERP (Hệ thống hoạch định nguồn lực doanh nghiệp), nhưng vẫn còn tồn tại một số hạn chế. Trong đó, các quy trình phần lớn vẫn thực hiện thủ công, dựa nhiều vào kinh nghiệm của cán bộ chuyên trách, dẫn đến những khó khăn như: Thời gian kiểm kê tài sản định kỳ thường kéo dài 5-7 ngày và độ chính xác chỉ đạt 85-90%; năng lực dự báo rủi ro tài chính chỉ đạt độ chính xác khoảng 60-70% và không có khả năng cảnh báo sớm; việc theo dõi tình trạng máy móc, lập kế hoạch bảo trì định kỳ theo lịch trình cố định dẫn đến chi phí cao, chưa tối ưu hóa được vòng đời và hiệu suất sử dụng của tài sản…

Thiếu tá Lê Nhật Tân (người ngồi) trao đổi cùng đồng nghiệp về ứng dụng sáng kiến của mình trong quản lý tài sản, đánh giá rủi ro tài chính.

Xuất phát từ thực trạng đó, Thiếu tá Lê Nhật Tân, trợ lý Phòng Tài chính (Tổng cục Hậu cần - Kỹ thuật) bắt tay vào nghiên cứu, phát triển sáng kiến đưa AI vào công tác quản lý tài sản và đánh giá rủi ro tài chính. Cụ thể, sáng kiến đề xuất xây dựng và triển khai một hệ thống toàn diện ứng dụng AI để hiện đại hóa công tác quản lý, giải quyết các hạn chế nêu trên. Hệ thống tích hợp các công nghệ tiên tiến như Học máy (Machine Learning), Phân tích dữ liệu lớn (Big Data Analytics), Thị giác máy tính (Computer Vision) và Blockchain. Ngoài ra, hệ thống cho phép các doanh nghiệp có thể lựa chọn triển khai từng phần chức năng tùy theo nhu cầu, quy mô và nguồn lực, bảo đảm tính linh hoạt và hiệu quả đầu tư.

Trung tướng Trần Minh Đức, Chủ nhiệm Tổng cục Hậu cần - Kỹ thuật và đoàn công tác thăm hỏi người lao động Công ty Cổ phần X20.

Đối với công tác quản lý tài sản, hệ thống giúp tự động hóa việc nhập liệu, phân loại tài sản và dự báo chính xác nhu cầu nguyên vật liệu dựa trên dữ liệu lịch sử và kế hoạch sản xuất; tích hợp cảm biến kết nối vào mạng internet trên máy móc để thu thập dữ liệu vận hành theo thời gian thực, sau đó AI sẽ phân tích dữ liệu này để dự báo thời điểm thiết bị cần bảo trì hoặc có nguy cơ hỏng hóc, thay thế cho lịch bảo trì cố định; xây dựng cơ sở dữ liệu tài sản tập trung, thông minh cho phép theo dõi toàn bộ vòng đời của tài sản từ khi mua sắm, sử dụng, đến thanh lý, giúp tối ưu hóa chi phí và hiệu suất; truy xuất nguồn gốc tài sản và theo dõi các giao dịch, bảo đảm tính minh bạch và không thể sửa đổi, dễ dàng cho công tác kiểm toán.

Đối với công tác đánh giá rủi ro tài chính, hệ thống có khả năng phân tích các bộ dữ liệu tài chính lớn (dòng tiền, công nợ, chi phí) để tự động phát hiện các giao dịch đáng ngờ, các dấu hiệu gian lận và cảnh báo sớm cho người quản lý; phân tích các yếu tố vĩ mô (biến động thị trường, lãi suất, tỷ giá) và vi mô ảnh hưởng đến doanh nghiệp, từ đó xây dựng các kịch bản rủi ro và đo lường tác động tiềm tàng; đề xuất các biện pháp phòng ngừa rủi ro dựa trên kết quả phân tích, cung cấp cho lãnh đạo, chỉ huy một công cụ hỗ trợ đắc lực để đưa ra quyết định tài chính chính xác và kịp thời hơn.

Một góc phân xưởng của Công ty Cổ phần X20.

Việc áp dụng sáng kiến được kỳ vọng mang lại những hiệu quả vượt trội, có thể định lượng được so với phương pháp quản lý truyền thống. Đơn cử, giúp giảm chi phí bảo trì tài sản 20-30% nhờ áp dụng bảo trì dự đoán, giảm chi phí nhân sự và thời gian kiểm kê xuống còn 1-2 ngày; giảm thiểu tổn thất tài chính do các rủi ro không được dự báo trước, nâng cao độ chính xác dự báo rủi ro lên trên 90%. Đồng thời, tăng độ chính xác kiểm kê tài sản lên 98-99%, với dữ liệu được lưu vết tự động, dễ dàng truy xuất và kiểm toán; cung cấp cho lãnh đạo, chỉ huy công cụ phân tích và dự báo mạnh mẽ, chuyển đổi từ việc ra quyết định dựa trên kinh nghiệm sang ra quyết định dựa trên dữ liệu; giúp công tác quản lý tài chính - tài sản phù hợp với xu thế chuyển đổi số trong Quân đội và chiến lược phát triển AI quốc gia. Cùng với đó, nâng cao khả năng phát hiện sớm gian lận, phòng chống thất thoát, lãng phí tài sản công; nâng cao năng lực tự chủ và an toàn tài chính cho các doanh nghiệp, góp phần bảo đảm sự ổn định và bền vững trong thực hiện nhiệm vụ quốc phòng.

Người lao động làm việc tại Xí nghiệp 22, Công ty Cổ phần 22.

Trong giai đoạn thí điểm, sáng kiến được thử nghiệm tại Công ty Cổ phần X20 và Công ty Cổ phần 22. Đây là các đơn vị có đủ điều kiện về dữ liệu và hạ tầng cơ bản, cho phép kiểm chứng hiệu quả thực tế của mô hình và điều chỉnh cho phù hợp với đặc thù doanh nghiệp quốc phòng. Đánh giá về hiệu quả của sáng kiến, Thượng tá Chu Văn Đệ, Chủ tịch Hội đồng Quản trị Công ty Cổ phần X20 cho biết, việc ứng dụng AI vào quản lý sản xuất và đánh giá rủi ro tại đơn vị đem lại nhiều lợi ích rõ rệt. Thứ nhất, giúp nâng cao hiệu quả sản xuất bằng cách tối ưu hóa quy trình, phân bổ tài nguyên hợp lý và giảm thiểu lãng phí. Thứ hai, cải thiện chất lượng sản phẩm thông qua giám sát tự động, phát hiện sớm lỗi và bảo đảm sự đồng đều giữa các lô sản phẩm. Thứ ba, hỗ trợ quản lý rủi ro một cách toàn diện, từ nhận diện, phân tích đến dự báo các rủi ro tiềm ẩn, giúp công ty chủ động ứng phó và giảm thiểu tác động tiêu cực. Cuối cùng, bảo đảm tuân thủ quy định pháp luật và bảo mật thông tin, bảo đảm an toàn dữ liệu quan trọng liên quan đến quốc phòng.