Ung thư tế bào hắc tố trên da có nguy hiểm không?

Theo số liệu của tổ chức Y tế thế giới (WHO – World Health Organization), ung thư da là bệnh ung thư có số ca mới mắc đứng hàng thứ 5 trên toàn cầu năm 2020 với khoảng 1,5 triệu ca. Ung thư da có hai loại chính là ung thư không phải hắc tố (bao gồm ung thư da tế bào đáy, ung thư da tế bào gai hay các loại hiếm gặp khác) và ung thư hắc tố. Ung thư hắc tố da chiếm khoảng 325.000 ca mắc mới, với 57.000 ca tử vong trên toàn cầu (WHO- 2020). Ung thư hắc tố da tương đối ít gặp ở các nước châu Á và châu Phi.

Nốt ruồi phát triển bất thường là dấu hiệu điển hình của bệnh. Ảnh medlatec.vn

Ung thư hắc tố da là bệnh lý da liễu, có khả năng di căn và đe dọa trực tiếp đến tính mạng người bệnh. Đây là bệnh lý da liễu ác tính, có tốc độ phát triển nhanh chóng và ảnh hưởng đến các cơ quan bộ phận khác như não, phổi, gan nếu không được điều trị kịp thời. Phát hiện ung thư hắc tố da giai đoạn càng sớm càng tăng cơ hội chữa khỏi bệnh. Chú ý đến các sang thương da mới xuất hiện và/hoặc những thay đổi trên nốt ruồi sẵn có ở cả vùng tiếp xúc và không tiếp xúc với ánh nắng mặt trời

Theo các bác sĩ, nguyên nhân gây ung thư hắc tố da vẫn chưa thực sự rõ ràng. Tuy nhiên, có một số yếu tố làm tăng nguy cơ mắc ung thư hắc tố da bao gồm loại da (gặp nhiều hơn ở những người có làn da nhạt màu và có tàn nhang, ít gặp ở những người da sẫm màu), tiền căn mắc ung thư hắc tố da, cơ thể có nhiều nốt ruồi loạn sản, tiền sử gia đình mắc ung thư hắc tố da, hiếm hơn là có các đột biến gen di truyền.

Ngoài ra, yếu tố môi trường như tiếp xúc nhiều với ánh nắng mặt trời và nhuộm da nâu nhân tạo bằng tia cực tím cũng góp phần tăng nguy cơ phát triển ung thư hắc tố da. Mặc dù vậy, ung thư hắc tố da có thể xuất hiện ở bất kỳ vị trí nào trên cơ thể dù không tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng mặt trời.

Ung thư da dễ dàng phát hiện vì khi mắc bệnh sẽ có biểu hiện rõ ràng trên bề mặt da. Ảnh minh họa/Internet

Tránh ánh nắng mặt trời ở cường độ cao: Cường độ ánh nắng mặt trời nguy hại nhất được báo cáo rơi vào khoảng thời gian từ 10 giờ đến 14 giờ mỗi ngày. Thậm chí ánh nắng Mặt Trời đến 16 giờ vào mùa hè hoặc dự đoán ngày có mức UV độ 3 trở lên vẫn có hại đối với làn da. Vào những ngày trời nhiều mây, lượng bức xạ tia cực tím vẫn tác động xấu tới làn da do mây không có khả năng cản bớt tia UV.

Các tia nắng cường độ cao có thể gây các tổn thương ban đầu cho làn da như bỏng da, cháy nắng, khô da, lão hóa. Nếu thời gian tiếp xúc ánh nắng Mặt Trời tiếp tục kéo dài, nguy cơ mắc ung thư da là rất cao.

Bôi kem chống nắng và thoa lại kem thường xuyên: Kem chống nắng không chắn tất cả các bức xạ tia cực tím có hại nhưng nó đóng vai trò quan trọng trong việc làm giảm các tổn thương đến da. Sử dụng kem chống nắng với chỉ số chống nắng SPF ít nhất là 15. Hãy bôi kem chống nắng lên khắp cơ thể bạn 30 phút trước khi ra ngoài trời nắng, giúp giảm nguy cơ và ngăn ngừa ung thư da đáng kể. Nếu sử dụng đúng cách, kem chống nắng có SPF 15 sẽ giúp bảo vệ làn da trong 150 phút.

Kem chống nắng có SPF 15 có hiệu quả lọc ra khoảng 93% các tia UVB chiếu đến da bạn, còn đối với SPF 30 thì con số này là 97% và SPF 50 là 98%. Bạn hãy thoa nhiều kem và thoa lại sau mỗi hai giờ hoặc thường xuyên hơn nếu bạn đi bơi hoặc đổ mồ hôi. Thoa kem ở mọi nơi trên cơ thể bạn có thể tiếp xúc với ánh nắng, bao gồm cả môi, tai, lưng bàn tay và cổ.

Mặc quần áo chống nắng, sử dụng dụng cụ bảo hộ: Nên che chắn kỹ càng với quần áo bảo hộ, mũ rộng vành và kính râm chống tia cực tím. Quần áo sợi dệt và tối màu thường bảo vệ da tốt hơn. Nếu đang sử dụng thuốc kháng sinh hoặc các loại thuốc khác, bạn có thể liên hệ bác sĩ chuyên khoa để được tư vấn liệu loại thuốc đang sử dụng có thể làm tăng độ nhạy cảm của da với ánh sáng Mặt Trời hay không.

Hạn chế tiếp xúc với hóa chất độc hại: Để phòng chống ung thư da trong môi trường làm việc, nên hạn chế tiếp xúc với các loại hóa chất độc hại có trong nhựa đường, thuốc diệt cỏ, thuốc trừ sâu, nhựa than đá, dầu nhờn… Trong trường hợp phải làm việc, tiếp xúc thường xuyên với các hóa chất, nên sử dụng các loại quần áo bảo hộ chuyên dụng nhằm hạn chế tối thiểu hóa chất ảnh hưởng đến các vùng da trên cơ thể.

Kiểm tra da của bạn thường xuyên: Để xem có những bất thường gì mới không như nốt ruồi, u da, tổn thương da mạn tính, giúp phát hiện hoặc ngăn ngừa ung thư da. Nếu xuất hiện tổn thương có thay đổi về màu sắc, kích thước, đường viền không rõ nét, không đối xứng cần phải đến khám tại cơ sở y tế. Thường xuyên vệ sinh da sạch sẽ, tránh và điều trị kịp thời các triệu chứng viêm nhiễm trên da. Điều trị sớm các bệnh lý da mạn tính, các vết loét lâu liền...

.

Bình Nguyên