Ước mơ sau mũi kiếm của kiếm thủ Vũ Thành An

Những đứa trẻ mơ ước thành kiếm thủ

Liêm có biệt danh là “Liam”, 10 tuổi, đã bắt đầu làm quen với bộ môn đấu kiếm với thầy An, nhưng được đánh giá là có tố chất trở thành kiếm thủ chuyên nghiệp. Liêm cho biết càng tập luyện càng say mê và muốn trở thành một VĐV chuyên nghiệp như thầy An để có được những tấm huy chương vàng danh giá. “Bố mẹ rất muốn em theo đuổi bộ môn này nên rất muốn em trở thành một VĐV chuyên nghiệp, nhưng để trưởng thành được như vậy cần có thời gian luyện tập, thi đấu cọ xát nhiều. Thầy An luôn tận tình hỗ trợ em tập luyện và em coi thầy là thần tượng để hướng đến”.

Em Tăng Gia Nguyệt và hai em trai đều theo học tại Trung tâm Vietnam Royal Fencing Club (VRFC) của kiếm thủ lừng danh Vũ Thành An. Nguyệt năm nay 14 tuổi, cùng em trai là Minh rất say mê bộ môn thể thao quý tộc này. Nguyệt cho biết ban đầu không thấy thú vị lắm vì là môn đối kháng, có hơi hướng nghịch ngợm, nhưng càng theo học em càng mê. “Ban đầu em nghĩ đó là môn thể thao “trẻ trâu”, nhưng khi được thầy hướng dẫn, thấy đây là môn thể thao đòi hỏi nhiều thứ. Ngoài sức khỏe, dẻo dai, còn cần sự nhanh nhẹn, khôn ngoan, để tránh đòn đối thủ và ghi điểm trước đối phương”, Nguyệt kể.

Em trai Gia Minh được ví là “ngôi sao” của trung tâm vì theo Minh tự hào khoe “con thắng hết các bạn trong lớp”. Kiếm thủ lừng danh của thể thao Việt Nam Vũ Thành An cũng thừa nhận rằng trong lớp Minh và Liêm là “những nhân tố đặc biệt cần đào tạo và xây dựng môi trường tốt để các em phát triển. Muốn bộ môn có những tấm huy chương quốc tế phải biết tìm kiếm tài năng trẻ và ươm mầm, nuôi dưỡng các em, chứ không thể trông chờ vào may mắn của VĐV”, kiếm thủ Vũ Thành An bày tỏ.

Chị em Nguyệt và Minh cùng kiếm thủ Vũ Thành An.

Một người trẻ nữa đang muốn theo đuổi đấu kiếm chuyên nghiệp là Nguyễn Thu Trang, đang học lớp 11. Trang gọi Vũ Thành An là anh rể, nên có nhiều cơ hội để tiếp cận với bộ môn này. Trang cũng đang là học sinh Trường Năng khiếu TDTT Hà Nội, nên việc tập luyện và hướng đi theo chuyên nghiệp của em với đấu kiếm sẽ có môi trường tốt hơn. Trang cho biết sẽ gắng tập luyện và đầu năm sau đi thi đấu ở các giải trẻ để cọ xát với thực tiễn và biết mình đang ở đâu.

“Với những người trẻ có năng khiếu hay huấn luyện viên (HLV) nhìn thấy tiềm năng của em đừng tung hô quá hay kỳ vọng quá khiến cho các bạn trẻ ảo tưởng, dễ đi xuống sự nghiệp. Đấu kiếm hay các môn thể thao khác cần chăm chỉ tập luyện, tích cực thi đấu và khi ở trên đỉnh cao lại càng phải khiêm tốn và tiếp tục luyện tập không ngừng nghỉ. Đó là cách để bản thân mình giữ được sự đam mê, phong độ và tiếp tục chinh phục đỉnh cao”.

Điều làm nên sức hấp dẫn đặc biệt của đấu kiếm không chỉ nằm ở những cú chém, đâm chính xác và tốc độ. Đối với các kiếm thủ trẻ, mỗi trận đấu là một cuộc đấu trí căng thẳng không kém gì cờ vua hay game chiến thuật. Họ phải liên tục phân tích đối thủ, đưa ra quyết định chớp nhoáng và thực hiện chiến thuật tấn công, phòng thủ trong tích tắc.

VĐV trẻ Thu Trang. (Ảnh trong bài: NVCC)

Gia Minh chia sẻ: “Em càng tập luyện thi đấu càng say mê. Đấu kiếm là môn thể thao rèn sức bền, tốc độ, phản xạ và khả năng tư duy nhạy bén, giúp em rèn luyện bản lĩnh, sự quyết đoán và tinh thần kỷ luật. Em muốn sau này được chơi cho đội tuyển quốc gia như HLV, nhưng điều đó không hề dễ dàng vì có rất nhiều người đang tập luyện và tài năng nổi bật hơn mình”.

Sức hấp dẫn này đến từ việc người chơi không chỉ rèn luyện phản xạ và sức bền, mà còn trau dồi khả năng tập trung cao độ và tư duy phản biện dưới áp lực - những kỹ năng vô giá trong cuộc sống hiện đại. Theo em Hoàng Quân, học sinh Trường THPT chuyên Chu Văn An, Hà Nội: “Đấu kiếm thật sự có sức hút kỳ lạ. Đây là môn thể thao rèn sức bền, tốc độ, phản xạ và khả năng tư duy nhạy bén, giúp em rèn luyện bản lĩnh, sự quyết đoán và tinh thần kỷ luật - những đức tính rất cần thiết và thực tế cho em trong hành trang học tập và công việc, cuộc sống sau này”.

Việc học cách chào hỏi, tuân thủ luật lệ và thể hiện sự tôn trọng tuyệt đối với đối thủ và trọng tài đã góp phần định hình nên phong thái tự tin, điềm tĩnh cho các kiếm thủ trẻ. Trong xã hội mà sự kết nối ảo đang lên ngôi, việc rèn luyện những giá trị thực tế này qua môn đấu kiếm trở thành một điểm cộng lớn.

“Đây là môn thể thao đòi hỏi tư duy nhạy bén, khả năng tính toán nhanh và giữ bình tĩnh trước áp lực... tôi đang còn trẻ và mới tập luyện, nhưng tinh thần thượng võ trong đấu kiếm sẽ cho tôi nhiều đức tính quí giá không chỉ trên sàn đấu mà trong cuộc sống. Nếu mình phán đoán sai lầm, chọn sai cách đánh mình sẽ bị đối thủ hạ gục”, Thu Trang cho biết.

“Tôi muốn có một sân chơi chuyên nghiệp cho người trẻ”

Sự thành công của Vũ Thành An và đội tuyển đấu kiếm Việt Nam tại các đấu trường khu vực và châu lục là cảm hứng mạnh mẽ cho giới trẻ tham dự bộ môn này. Vinh quang với An đã đủ đầy, bây giờ anh lùi lại phía sau truyền kinh nghiệm, tinh thần thượng võ cho thế hệ tiếp nối. Đó là lý do vì sao An cho ra đời của các mô hình câu lạc bộ (CLB) chuyên nghiệp, mời gọi các VĐV, HLV chuyên nghiệp từng thi đấu quốc tế về huấn luyện cho các bạn trẻ.

Vietnam Royal Fencing Club (VRFC), được thành lập tháng 12/2023 được xây dựng từ những khát khao của kiếm thủ kỳ cựu Vũ Thành An - người từng cầm cờ đoàn thể thao Việt Nam tại Olympic Rio 2016.

An muốn từ VRFC - một CLB Đấu kiếm phong trào đầu tiên tại Việt Nam, mở ra cánh cửa mới, đưa môn thể thao này đến gần hơn với mọi lứa tuổi. Vũ Thành An mong muốn xây dựng một hệ sinh thái bền vững, nơi có thể phát hiện và nuôi dưỡng những tài năng mới cho thể thao nước nhà.

HLV Vũ Thành An đang dặn dò học trò trước khi thi đấu.

Ngay từ lần đầu góp mặt tại Giải vô địch Quốc gia môn Đấu kiếm 2025, các học viên VRFC đã để lại nhiều dấu ấn. Lê Thụy Lam Khanh - học sinh trường phổ thông liên cấp song ngữ, đã xuất sắc giành Huy chương Đồng nội dung đồng đội nữ kiếm chém, là minh chứng cho tiềm năng lớn của học sinh phổ thông khi được tiếp cận đấu kiếm trong môi trường chuyên nghiệp. Hình ảnh của Tăng Xuân Lâm, học sinh trường chuyên với lịch học dày đặc nhưng vẫn duy trì tập luyện và thi đấu nghiêm túc, là minh chứng rõ ràng cho việc học tập xuất sắc và phát triển thể thao ở đẳng cấp cao hoàn toàn có thể song hành.

Đáng chú ý, VRFC đang thực hiện chiến lược Thể thao - Giáo dục - Du học. CLB không chỉ là nơi rèn luyện VĐV, mà còn là điểm hẹn của cộng đồng du học sinh như Nguyễn Quang Hưng, xem đấu kiếm là hành trang giúp rèn luyện tư duy, bản lĩnh và mở rộng kết nối quốc tế. Đại diện Liên đoàn Đấu kiếm Việt Nam nhận định: “Đấu kiếm có tiềm năng lớn để phát triển trong cộng đồng học sinh, sinh viên. Đây là môn thể thao Olympic mang lại cả giá trị rèn luyện thể chất, tinh thần và cơ hội hội nhập quốc tế cho thế hệ trẻ”.

Vũ Thành An cho biết mọi thứ đang bước vào một guồng quay chuyên nghiệp. Các bạn trẻ tập luyện ở đây đều bước vào một môi trường chuyên nghiệp như giờ giấc, chế độ tập luyện, thi đấu với nhau để kiểm tra trình độ, chọn lựa VĐV đi thi đấu giải trẻ…

“Khi các bạn trẻ được rèn trong một môi trường chuyên nghiệp từ nhỏ, sau này trưởng thành kỷ luật đó sẽ hỗ trợ họ rất nhiều trong tập luyện và thi đấu. Đấu kiếm là môn thể thao kết hợp hài hòa giữa thử thách về trí tuệ, phong thái lịch lãm và khát vọng chinh phục đỉnh cao. Với những người trẻ, tìm kiếm đến môn thể thao này dù nó lạ vì không dành cho số đông, nhưng khi say mê nó sẽ thấy được sức sống tiềm tàng của bản thân. Điều đó khiến cho mình tìm thấy sức mạnh từ chính mình”, theo Vũ Thành An.

Tuấn Ngọc