Uzbekistan ban hành luật về đánh giá môi trường mới
Uzbekistan đã thông qua Luật sửa đổi về giám định và đánh giá tác động môi trường, và được Tổng thống Shavkat Mirziyoyev ký phê chuẩn vào ngày 24.2. Luật mới thay thế văn bản pháp lý năm 2000, đưa ra những cải cách quan trọng nhằm tăng cường bảo vệ môi trường, nâng cao tính minh bạch và đẩy mạnh sự tham gia của công chúng vào quá trình đánh giá tác động môi trường (EIA).
Xác định rõ các khái niệm liên quan đến môi trường
Luật đã được công bố trên Lex.uz, quy định các tiêu chuẩn mới cho quy trình EIA, đơn giản hóa thủ tục pháp lý và đặt ra các yêu cầu chặt chẽ hơn đối với các dự án có tác động đến môi trường.

Một trong những điểm nổi bật của luật là việc xác định rõ các khái niệm như đánh giá tác động môi trường (EIA), đánh giá môi trường chiến lược (SEA) và các quy định môi trường, với mục tiêu chính là ngăn chặn và giảm thiểu tác động tiêu cực của các hoạt động kinh tế và công nghiệp đối với thiên nhiên cũng như sức khỏe cộng đồng. Ngoài ra, luật mới phân loại các đối tượng cần đánh giá tác động môi trường thành ba nhóm, với danh sách cụ thể do Nội các phê duyệt. Việc phân loại này giúp bảo đảm mức độ đánh giá phù hợp với mức độ rủi ro môi trường của từng dự án.
Để hiện đại hóa và cải thiện quy trình đánh giá môi trường, luật quy định rằng các tài liệu liên quan đến EIA và tiêu chuẩn môi trường phải được nộp trực tuyến thông qua trang web của Bộ Sinh thái, ngoại trừ những dự án nhạy cảm vẫn có thể sử dụng hình thức nộp hồ sơ giấy. Bên cạnh đó, thời gian tối đa để cơ quan nhà nước hoàn thành đánh giá môi trường được rút ngắn từ 30 ngày xuống còn 25 ngày làm việc, với khả năng gia hạn lên đến ba tháng đối với các trường hợp phức tạp. Đặc biệt, thời gian đánh giá sẽ bắt đầu được tính từ ngày sau khi phí đánh giá được thanh toán, giúp đẩy nhanh quá trình xét duyệt.
Yêu cầu lấy ý kiến công chúng bắt buộc
Một điểm quan trọng khác của luật mới là yêu cầu tổ chức lấy ý kiến công chúng bắt buộc trước khi bắt đầu quy trình đánh giá tác động môi trường. Nếu người dân hoặc các bên liên quan đưa ra những phản đối hợp lý, dự án có thể bị từ chối. Ngoài ra, các dự án cũng có thể bị bác bỏ nếu vi phạm quy định môi trường hoặc cung cấp thông tin sai lệch.
Luật cũng đặt ra các quy định nghiêm ngặt hơn về việc tuân thủ, yêu cầu các chủ đầu tư dự án phải báo cáo hàng quý với Bộ Sinh thái về việc thực hiện các yêu cầu đánh giá môi trường. Việc không tuân thủ có thể dẫn đến đình chỉ phê duyệt dự án. Đồng thời, các tổ chức phát triển tiêu chuẩn môi trường phải có ít nhất hai chuyên gia có chứng nhận và có tối thiểu 3 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực sinh thái và bảo vệ môi trường, nhằm bảo đảm chất lượng đánh giá.
Luật mới sẽ có hiệu lực từ ngày 25.8, sáu tháng sau khi được công bố, cho phép doanh nghiệp, cơ quan quản lý và tổ chức môi trường có thời gian thích ứng với các yêu cầu mới.
Theo các chuyên gia, việc Uzbekistan sửa đổi luật đánh giá môi trường đánh dấu một bước tiến quan trọng trong việc tăng cường quản lý môi trường, nâng cao tính minh bạch và mở rộng vai trò giám sát của công chúng trong các quyết định tác động đến hệ sinh thái. Những cải cách mới, bao gồm quy trình EIA chặt chẽ hơn, yêu cầu tuân thủ nghiêm ngặt và quy định bắt buộc lấy ý kiến cộng đồng, không chỉ giúp kiểm soát rủi ro môi trường hiệu quả hơn mà còn hướng tới mục tiêu cân bằng giữa tăng trưởng kinh tế và bảo vệ thiên nhiên.