Vận tải đường thủy an toàn, trợ lực để du lịch Lý Sơn phát triển

Vận tải thủy - “mạch nối” giúp du lịch Lý Sơn bứt phá mạnh mẽ

Lý Sơn từ lâu được xem là “thỏi nam châm” của du lịch Quảng Ngãi. Với đặc thù biển đảo, tàu cao tốc trở thành phương tiện vận tải đường thủy chủ lực, đóng vai trò “mạch nối” đưa du khách tiếp cận Lý Sơn.

Sa Kỳ - Lý Sơn là tuyến đường thủy nội địa nhộn nhịp nhất Quảng Ngãi. (Ảnh: Lê Danh)

Hiện Quảng Ngãi có 2 tuyến vận tải thủy nội địa phục vụ du lịch là Sa Kỳ - Lý Sơn và Đảo Lớn - Đảo Bé (Đặc khu Lý Sơn). Trong đó, tuyến Sa Kỳ - Lý Sơn sở hữu 4 tàu cao tốc, sức chứa 139 - 152 ghế, đáp ứng năng lực vận chuyển khoảng 5.000 lượt khách/ngày/hai chiều. Giai đoạn 2023 - 2025, tuyến này đã phục vụ hơn 517.000 lượt hành khách, doanh thu hơn 181 tỷ đồng.

Còn tuyến Đảo Lớn - Đảo Bé có 12 phương tiện, gồm 11 ca nô từ 23 - 38 chỗ và 1 tàu gỗ vừa chở khách vừa chở hàng. Công suất phục vụ đạt khoảng 3.000 lượt khách/ngày/hai chiều. Trong 3 năm, tuyến này đã vận chuyển gần 170.000 lượt khách, tạo doanh thu hơn 18,6 tỷ đồng.

Những con số đáng kể trên đã cho thấy vận tải đường thủy đang là mắt xích quan trọng trong chuỗi sản phẩm du lịch Lý Sơn - một trong những trọng điểm du lịch biển đảo quốc gia.

Do đó, việc đảm bảo an toàn trong vận tải đường thủy, tuân thủ nghiêm các quy định của Luật Giao thông đường thủy nội địa có ý nghĩa then chốt, giúp mỗi chuyến tàu trở thành một hành trình an toàn, văn minh và để lại ấn tượng đẹp trong lòng du khách.

Người dân và du khách dễ dàng tiếp cận với dịch vụ tại các cảng trên tuyến đường thủy nội địa. (Ảnh: Lê Danh)

Để tránh sự cố đáng tiếc, mà nguyên nhân đến từ sự chủ quan, lơ là của người điều khiển phương tiện, cả cơ quan quản lý Nhà nước và chủ tàu thường xuyên theo dõi, giám sát để kịp thời chấn chỉnh ngay những thói quen chưa tốt, không tuân thủ đầy đủ quy định chấp hành quy tắc giao thông đường thủy của đội ngũ vận hành, khai thác trên tuyến. Mục tiêu cao nhất là đảm bảo an toàn trong suốt hành trình.

Anh Bùi Văn Viện, chủ ca nô Thanh Liêm 01 chuyên chở khách du lịch tham quan đảo Bé cho biết, nhờ được tham gia đầy đủ các đợt tập huấn đảm bảo an toàn vận tải đường thủy, nên anh đã nắm vững các quy tắc, báo hiệu đường thủy và tốc độ an toàn để xử lý các tình huống phát sinh trong quá trình vận hành phương tiện.

Mỗi ngày, tuyến vận tải thủy Sa Kỳ- Lý Sơn phục vụ hàng trăm lượt hành khách cùng hàng chục tấn hàng hóa. (Ảnh: Lê Danh)

Đại diện Sở VH-TT&DL Quảng Ngãi cho biết, đơn vị vừa có báo cáo về thực trạng hoạt động du lịch đường thủy giai đoạn 2023 - 2025. Trong đó, vận tải đường thủy liên quan đến đặc khu Lý Sơn tiếp tục giữ vai trò đặc biệt quan trọng trong phát triển du lịch biển, đảo của tỉnh.

Những chuyến tàu an toàn đi và đến đảo, đưa hàng triệu du khách tiếp cận các thắng cảnh, di tích lịch sử, văn hóa và đời sống người dân... đã làm "thay da đổi thịt" đảo tiền tiêu Lý Sơn, cải thiện sinh kế và nâng cao đời sống người dân địa phương.

Đơn vị cho rằng, để phát huy hết thế mạnh du lịch đường thủy cho Lý Sơn, cần ưu tiên đầu tư hoàn thiện hệ thống cảng, bến, bãi đỗ xe và hạ tầng giao thông kết nối. Trước mắt, cần đẩy nhanh dự án nối dài cầu cảng Sa Kỳ, sửa chữa - bảo trì bến và nhà ga hành khách cảng Bến Đình, xây dựng hạng mục phụ trợ bảo đảm đón trả khách an toàn.

Bên cạnh đó là thu hút thêm doanh nghiệp đầu tư phương tiện hiện đại, đạt chuẩn kỹ thuật theo Luật Giao thông đường thủy nội địa, bảo đảm khai thác ổn định, an toàn hai tuyến vận tải trọng điểm. Từ đó, tiếp tục trợ lực cho du lịch Lý Sơn phát triển mạnh mẽ.

Hạ tầng đồng bộ, an toàn được đặt lên hàng đầu

Những năm qua, hệ thống hạ tầng cảng Sa Kỳ và các bến vận tải tại đặc khu Lý Sơn được đầu tư mạnh, cơ bản đáp ứng yêu cầu của Luật Giao thông đường thủy nội địa về tiêu chuẩn bến, luồng tuyến, phòng ngừa tai nạn và bảo đảm an toàn kỹ thuật phương tiện.

Hạ tầng phục vụ các tuyến đường thủy nội địa trên địa bàn tỉnh Quảng Ngãi đã, đang và sẽ được đầu tư mạnh. (Ảnh: Lê Danh)

Việc áp dụng công nghệ trong vận tải thủy cũng được đẩy mạnh, như: bán vé điện tử, kiểm soát bằng mã QR, giao dịch trực tuyến… góp phần minh bạch hoạt động vận tải và nâng cao trải nghiệm của du khách.

Bên cạnh đó, các đơn vị vận tải trên tuyến tiếp tục đầu tư nâng cấp phương tiện theo hướng hiện đại, chất lượng, đáp ứng nhu cầu và bảo đảm an toàn trong vận tải đường thủy nội địa. Đội ngũ thuyền viên và nhân viên phục vụ cơ bản chấp hành nghiêm các quy định của pháp luật, phục vụ hành khách văn minh, lịch sự.

Các chủ tàu thường xuyên đầu tư, nâng cấp phương tiện để phục vụ hành khách. (Ảnh: Lê Danh)

Ngoài ra, trên luồng tuyến, hệ thống phao tiêu cảnh báo và đèn tín hiệu hoạt động ổn định, góp phần bảo đảm an toàn cho phương tiện qua lại. Các chủ tàu, thuyền trưởng và nhân viên phục vụ đều được yêu cầu chấp hành nghiêm quy định an toàn vận tải, quy tắc giao thông đường thủy và coi đây là yếu tố tiên quyết để bảo vệ du khách và uy tín điểm đến.

Cùng với đó, các lực lượng chức năng, như: Bộ đội Biên phòng, CSGT đường thủy, Ban quản lý cảng và Cảng vụ đường thủy nội địa tỉnh Quảng Ngãi, chính quyền địa phương thường xuyên phối hợp kiểm tra, giám sát ATGT đường thủy, đảm bảo các phương tiện hoạt động đúng tải trọng, đủ trang thiết bị cứu sinh, tuân thủ quy trình kỹ thuật theo luật định.

Công tác quản lý phương tiện, người lái và số lượng hành khách lên tàu được kiểm soát chặt chẽ. Những trường hợp vi phạm được phát hiện, nhắc nhở và xử lý kịp thời. Trong đó, thuyền trưởng điều khiển phương tiện trên tuyến được quán triệt phải tuyệt đối chấp hành quy tắc giao thông đường thủy nội địa được quy định tại Điều 36, Luật Giao thông đường thủy nội địa năm 2004.

Cụ thể, phải tuân theo quy tắc giao thông và báo hiệu, điều khiển phương tiện với tốc độ an toàn để có thể xử lý các tình huống tránh va, không gây mất an toàn đối với phương tiện khác hoặc tổn hại đến các công trình; giữ khoảng cách an toàn giữa phương tiện mình đang điều khiển với phương tiện khác... An toàn trên tuyến được ưu tiên hàng đầu.

Công tác đảm bảo an toàn trên các tuyến vận tải đường thủy được đặt lên hàng đầu. (Ảnh: Lê Danh)

Ông Trần Đình Xem, chủ đôi tàu khách trên tuyến Sa Kỳ - Lý Sơn cho biết, việc nắm rõ các quy định và chính sách pháp luật giúp doanh nghiệp vận hành phương tiện thủy hiệu quả, hạn chế sai sót. Từ đó, góp phần thúc đẩy phát triển du lịch đảo Lý Sơn.

"Cá nhân tôi thường xuyên nhắc nhở anh em lái tàu tuyệt đối không được chủ quan, ỷ lại vào kinh nghiệm do quen tuyến, quen luồng và thuộc hướng sóng, hướng gió để điều khiển phương tiện, mà bỏ qua việc chấp hành các quy tắc giao thông, báo hiệu đường thủy và vận tốc phương tiện phù hợp để đảm bảo an toàn", ông Xem nói.

Với sự tuân thủ nghiêm Luật Giao thông đường thủy nội địa từ cơ quan quản lý Nhà nước đến chủ phương tiện và người lái, mỗi chuyến tàu đưa khách ra Lý Sơn không chỉ là một hành trình an toàn, mà còn góp phần xây dựng hình ảnh đẹp về con người, biển đảo Quảng Ngãi. Vận tải đường thủy an toàn - đồng bộ - hiện đại sẽ tiếp tục là động lực quan trọng đưa du lịch Lý Sơn cất cánh mạnh mẽ hơn trong thời gian tới.

Điều 36, Luật Giao thông đường thủy nội địa năm 2004 quy định việc chấp hành quy tắc giao thông đường thủy nội địa:

1. Thuyền trưởng, người lái phương tiện khi điều khiển phương tiện hoạt động trên đường thủy nội địa phải tuân theo quy tắc giao thông và báo hiệu đường thủy nội địa quy định tại Luật này.
2. Thuyền trưởng tàu biển khi điều khiển tàu biển hoạt động trên đường thủy nội địa phải tuân theo báo hiệu đường thủy nội địa và quy tắc giao thông quy định đối với phương tiện có động cơ.
3. Thuyền trưởng, người lái phương tiện khi hành trình phải điều khiển phương tiện với tốc độ an toàn để có thể xử lý các tình huống tránh va, không gây mất an toàn đối với phương tiện khác hoặc tổn hại đến các công trình; giữ khoảng cách an toàn giữa phương tiện mình đang điều khiển với phương tiện khác; phải giảm tốc độ của phương tiện trong các trường hợp sau đây:
a) Đi gần phương tiện đang thực hiện nghiệp vụ trên luồng, phương tiện bị nạn, phương tiện chở hàng nguy hiểm;
b) Đi trong phạm vi cảng, bến thủy nội địa;
c) Đi gần đê, kè khi có nước lớn.
4. Thuyền trưởng, người lái phương tiện khi hành trình không được bám, buộc phương tiện của mình vào phương tiện chở khách, phương tiện chở hàng nguy hiểm đang hành trình hoặc để phương tiện chở khách, phương tiện chở hàng nguy hiểm bám, buộc vào phương tiện của mình, trừ trường hợp cứu hộ, cứu nạn hoặc trường hợp bất khả kháng.

Luật Giao thông đường thủy nội địa được Quốc hội thông qua ngày 15/6/2004 và tiếp tục được sửa đổi, bổ sung năm 2014, với 10 Chương, 112 Điều là cơ sở pháp lý quan trọng trong việc tổ chức quản lý hoạt động giao thông vận tải đường thủy nội địa trong phạm vi cả nước.

Lê Danh