Vì sao nói ném biên xa là xu thế thịnh hành trong bóng đá đỉnh cao?

Xu thế thống trị kiểm soát bóng thoái trào

Bóng đá cũng như cuộc sống. Nó luôn luôn vận động, thay đổi theo thời gian với mỗi giai đoạn là từng xu thế lên ngôi. Mùa giải năm nay, có lẽ xu thế kiếm soát bóng nghẹt thở với Man City, Barcelona... đi tiên phong đang thoái trào. Tại châu Âu, chỉ còn vài cái tên theo đuổi cách chơi này.

Nhưng thực ra, Man City, Bayern Munich, Barcelona thi thoảng vẫn phải thay đổi mình. Ví dụ như ở trận thắng PSG 2-1, Bayern chỉ cầm bóng… 29%. Điều đó chỉ rằng Hùm xám vẫn quen kiểm soát hoàn toàn cuộc chơi, nhưng nếu không làm được điều đó thì họ vẫn biết cách xoay sang một cách vận hành khác, miễn sao giành được 3 điểm.

Trong khi đó với Barcelona, nhiều trận họ đã bắt đầu quen với việc từ bỏ lối chơi kiểm soát hoàn toàn (cầm bóng 49% trước Elche, 47% trước PSG, 51% trước Sociedad).

Không còn nhiều đội chơi kiểu thống trị thời gian kiểm soát bóng

Những đội bóng trung bình yếu dĩ nhiên không thể lên bóng một cách tuần tự, áp đặt cuộc chơi giống các ông lớn như vậy. Họ chọn cách tiếp cận cầu môn trực diện nhất là bóng chết. Do vậy mà xu thế năm nay là đá phạt, phạt góc và đặc biệt là những quả ném biên xa.

Những thống kê giàu sức sống

Dữ liệu đã chứng minh sự thật không thể phủ nhận rằng các tình huống cố định đang quan trọng hơn bao giờ hết. Hiện tại, hơn 1/3 (35,3%) số bàn thắng tại giải Ngoại hạng Anh 2025/26 đến từ các tình huống cố định, tăng so với mức 26,8% của mùa giải trước.

Tỷ lệ bàn thắng được ghi bằng đầu ở mùa giải 2025/26 cũng đạt mức kỷ lục 19,8%, cao nhất kể từ năm 2000. Arsenal đứng đầu về thống kê này khi họ ghi 12 bàn từ bóng chết (thống kê tính đến trước vòng 11 Ngoại hạng Anh).

Chelsea xếp thứ 2 với 9 bàn. Trong khi đó, không bất ngờ khi đội bóng luôn chạy theo xu hướng dàn xếp bóng tỷ mỉ như Man City đứng cuối cùng trên BXH bàn thắng từ tình huống cố định với không một lần ghi bàn từ phạt góc/đá phạt hàng rào/ném biên.

Trong xu thế bóng chết lên ngôi thì những cú ném biên dài được chú trọng, đặc biệt ở các đội bóng trung bình. Brentford đã ghi bàn mở tỷ số, làm nên chiến thắng ấn tượng 3-2 trước Liverpool, bằng pha ném biên cực mạnh từ cự ly hơn 40 mét của Michael Kayode. Cú ném căng, bóng cuộn xuống khiến các hậu vệ Liverpool lúng túng và Dango Ouattara chọn đúng vị trí ghi bàn.

Ném biên xa là cách trực diện nhất để gây sóng gió cho khung thành đối thủ

Mới nhất ở trận thắng Newcastle, vẫn là Kayode ném biên xa và vẫn là bàn thắng cho Brentford, khi Schade đón đúng điểm rơi để đánh đầu tung lưới. Kể từ đầu Premier League mùa giải trước, Brentford ghi tới 9 bàn thắng từ các pha ném biên xa, con số gấp hơn 2 lần bất kỳ đội bóng nào khác đang tham gia giải đấu.

Crystal Palace (2 cầu thủ Chris Richards và Jefferson Lerma thường xuyên ném biên xa), Sunderland (Nordi Mukiele) và AFC Bournemouth (Antoine Semenyo) cũng rất hay sử dụng chiến thuật độc đáo này.

Trong 10 vòng đấu đầu tiên của mùa giải 2025/26, tất cả 20 đội bóng Ngoại hạng Anh đều thực hiện ít nhất 3 cú ném biên, mỗi cú ném dài ít nhất 20 mét, hướng về phía vòng cấm địa đối phương. Trung bình, có 4 cú ném xa được thực hiện mỗi trận; tăng đến hơn 160% so với mùa giải 2024/25.

Không chỉ Ngoại hạng Anh, tại World Cup U17 đang diễn ra, NHM cũng thường xuyên được chứng kiến các cú ném biên dài và không ít trong số đó đã mang về bàn thắng. Qua các trận, tần suất ném biên xa càng dày đặc hơn. Trong trận U17 Indonesia gặp U17 Honduras, hễ đại diện Đông Nam Á ném biên xa gây nguy hiểm thì khi đến lượt, đội tuyển châu Mỹ cũng phản đòn với những cú ném tương tự, rót thẳng bóng vào vòng 5m50. Số có cú ném biên ngắn bên phần sân đối thủ được 2 đội thực hiện trong trận có lẽ chỉ được đếm trên đầu ngón tay.

Xu thế gây tranh cãi

Tờ Telegraph gần đây đã đăng một bài viết có tựa đề: "Ngoại hạng Anh đang trở nên giống như NFL (giải bóng bầu dục Nhà nghề Mỹ), và đó là một điều tồi tệ”. Bài viết nêu rõ: "Tuyệt vời! Bóng đá trực diện đã trở lại. Những pha chạy chỗ nhanh đã biến mất, không còn tiki-taka nữa, không còn xây dựng lối chơi từ tuyến dưới rồi đưa bóng vào vòng cấm để tìm kiếm cơ hội. Các CLB giờ chỉ chơi bóng để giành phạt góc. Thậm chí, họ cũng giành nhau những cú ném biên. Thú vị hơn. Vui hơn và nhiều bàn thắng hơn.

Các cầu thủ sẽ cần nhiều thời gian khi ném biên xa

Mùa giải này, người ta lại quá chú trọng vào lối chơi trực diện một cách đáng lo ngại, cứ như thể đó đang mang tới những điều tích cực vậy. Bây giờ, thay vì khen những cầu thủ chuyền thông minh, đi bóng đột biến, chúng ta lại khen những cầu thủ ném biên mạnh”.

Xu thế này nổi bật đến nỗi những nhà làm luật phải tính cách "dìm" chúng xuống, giúp bóng sống có nhiều đất diễn hơn và giúp các trận đấu sống động hơn. Hội đồng Liên đoàn Bóng đá Quốc tế (IFAB), cơ quan có trách nhiệm duy nhất trong việc quản lý và sửa đổi luật bóng đá trên toàn thế giới, đang cân nhắc giới hạn thời gian thực hiện những pha ném biên xa.

Chiến thuật này yêu cầu đội bóng mất thời gian dàn xếp, cầu thủ thực hiện tốn thời gian chạy đà và chỉn chu với trái bóng hơn. Vì vậy mà khi bị giới hạn thời gian, chắc chắn những cú ném sẽ bị triệt tiêu phần nào độ sát thương.

Nhưng chắc chắn trước khi luật lệ được điều chỉnh, các pha ném biên xa vẫn sẽ thịnh hành ở bóng đá đỉnh cao...

Đặng Lai