Việt Nam đủ sức chống chọi, vượt qua, đứng vững trước các cú sốc lớn

Kinh tế Việt Nam đủ sức chống chịu trước các cú sốc bên ngoài

Theo phân tích của đại biểu Quốc hội Phan Đức Hiếu, Ủy viên Ủy ban Kinh tế và Ngân sách của Quốc hội, điều này thể hiện ở hai khía cạnh.

Thứ nhất, Việt Nam đủ sức vì năng lực nội tại của nền kinh tế đã cải thiện rất mạnh mẽ trong giai đoạn 2021-2025 so với giai đoạn trước đây. Các số liệu đã cho thấy điều này. Một là, tốc độ tăng trưởng GDP bình quân giai đoạn này, nếu năm 2025 đạt 8% theo tính toán của Chính phủ, tăng trưởng bình quân giai đoạn này sẽ là 6,3%, cao hơn giai đoạn trước đó, mặc dù 2021-2025 là giai đoạn rất khó khăn và thách thức so với nhiều năm trước.

Thứ hai, quy mô nền kinh tế cũng đã tăng, vào khoảng 510 tỷ USD. Tổng kim ngạch xuất nhập khẩu và thặng dư thương mại cũng cải thiện rõ rệt so với các giai đoạn trước. Dự trữ ngoại hối, xuất nhập khẩu hàng hóa..., một số chỉ tiêu kinh tế vĩ mô cơ bản được kiểm soát.

Các diễn giả, khách mời tham gia tọa đàm “Kinh tế - xã hội Việt Nam 2021-2025: Chống chịu và bứt phá”. Ảnh: VGP

Cú sốc đầu tiên mà Việt Nam phải hứng chịu, theo ông Hiếu, là Covid-19. Việt Nam đã vượt qua, có nguồn lực hỗ trợ người dân và doanh nghiệp, thực hiện ngoại giao vaccine để đảm bảo an toàn sức khỏe cho người dân. Cùng với đó là một loạt chương trình phục hồi, phát triển kinh tế để vượt qua khó khăn.

Cú sốc thứ hai là xu hướng đưa đầu tư quay trở lại (reshoring). Nhiều người quan ngại Việt Nam sẽ thu hút đầu tư nước ngoài như thế nào và có bị ảnh hưởng không. Nhưng các số liệu cho thấy việc thu hút đầu tư nước ngoài trong 5 năm trở lại đây đều có sự tiến bộ và tăng trưởng. Việt Nam vẫn được xem là một trong những điểm đến đầu tư nước ngoài, được nhiều nhà đầu tư quan tâm.

Cú sốc gần đây nhất là chính sách thuế quan thương mại của chính quyền Tổng thống Donal Trump. Nhiều người lo lắng, nhưng chúng ta đã phản ứng rất nhanh, quyết liệt và kịp thời. Cho đến nay, theo số liệu thống kê, thương mại của Việt Nam sang Hoa Kỳ trong 9 tháng vẫn đạt 112 tỷ USD. So sánh về kinh tế thì vẫn có sự tăng trưởng. Điều này phản ánh khả năng ứng phó với các cú sốc.

Theo ông Hiếu, trong bối cảnh đó, an sinh xã hội của Việt Nam vẫn có những chính sách rất tốt. Ông Hiếu ví dụ về chính sách xóa nhà tạm, nhà dột và khẳng định đây là chính sách rất thành công, cùng với 3 chương trình mục tiêu quốc gia về giảm nghèo bền vững. Điều này cho thấy năng lực của Việt Nam đã được thực tế chứng minh.

Việt Nam phải đối mặt với nhiều khó khăn, trở ngại lớn, nhưng điều quan trọng nhất là Việt Nam đã vượt qua và có giải pháp để vượt qua.

Trở ngại thứ nhất, dù có sự cải thiện về năng lực tài chính và điều hành, nhưng trước những cú sốc, nền kinh tế Việt Nam vẫn còn hạn chế. Đó là hạn chế về nguồn lực, ảnh hưởng đến việc cân bằng các chính sách đầu tư phát triển, an sinh xã hội và tài khóa. Đây là một khó khăn rất lớn.

Khó khăn thứ hai là thể chế. Điều này giải thích tại sao Việt Nam lại quyết tâm đẩy mạnh cải cách thể chế đến vậy. Đó là hai khó khăn về nội tại.

"Nhưng cũng có rất nhiều khó khăn từ bên ngoài mà chúng ta không thể kiểm soát được, ví dụ Covid-19. Khó khăn khác là chính sách thuế quan, xuất nhập khẩu hay đầu tư của các nước. Chúng ta chỉ có thể tiên đoán, bám sát tình hình để có giải pháp phù hợp, chứ khó có thể can thiệp hay điều chỉnh được. Các xung đột thương mại, biên giới giữa các quốc gia cũng đều ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh, kinh tế, xuất nhập khẩu, vận chuyển hàng hóa...

"Khó khăn thì rất nhiều, nhưng về cơ bản, Việt Nam đều đã có giải pháp khi gặp cú sốc và khó khăn. Điều đáng trân trọng và vui mừng là về cơ bản chúng ta đã vượt qua được các khó khăn cho đến thời điểm này", ông Hiếu khẳng định.

Chính phủ 3 chữ Q: Quả cảm - Quyết liệt - Quên mình

Tại Tọa đàm, GS -TS. Vũ Minh Khương, giảng viên Trường Chính sách công Lý Quang Diệu (Singapore) nhấn mạnh, Việt Nam đã trải qua một giai đoạn đặc biệt trong thời kỳ năm 2020-2025 với những biến chuyển xảy ra trên mọi lĩnh vực mà không ai có thể lường trước được.

Thứ nhất, đại dịch Covid-19 đã đi vào lịch sử, khoảng thời gian đó chắc chắn không ai quên được.

Thứ hai, ngay cả những biến động về thương mại toàn cầu cũng đã gây chấn động cả thế giới và Việt Nam là một trong những quốc gia chịu ảnh hưởng nặng nề. Nhiều người bên ngoài đã bày tỏ sự chia buồn và lo lắng cho Việt Nam, cho rằng chúng ta có thể suy sụp.

Thứ ba, Việt Nam phải vượt lên trong hoàn cảnh khó khăn này, với mục tiêu đến năm 2025 sẽ mở đường, chuẩn bị tiến tới một kỷ nguyên mới, đưa Việt Nam trở thành một nước công nghiệp phát triển.

"Trong bối cảnh khó khăn và phức tạp, Việt Nam đã thể hiện sức mạnh phi thường và khẳng định khả năng bứt phá mạnh mẽ trong thời gian tới", GS, TS. Vũ Minh Khương khẳng định và nhấn mạnh, sự chỉ đạo, điều hành của Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã thể hiện sự nhất quán rất cao.

"Thực sự, khi tôi làm việc với nhiều ngành, địa phương và doanh nghiệp trong thời gian qua, tôi nhận thấy thành quả quan trọng nhất là việc thổi lên một luồng không khí mạnh mẽ, khẳng định rằng không thách thức nào dân tộc Việt Nam không thể vượt qua, không có khó khăn nào làm dân tộc chúng ta lùi bước và không có mục tiêu cao đẹp nào mà dân tộc Việt Nam không thể vươn tới được.

Qua quan sát, tôi thấy rõ ràng chúng ta đã làm được rất nhiều việc. Mặc dù nếu xét dưới góc độ tư vấn chiến lược, còn nhiều vấn đề cần tiếp tục thực hiện. Tuy nhiên, có ba đặc điểm nổi bật của giai đoạn này mà tôi ghi nhận từ Chính phủ và khái quát bằng 3 chữ Q.

Một là sự Quả cảm. Hai là rất Quyết liệt, đã làm là làm đến nơi đến chốn. Ba là sự Quên mình.

Ba phẩm chất quý báu này khiến tôi thực sự cảm kích và tự hào khi chia sẻ với bạn bè quốc tế rằng chúng ta có đội ngũ lãnh đạo quyết liệt, xứng tầm với sự phát triển của dân tộc trong giai đoạn này", ông Khương chia sẻ.

Tổng kết lại, GS - TS. Vũ Minh Khương tin rằng, Việt Nam đang ở một giai đoạn bản lề, có thể đưa Việt Nam cất cánh trong 2 thập kỷ tới. Chắc chắn, giai đoạn năm 2025-2026, chúng ta sẽ chứng kiến những bước tiến thần kỳ, mặc dù phía trước vẫn còn nhiều thách thức.

Bà Ramla Khalidi - Trưởng Đại diện thường trú Chương trình Phát triển Liên Hợp Quốc (UNDP) tại Việt Nam:

Từ góc nhìn của UNDP, tôi cho rằng, Việt Nam đã đạt được nhiều tiến bộ đáng kể, bất chấp những thách thức toàn cầu phải đối mặt. Tôi cho rằng, Việt Nam đã có thể biến một số cuộc khủng hoảng và thách thức thành cơ hội cho chính mình.

Một lĩnh vực nổi bật trong các thành tựu là tăng trưởng kinh tế, đạt hơn 7% trong giai đoạn này. Một thành tựu khác mà UNDP đặc biệt ghi nhận là Chỉ số phát triển con người (HDI) cao và đang tiếp tục được cải thiện. Đó là một số điểm nổi bật về thành tựu của Việt Nam.

Theo quan điểm của UNDP, điều ấn tượng hơn cả nằm ở sự lãnh đạo mạnh mẽ và tầm nhìn chiến lược, giúp Việt Nam triển khai hiệu quả các chính sách phát triển kinh tế. Ví dụ, Việt Nam đã có thể vượt qua nhiều thách thức, từ đại dịch đến rủi ro liên quan tới các cuộc khủng hoảng và thích ứng với khủng hoảng khí hậu - một vấn đề lớn mà đất nước đang đối mặt để vươn lên với tinh thần kiên cường và sức mạnh.

Tôi cho rằng, hiện nay, chúng ta đang bước vào một kỷ nguyên mới, tập trung vào đổi mới sáng tạo, chuyển đổi toàn diện theo hướng kinh tế tuần hoàn, xanh và bao trùm. Tôi rất hoan nghênh tầm nhìn phát triển bền vững của Việt Nam, và cho rằng chúng ta cần tiếp tục đặt yếu tố đó làm trọng tâm. Tôi tin rằng, Việt Nam sẽ tiếp tục tập trung vào con người, phát triển con người, phát triển quốc gia và tương lai của đất nước.

Tú Ân