Vĩnh biệt nhạc sĩ Chu Minh - tác giả ca khúc 'Ta tự hào đi lên, ôi Việt Nam'

Nhạc sĩ Chu Minh tên thật là Triệu Đạt Hiền, sinh năm 1931 tại Hà Nội. Ông trưởng thành trong một gia đình công chức khá giả. Từ nhỏ, ông tỏ ra là người có niềm say mê âm nhạc. Chu Minh bắt đầu học đàn vĩ cầm từ năm 11 tuổi. Sau đó, ông tham gia cách mạng.

Thập niên 1950, ông là một những người đầu tiên thành lập Đoàn văn công nhân dân Trung ương trong thời kì chiến tranh Đông Dương. Khi phụ trách ở Đoàn Ca múa nhạc Trung ương, ông thường xuyên được mời vào Phủ Chủ tịch biểu diễn.

Từ năm 1961 đến năm 1965, nhạc sĩ Chu Minh học chuyên ngành Sáng tác bậc Đại học tại Nhạc viện Trung ương Bắc Kinh. Sau khi tốt nghiệp, ông trở lại Trường Âm nhạc Việt Nam (nay là Học viện Âm nhạc Quốc gia Việt Nam) để giảng dạy chuyên ngành sáng tác, đồng thời từng có thời gian làm Chủ nhiệm của khoa Lý luận – Sáng tác – Chỉ huy của trường...

Cùng với các nhạc sĩ trưởng thành trong kháng chiến chống Pháp và sau khi hòa bình lập lại (1954), nhạc sĩ Chu Minh đã có công đóng góp vào sự nghiệp xây dựng và phát triển nền âm nhạc cách mạng – nền âm nhạc mới Việt Nam nửa sau thế kỷ 20 và những thập niên đầu thế kỷ 21.

Cố nhạc sĩ Chu Minh

Số lượng tác phẩm mà nhạc sĩ Chu Minh sáng tác không nhiều, nhưng ông là người tiên phong và là bậc thầy trong nền âm nhạc mới Việt Nam. Ông là một trong số ít nhạc sĩ thế hệ của mình thành công trong cả hai loại hình: thanh nhạc và khí nhạc.

Trong đó, hai ca khúc "Người là niềm tin tất thắng" và "Ta tự hào đi lên, ôi Việt Nam" được ông viết ở 2 giai đoạn lịch sử khác nhau của dân tộc đã trở thành các tác phẩm lớn trong nền âm nhạc cách mạng Việt Nam.

Ở lĩnh vực khí nhạc, nhiều người sẽ còn nhớ đến ông ở những tác phẩm: Sonate số 1,2,3 và tổ khúc "Khăn quàng đỏ" viết cho piano, giao hưởng "Việt Nam tuyến đầu", giao hưởng thơ "Thành phố Hồ Chí Minh - dáng đứng Việt Nam"; nhạc kịch 4 màn "Tiếng ru"…

Bên cạnh lĩnh vực sáng tác, nhạc sĩ Chu Minh còn có công lớn trong việc trồng người. Hơn nửa thế kỷ qua, thầy Chu Minh miệt mài truyền dạy cho các lớp nhạc sĩ, mà nhiều người trong số họ nay đã thành danh nổi tiếng như: Trần Tiến, Đức Trịnh, Trương Ngọc Ninh, Ngọc Đại, Tôn Thất Lập,...

Với nhiều đóng góp trong lĩnh vực sáng tác và đào tạo, nhạc sĩ Chu Minh đã được trao tặng Giải thưởng Nhà nước về văn học nghệ thuật ngay từ đợt đầu tiên, năm 2001, Giải thưởng Hồ Chí Minh năm 2017 và nhiều Huân, Huy chương, Giải thưởng âm nhạc khác...