Vụ nổ tại bãi thử Yasny: nghi tên lửa UR-100N mang Avangard

Một vụ nổ lớn được ghi lại gần bãi phóng Yasny, vùng Orenburg. Theo các kênh Telegram, tên lửa rơi và phát nổ trên không khi ở cao 200-400 m, tạo mây lửa màu cam cho thấy sử dụng nhiên liệu lỏng. Giới quan sát nhận định đây có thể là tên lửa đạn đạo liên lục địa UR-100N mang đầu đạn lướt siêu thanh Avangard; khả năng liên quan đến RS-28 Sarmat được đánh giá là thấp.

Tổng quan sự cố

Theo kênh Telegram Astra, một đám khói màu tím xuất hiện trên khu vực Yasny, nơi đặt bãi phóng cùng tên. Người dân địa phương cho rằng tên lửa phát nổ trên không do lỗi trong quá trình phóng. Khu vực này là nơi đóng quân của đơn vị tên lửa thuộc Sư đoàn Tên lửa Cờ đỏ Orenburg số 13, trực thuộc Lực lượng Tên lửa Chiến lược Nga. Đây là một trong 11 địa điểm có khả năng phóng tên lửa tầm xa từ mặt đất, bao gồm cả tên lửa mang đầu đạn hạt nhân.

Diễn biến theo nguồn

Militarnyi cho biết vụ nổ xảy ra khi tên lửa đang ở độ cao khoảng 200-400 m, sau đó mất kiểm soát, phát nổ trên không trung và rơi xuống đất.
Nhiên liệu còn lại bốc cháy tạo ra đám mây màu cam lớn, cho thấy loại tên lửa liên quan sử dụng nhiên liệu lỏng.
Kênh Astra ghi nhận đám khói màu tím phía trên khu vực bãi phóng Yasny; chưa có kết luận nguyên nhân từ chi tiết này.

Phân tích kỹ thuật dựa trên dữ kiện

Độ cao 200-400 m cho thấy sự cố xảy ra rất sớm trong quá trình bay, sát giai đoạn đầu của lần phóng. Việc hình thành mây lửa màu cam được nguồn Militarnyi nêu như một dấu hiệu đặc trưng của nhiên liệu lỏng. Bên cạnh đó, quan sát về khói màu tím do Astra ghi nhận chưa đủ cơ sở để kết luận thêm về loại nhiên liệu hoặc cơ chế hỏng hóc.

Khả năng loại tên lửa liên quan

Đầu đạn lướt siêu thanh Avangard có thể được triển khai trên hai loại tên lửa: UR-100N (Liên Xô) và RS-28 Sarmat (Nga). Giới quan sát nghiêng về khả năng sự cố liên quan đến UR-100N mang Avangard. Ngược lại, khả năng RS-28 Sarmat liên quan được đánh giá là khó xảy ra; dù Nga tuyên bố RS-28 Sarmat sẽ được đưa vào sử dụng vào năm 2023, hệ thống này vẫn liên tục gặp sự cố trong các lần phóng thử nghiệm.

Bảng tóm tắt nhận định theo nguồn

Bối cảnh bãi phóng Yasny và đơn vị triển khai

Bãi thử tại Yasny từng được dùng để phóng tên lửa đạn đạo liên lục địa R-36M2 Voyevoda của Liên Xô. Từ năm 2019, các hệ thống này dần được thay thế bằng tên lửa mang đầu đạn siêu thanh Avangard. Đến năm 2022, một trung đoàn thuộc Sư đoàn 13 đã trang bị đầy đủ hệ thống Avangard. Đơn vị tại Yasny trực thuộc Lực lượng Tên lửa Chiến lược Nga và nằm trong mạng lưới 11 địa điểm có khả năng phóng tên lửa tầm xa từ mặt đất.

Tác động và lưu ý

Vụ việc được ghi nhận chủ yếu qua các nguồn Telegram gồm Astra và chuyên trang Militarnyi. Mức độ chắc chắn của thông tin phụ thuộc vào các nguồn này; hiện bài viết không ghi nhận thông tin về tuyên bố chính thức hoặc đánh giá thiệt hại từ phía cơ quan chức năng. Do vậy, các kết luận về nguyên nhân và loại tên lửa liên quan cần chờ xác nhận.

Kết luận

Những dữ kiện hiện có cho thấy một sự cố phóng sớm gần bãi phóng Yasny với dấu hiệu của nhiên liệu lỏng, phù hợp với giả định về một tên lửa đẩy cho Avangard. Trong hai nền tảng có thể mang Avangard, UR-100N được giới quan sát nhắc đến như khả năng cao hơn, trong khi RS-28 Sarmat bị đánh giá là khó liên quan do lịch sử thử nghiệm gặp trục trặc. Thông tin bổ sung từ phía cơ quan chức năng sẽ là chìa khóa để xác định chính xác loại tên lửa và nguyên nhân sự cố.

CTVX