Xây dựng Cục Dân quân tự vệ tinh, gọn, mạnh, hoàn thành tốt nhiệm vụ

Trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược, Cục DQTV luôn quán triệt sâu sắc và thực hiện hiệu quả đường lối chiến tranh nhân dân, toàn dân, toàn diện của Đảng; tham mưu, chỉ đạo thống nhất tổ chức DQTV trên toàn quốc; phối hợp chỉ đạo, chỉ huy điều hành, tổ chức xây dựng lực lượng bộ đội địa phương, dân quân, du kích; phát động và đẩy mạnh phong trào chiến tranh du kích, xây dựng làng xã chiến đấu; tiễu phỉ, chống tề, trừ gian, diệt ác, chống địch càn quét... Qua khói lửa chiến tranh, lực lượng dân quân, du kích đã phát triển vững mạnh, rộng khắp, trở thành những “tấm lưới sắt” vững chắc, giăng khắp mọi nơi, khiến địch mò đến đâu là bị đánh, bị “mắc lưới” đến đó; phối hợp với bộ đội chủ lực, bộ đội địa phương chiến đấu anh dũng, góp phần to lớn vào cuộc đấu tranh giải phóng miền Bắc, mà đỉnh cao là Chiến thắng Điện Biên Phủ lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu.

Dân quân quận Tây Hồ (Hà Nội) huấn luyện kỹ thuật chuyên ngành công binh. Ảnh: ĐÔNG THU.

Trong kháng chiến chống Mỹ, cứu nước, Cục DQTV luôn chủ động, tích cực nghiên cứu, đánh giá, nhận định và dự báo chính xác tình hình; kịp thời tham mưu, chỉ đạo xây dựng lực lượng DQTV ở miền Bắc vừa sản xuất, vừa chiến đấu chi viện cho chiến trường miền Nam và chiến trường Lào, Campuchia. Trực tiếp chỉ đạo, tổ chức lực lượng DQTV tham gia bắn máy bay, tàu chiến của địch; tổ chức vây bắt, tiêu diệt nhiều toán biệt kích, thám báo; chống địch phong tỏa; mở rộng lực lượng chiến đấu, phục vụ chiến đấu và khắc phục hậu quả chiến tranh; góp phần đập tan các cuộc chiến tranh phá hoại miền Bắc của địch, xây dựng hậu phương lớn chi viện có hiệu quả cho tiền tuyến. Cùng với đó, Cục DQTV đã tham mưu, chỉ đạo lực lượng dân quân, du kích miền Nam tiến hành chiến tranh nhân dân, đẩy mạnh và phát triển chiến tranh du kích lên tầm cao mới; tổ chức đánh địch bằng mọi thứ vũ khí với nhiều hình thức linh hoạt, sáng tạo; đánh địch trên cả 3 vùng chiến lược, bằng 3 mũi giáp công, kết hợp chặt chẽ đấu tranh chính trị với đấu tranh vũ trang; phối hợp với bộ đội và các lực lượng đập tan các chiến lược: Chiến tranh đặc biệt, Chiến tranh cục bộ, Việt Nam hóa chiến tranh của đế quốc Mỹ và tay sai; góp phần to lớn vào Đại thắng mùa Xuân 1975, giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước.

Trong công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, nhất là những năm gần đây, quán triệt và thực hiện đường lối, chủ trương của Đảng về xây dựng LLVT nhân dân, nền quốc phòng toàn dân (QPTD), thế trận QPTD gắn với thế trận an ninh nhân dân (ANND), Cục DQTV đã thực hiện tốt chức năng tham mưu chiến lược giúp BTTM, BQP quản lý nhà nước về công tác DQTV, giáo dục quốc phòng và an ninh (GDQP&AN) và công tác quốc phòng ở các bộ, ngành, địa phương. Chủ trì, phối hợp với các cơ quan liên quan tham mưu với Đảng, Nhà nước, BQP, BTTM kịp thời rà soát và ban hành 250 chỉ thị, nghị quyết, văn bản quy phạm pháp luật về công tác quốc phòng, quân sự địa phương (QP, QSĐP) đồng bộ, thống nhất, phù hợp với sự biến đổi, phát triển của thực tiễn; làm tốt công tác chỉ đạo, hướng dẫn, kiểm tra, đôn đốc các cơ quan, đơn vị, địa phương trong quá trình tổ chức thực hiện.

Sự tham mưu trúng, đúng, kịp thời của Cục DQTV đã góp phần đưa công tác QP, QSĐP ngày càng đi vào nền nếp, đạt hiệu quả thiết thực; lực lượng DQTV được tổ chức xây dựng vững mạnh, rộng khắp, có cơ cấu, thành phần hợp lý, biên chế tinh, gọn. Đến nay, toàn quốc đã tổ chức hơn 24.000 cơ sở DQTV với gần 1,4 triệu đồng chí, đạt 1,45% so với tổng dân số, tỷ lệ đảng viên đạt hơn 24% (tăng 4,4% so với năm 2015); 111 chốt dân quân thường trực biên giới đất liền; 199 trung đội dân quân biển... Đã chỉ đạo xây dựng các mô hình mới như “Hải đội dân quân thường trực tham gia bảo vệ chủ quyền biển, đảo trong tình hình mới”, đơn vị dân quân thường trực, DQTV biển, dân quân cơ động, DQTV pháo binh, phòng không, chốt đơn vị dân quân thường trực biên giới đất liền, đơn vị tự vệ trong các loại hình doanh nghiệp trong và ngoài quân đội. Hằng năm, DQTV được huấn luyện quân sự, giáo dục chính trị-pháp luật chu đáo; được chỉ đạo hoạt động chặt chẽ, thực hiện tốt các nhiệm vụ được giao; làm nòng cốt trong công tác xây dựng nền QPTD, xây dựng khu vực phòng thủ, phòng thủ dân sự. Phối hợp chặt chẽ với công an, biên phòng và các lực lượng khác xung kích trong công tác phòng, chống thiên tai, thảm họa ở địa phương, cơ sở; tích cực tham gia các phong trào xóa đói, giảm nghèo, đền ơn đáp nghĩa, xây dựng nông thôn mới; phối hợp cùng các lực lượng giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội; tạo điều kiện thuận lợi để phát triển kinh tế-xã hội, góp phần quan trọng bảo vệ và giữ vững chủ quyền, an ninh quốc gia.

Ban CHQS các bộ, ban, ngành Trung ương thường xuyên được kiện toàn đầy đủ, thực hiện tốt chức năng tham mưu cho lãnh đạo và tổ chức thực hiện thắng lợi công tác quốc phòng ở cơ quan, đơn vị mình. Hội đồng GDQP&AN ở các cấp hoạt động đúng quy chế, có chất lượng. Hằng năm, hàng chục nghìn cán bộ, đảng viên được bồi dưỡng kiến thức quốc phòng, an ninh; hàng triệu học sinh, sinh viên được học môn GDQP&AN đúng quy định. Việc bồi dưỡng kiến thức quốc phòng cho già làng, trưởng bản, các tín đồ, chức sắc, chức việc tôn giáo; công tác bồi dưỡng kiến thức quốc phòng, an ninh, phổ biến kiến thức quốc phòng cho toàn dân cũng được thực hiện thường xuyên, có chất lượng; góp phần xây dựng và củng cố nền QPTD, thế trận QPTD gắn với nền ANND, thế trận ANND ngày càng vững chắc.

Trong chặng đường 74 năm xây dựng và trưởng thành, Cục DQTV đã lập nhiều chiến công, thành tích xuất sắc; được Đảng, Nhà nước, BQP và các bộ, ban, ngành Trung ương tặng nhiều phần thưởng cao quý. Đặc biệt, Cục DQTV đã được Đảng, Nhà nước hai lần tặng danh hiệu Anh hùng LLVT nhân dân; liên tục là đơn vị dẫn đầu Phong trào Thi đua Quyết thắng của BQP, BTTM; Đảng bộ Cục DQTV luôn đạt trong sạch vững mạnh tiêu biểu.

Thời gian tới, dự báo tình hình thế giới, khu vực tiếp tục có nhiều diễn biến mới, phức tạp. Sự điều chỉnh chiến lược của các nước lớn đang diễn ra ảnh hưởng đến hòa bình, ổn định của khu vực và thế giới; chiến tranh cục bộ, xung đột dân tộc, sắc tộc, tôn giáo tiếp tục diễn ra ở nhiều nơi; tranh chấp chủ quyền biển, đảo còn phức tạp với nhiều diễn biến mới... Ở trong nước còn tiềm ẩn những nguy cơ và thách thức; các thách thức an ninh phi truyền thống như an ninh mạng, tội phạm công nghệ cao, biến đổi khí hậu, thiên tai, dịch bệnh, buôn bán ma túy, gian lận thương mại diễn biến phức tạp... Trong khi đó, các thế lực thù địch, phản động tiếp tục đẩy mạnh hoạt động “diễn biến hòa bình”, thúc đẩy “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”, kích động, kêu gọi biểu tình, thực hiện “bất tuân dân sự”, đòi “phi chính trị hóa LLVT” nhằm chống phá Đảng, Nhà nước, LLVT ta với âm mưu, thủ đoạn ngày càng tinh vi, xảo quyệt và quyết liệt hơn... Những yếu tố trên tác động trực tiếp đến công tác quốc phòng, an ninh nói chung và công tác QP, QSĐP nói riêng, đồng thời đặt ra nhiệm vụ của Cục DQTV ngày càng nặng nề với yêu cầu ngày càng cao.

Để hoàn thành tốt hơn nữa chức năng, nhiệm vụ được giao, góp phần tô thắm thêm truyền thống, viết tiếp những trang sử hào hùng của Cục DQTV những năm qua, Đảng ủy, chỉ huy và toàn thể cán bộ, nhân viên, chiến sĩ Cục DQTV đã xác định rõ phương hướng, mục tiêu, nhiệm vụ và giải pháp, trong đó chú trọng thực hiện tốt một số vấn đề cơ bản sau:

Một là, thường xuyên quán triệt sâu sắc chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng, Nhà nước, đặc biệt là các chỉ thị, nghị quyết của Đảng, các văn bản pháp luật của Nhà nước về quốc phòng, an ninh, như Chỉ thị số 12-CT/TW của Bộ Chính trị về tăng cường công tác GDQP&AN trong tình hình mới; Nghị quyết Trung ương 8 (khóa XI) về Chiến lược bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới; Chiến lược quốc phòng; Chiến lược quân sự Việt Nam; Kết luận số 64-KL/TW ngày 30-10-2019 của Bộ Chính trị về đẩy mạnh thực hiện Nghị quyết số 28-NQ/TW về tiếp tục xây dựng các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương thành khu vực phòng thủ vững chắc trong tình hình mới; Kết luận số 41-KL/TW ngày 31-3-2009 của Ban Bí thư về tiếp tục thực hiện Chỉ thị số 16-CT/TW của Ban Bí thư (khóa IX) về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với lực lượng DQTV và lực lượng dự bị động viên trong tình hình mới; Luật GDQP&AN, Luật Quốc phòng 2018, Luật DQTV năm 2019 và các văn bản hướng dẫn thi hành; các nghị quyết, đề án của Chính phủ, BQP...

Hai là, chủ động nghiên cứu nắm chắc tình hình, tích cực bám sát cơ sở, chủ trì phối hợp với các cơ quan, đơn vị liên quan để kịp thời tham mưu, đề xuất với BTTM, BQP, Quân ủy Trung ương các biện pháp lãnh đạo, chỉ đạo, hướng dẫn và triển khai thực hiện hiệu quả công tác quản lý nhà nước về DQTV, GDQP&AN và công tác quốc phòng ở bộ, ngành Trung ương, địa phương. Tập trung xây dựng lực lượng DQTV vững mạnh, rộng khắp, đủ cơ cấu thành phần; tổ chức biên chế tinh, gọn, huấn luyện chu đáo, chỉ đạo hoạt động chặt chẽ, hiệu quả, đúng pháp luật. Cùng với kiện toàn và nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của ban CHQS ở các bộ, ngành và ban CHQS cơ quan, tổ chức ở cơ sở; nâng cao chất lượng bồi dưỡng kiến thức quốc phòng, an ninh cho các đối tượng; các bộ, ngành, địa phương, cơ quan, đơn vị thực hiện nghiêm chế độ giao ban, báo cáo, thanh tra, kiểm tra, sơ kết, tổng kết công tác QP, QSĐP theo quy định... Trước mắt, cần tập trung làm tốt công tác phổ biến, tuyên truyền và triển khai thực hiện Luật DQTV năm 2019, đưa luật vào thực tiễn cuộc sống.

Ba là, tiếp tục rà soát các văn bản, tăng cường công tác kiểm tra, thanh tra, giám sát trên các mặt công tác, kịp thời phát hiện những hạn chế, vướng mắc, bất cập để tham mưu, đề xuất với cấp có thẩm quyền những giải pháp khắc phục hiệu quả; đẩy mạnh công tác nghiên cứu khoa học, tổng kết thực tiễn và ứng dụng nghệ thuật quân sự Việt Nam. Chú trọng nghiên cứu nghệ thuật chiến tranh nhân dân, chiến tranh du kích, vận dụng vào công tác tham mưu và tổ chức thực hiện.

Bốn là, tiếp tục quán triệt và triển khai thực hiện nghiêm túc Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XI); Chỉ thị số 05-CT/TW của Bộ Chính trị (khóa XI), Chỉ thị số 87-CT/QUTW và Chỉ thị số 855-CT/QUTW của Thường vụ Quân ủy Trung ương; Nghị quyết Đại hội Đảng bộ Quân đội lần thứ XI; Nghị quyết Đại hội Đảng bộ BTTM-Cơ quan BQP nhiệm kỳ 2020-2025 và các văn bản của BQP, BTTM. Tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo xây dựng tổ chức đảng trong sạch vững mạnh gắn với xây dựng cơ quan tinh, gọn, mạnh; chú trọng xây dựng đội ngũ cán bộ có phẩm chất, năng lực tốt, cơ cấu hợp lý, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ của cơ quan tham mưu chiến lược. Tiếp tục làm tốt công tác giáo dục chính trị tư tưởng, rèn luyện kỷ luật, xây dựng nền nếp chính quy; chấp hành nghiêm kỷ luật quân đội, pháp luật Nhà nước; thực hiện nghiêm công tác phòng gian, bảo mật; tích cực, chủ động đấu tranh phòng, chống “diễn biến hòa bình”, không để “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong cơ quan. Xây dựng Đảng bộ Cục DQTV trong sạch vững mạnh; cơ quan chính quy, mẫu mực, tiêu biểu; phát huy truyền thống “Trung thành, bản lĩnh, trí tuệ, đoàn kết, bám sát cơ sở, tham mưu trúng, đúng, kịp thời, hiệu quả”, thực hiện thắng lợi mọi nhiệm vụ được giao.

Thiếu tướng PHẠM QUANG NGÂN, Cục trưởng Cục Dân quân tự vệ