Xử trí ban đầu đúng cách đối với người bệnh đột quỵ

Bác sĩ Nguyễn Đình Thái thăm khám cho nữ bệnh nhân bị đột quỵ được cứu sống ngoạn mục. Ảnh: An Yên

Bác sĩ chuyên khoa II Nguyễn Đình Thái, Trưởng Khoa Nội thần kinh, Bệnh viện Đa khoa Thống Nhất cho biết: Những người có yếu tố nguy cơ cao bị bệnh đột quỵ gồm: bị bệnh tăng huyết áp, đái tháo đường, rối loạn mỡ máu, bệnh tim mạch, người hút thuốc lá, uống rượu bia, béo phì, ít vận động, căng thẳng kéo dài, người trên 55 tuổi, người có tiền sử đột quỵ hoặc tiền sử gia đình có người bị đột quỵ. Ngoài ra, đột quỵ vẫn có thể xảy ra ở người trẻ, người làm việc căng thẳng, lối sống thiếu lành mạnh.

Đột quỵ xảy ra khi mạch máu não bị tắc nghẽn (nhồi máu não) hoặc vỡ (xuất huyết não). Tổn thương não xảy ra từng phút, vì vậy phát hiện sớm vô cùng quan trọng. Các dấu hiệu của bệnh nhân đột quỵ như: bỗng dưng mặt méo, cười lệch một bên, yếu liệt tay chân, không nâng tay lên được, nói khó, nói ngọng, không diễn đạt được.

Bác sĩ Thái nhấn mạnh: Đã có nhiều trường hợp tử vong hoặc tàn phế nặng do xử trí sai trong những phút đầu bệnh nhân bị đột quỵ. Do vậy, khi phát hiện nghi ngờ đột quỵ, cần thực hiện đúng các bước sau: Gọi cấp cứu ngay lập tức (115) để chuyển bệnh nhân đến cơ sở y tế có khả năng điều trị đột quỵ càng nhanh càng tốt. Đặt bệnh nhân nằm nghiêng an toàn, nới rộng quần áo để dễ thở. Theo dõi nhịp thở, nhịp tim, giữ đường thở thông thoáng.

Tuyệt đối không cho bệnh nhân ăn, uống bất cứ thứ gì, không cố gắng bế, di chuyển bệnh nhân khi không cần thiết; không xoa dầu, cạo gió, bấm huyệt, nắn bóp người bệnh nhân; không tự ý dùng thuốc hạ huyết áp hay thuốc chống đông.

Điều quan trọng nhất là đưa bệnh nhân đến bệnh viện trong “cửa sổ vàng” (trong vòng dưới 4,5 giờ kể từ khi bệnh khởi phát) để có thể điều trị tiêu sợi huyết hoặc can thiệp mạch máu và giảm tối đa nguy cơ tàn phế.

Để phòng ngừa đột quỵ, bác sĩ Đình Thái lưu ý người dân cần kiểm soát tốt huyết áp, đường huyết và mỡ máu, không hút thuốc, hạn chế rượu, bia. Duy trì cân nặng hợp lý, tập thể dục ít nhất 30 phút mỗi ngày, giảm căng thẳng, ngủ đủ giấc và khám sức khỏe định kỳ.

An Yên (ghi)