Xuất khẩu rau quả Việt Nam lập kỷ lục, Trung Quốc tạo 'bàn đạp' cho năm 2026

Theo Hiệp hội Rau quả Việt Nam, kim ngạch xuất khẩu rau quả trong tháng 11/2025 ước đạt sơ bộ 754 triệu USD, giảm 18,7% so với tháng 10 nhưng tăng 64,9% so với cùng kỳ năm 2024. Tính chung 11 tháng, xuất khẩu rau quả Việt Nam dự báo vượt mốc 7,8 tỷ USD, tăng 18% so với cùng kỳ năm trước, trong khi nhập khẩu đạt hơn 2,44 tỷ USD, tăng 15%. Như vậy, xuất khẩu ròng 11 tháng đạt gần 5,4 tỷ USD, thiết lập kỷ lục mới cho ngành hàng này.

Xuất khẩu sang nhiều thị trường lớn vẫn duy trì mức tăng trưởng hai con số, bao gồm Trung Quốc, Mỹ, Nhật Bản, Đài Loan, Hà Lan và Australia. Ba thị trường xuất khẩu chính tiếp tục là Trung Quốc, Mỹ và Hàn Quốc, với kim ngạch 10 tháng lần lượt đạt hơn 4,5 tỷ USD, gần 455 triệu USD và hơn 264 triệu USD. Tăng trưởng xuất khẩu chủ yếu đến từ các loại trái cây như sầu riêng, chuối, xoài, mít, dừa và bưởi, trong đó sầu riêng vẫn giữ vai trò mặt hàng xuất khẩu chủ lực, được kỳ vọng dẫn dắt ngành rau quả trong năm 2026.

Nổi bật trong bức tranh thương mại Việt Nam – Trung Quốc năm 2025 là sự bứt phá mạnh mẽ của các ngành hàng nông sản. Từ thủy sản đến trái cây, nhiều sản phẩm Việt đã tăng trưởng vượt trội nhờ mở đường chính ngạch cho mít tươi, xúc tiến thương mại quy mô lớn, cùng các hoạt động quảng bá trực tiếp tại thị trường Trung Quốc. Những chuyển động này không chỉ phản ánh sức bật nội lực, mà còn cho thấy vai trò quan trọng của thị trường Trung Quốc, nơi có sức tiêu thụ khổng lồ và nhu cầu liên tục thay đổi.

Trung Quốc hiện là thị trường lớn nhất của nông sản Việt Nam. Theo Cục Hải quan, 10 tháng năm 2025, nước này nhập khẩu hơn 8,7 tỷ USD nông sản Việt Nam và liên tục là đối tác thương mại lớn nhất suốt hơn 20 năm qua. Đặc biệt, ngày 27/11/2025 đánh dấu bước ngoặt khi Việt Nam và Trung Quốc ký Nghị định thư về xuất khẩu mít tươi chính ngạch, mở ra cơ hội tiếp cận thị trường hơn 1,4 tỷ dân với tiêu chuẩn an toàn và bền vững hơn.

Các hoạt động xúc tiến thương mại quy mô lớn cũng góp phần củng cố kết quả này. Hội chợ Thương mại và Du lịch quốc tế Việt – Trung 2025 sắp diễn ra tại Móng Cái – Đông Hưng từ ngày 11-15/12 với sự tham gia của 300 doanh nghiệp, tạo không gian ký kết hợp tác và kích cầu giao thương cuối năm. Song song đó, “Ngày hàng Việt Nam tại Trung Quốc và Lễ hội trái cây Việt Nam” tại hệ thống siêu thị Wumart ở Bắc Kinh giúp hàng Việt hiện diện trực tiếp trong hệ thống phân phối, nâng cao nhận diện thương hiệu.

Chuỗi tín hiệu tích cực cho thấy: Trung Quốc không chỉ là thị trường tiêu thụ lớn nhất, mà còn là “bàn đạp” để hàng Việt nâng cao chất lượng, giá trị và mở rộng danh mục sản phẩm.

Theo các chuyên gia, Việt Nam cần tận dụng tối đa dư địa thị trường Trung Quốc thông qua hệ thống giải pháp toàn diện, vừa cấp bách, vừa bền vững. Cụ thể, doanh nghiệp cần chuẩn hóa toàn bộ chuỗi sản xuất theo quy trình GAP, HACCP; áp dụng tem mã số vùng trồng, vùng nuôi; xây dựng cơ sở dữ liệu truy xuất nguồn gốc nông sản; kiểm soát chất lượng và dư lượng ngay tại cơ sở.

Đa dạng hóa sản phẩm và tăng chế biến sâu cũng là yếu tố then chốt, giúp nâng lợi nhuận và giảm rủi ro biến động theo mùa hoặc theo chính sách. Bên cạnh đó, mở rộng kênh thương mại điện tử xuyên biên giới trên các nền tảng JD.com, Alibaba hay Douyin sẽ giúp doanh nghiệp tiếp cận trực tiếp người tiêu dùng Trung Quốc, kết hợp marketing hiệu quả và nâng cao uy tín thương hiệu.

Hệ thống logistics chuyên biệt cho nông sản và thủy sản cũng cần được hoàn thiện, từ kho lạnh ở khu vực biên giới, trung tâm logistics tại Lạng Sơn, Quảng Ninh, Lào Cai đến dịch vụ vận chuyển liên hoàn nhanh, lạnh đảm bảo chính ngạch. Chi phí logistics hợp lý sẽ trở thành “vũ khí vô hình” giúp hàng Việt mở rộng thị phần và nâng cao khả năng cạnh tranh.

Ông Nông Đức Lai, Tham tán thương mại Việt Nam tại Trung Quốc, nhận định, các sự kiện xúc tiến thương mại không chỉ kết nối doanh nghiệp hai nước mà còn là lời mời hợp tác sâu rộng hơn, khuyến khích doanh nghiệp Trung Quốc sang Việt Nam khảo sát, tìm kiếm cơ hội đầu tư và thương mại. Việt Nam cam kết tiếp tục tạo điều kiện thuận lợi, đóng vai trò cầu nối thúc đẩy quan hệ hợp tác kinh tế – thương mại bền vững giữa hai nước.

Với các bước chuẩn bị chiến lược và sự tận dụng hiệu quả cơ hội, xuất khẩu rau quả Việt Nam đang đứng trước cơ hội thiết lập những kỷ lục mới trong năm 2026, đồng thời củng cố vị thế trên bản đồ nông sản toàn cầu.

Hà Linh