Mỹ hoãn quyết định viện trợ một phần, giới chức Israel phản ứng

Theo AP, trong một lá thư gửi Chủ tịch Hạ viện Mike Johnson, ông Blinken tiết lộ chính phủ Mỹ quyết định chặn viện trợ để đơn vị này có thêm thời gian sửa chữa sai phạm. Ông Johnson đã đóng vai trò quan trọng trong việc vận động, thông qua đạo luật được Nhà Trắng hậu thuẫn cung cấp 26 tỉ USD trong quỹ bổ sung hỗ trợ quốc phòng cho Israel và cứu trợ thảm họa nhân đạo đang gia tăng ở Gaza.

Ông Blinken nhấn mạnh trong thư rằng sự hỗ trợ quân sự tổng thể của Mỹ cho việc phòng thủ của Israel chống lại Hamas, và các mối đe dọa khác sẽ không bị ảnh hưởng bởi quyết định cuối cùng của Bộ Ngoại giao về một đơn vị vi phạm.

Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken - Ảnh: AP

Chính quyền Tổng thống Biden hiện phải đối mặt với các cuộc biểu tình phản đối việc Washington hỗ trợ cho cuộc chiến của Israel chống lại Hamas tại các trường đại học Mỹ.

Theo truyền thông Mỹ, Bộ Ngoại giao nước này đã điều tra tiểu đoàn Netzah Yehuda (thuộc Lực lượng phòng vệ Israel - IDF) và một số đơn vị an ninh khác của Israel trong hơn 1 năm do các cáo buộc về vi phạm nhân quyền.

Đơn vị này đang tham gia vào cuộc chiến ở Dải Gaza. Trước đây, tiểu đoàn này đóng quân ở Bờ Tây và một số binh sĩ đã dính vào các vụ ngược đãi người Palestine. Một số thành viên của Netzah Yehuda có liên quan đến việc lạm dụng thường dân trên lãnh thổ Palestine, bao gồm cả cái chết của một người đàn ông Mỹ gốc Palestine 78 tuổi sau khi ông bị tiểu đoàn này giam giữ vào năm 2022.

Ngoại trường Blinken cho biết chính phủ Israel cho đến nay vẫn chưa giải quyết thỏa đáng các hành vi lạm dụng của quân đội. Tuy nhiên, “phía Israel đã đưa ra thông tin mới liên quan đến tình trạng của tiểu đoàn vi phạm và chúng tôi sẽ tham gia vào việc xác định lộ trình khắc phục hậu quả cho đơn vị này”, ông Blinken viết trong thư.

Một đạo luật năm 1997 được gọi là Luật Leahy buộc Mỹ phải cắt viện trợ quân sự cho một đơn vị quân đội nước ngoài nếu quốc gia đó vi phạm nghiêm trọng luật pháp quốc tế hoặc nhân quyền.

Quân đội Mỹ và Israel có mối quan hệ chặt chẽ, thường xuyên huấn luyện cùng nhau và chia sẻ thông tin tình báo. Động thái này cũng sẽ là một lời khiển trách gay gắt khác của Mỹ đối với các chính sách của Israel ở Bờ Tây. Chính quyền Biden ngày càng lên tiếng chỉ trích cách Israel đối xử với người Palestine và gần đây đã áp đặt các biện pháp trừng phạt đối với một số người định cư cực đoan vì bạo lực chống lại người Palestine.

Các nhà lãnh đạo Israel đã giận dữ phản đối bất kỳ hạn chế viện trợ của Mỹ. Theo Reuters, trước thông tin về việc hoãn viện trợ của Mỹ, Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu tuyên bố sẽ đấu tranh chống lại bất kỳ hiện chế nào áp đặt lên các đơn vị của nước này.

Trong khi đó, cựu Bộ trưởng Quốc phòng Israel Benny Fantz cho biết ông đã trao đổi với Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken và yêu cầu ông xem xét lại vấn đề. Ông Fantz lập luận bất kỳ biện pháp trừng phạt nào sẽ là một sai lầm vì chúng gây tổn hại đến tính hợp pháp của Israel trong thời chiến. Ông khẳng định Israel có hệ thống tư pháp độc lập và một quân đội tuân thủ luật pháp quốc tế.

Hoàng Vũ (theo AP)