176 mẫu nhà chống thiên tai: Giải pháp cấp bách bảo vệ người dân vùng lũ

Chánh Văn phòng, Người phát ngôn Bộ Xây dựng Nguyễn Trí Đức. Ảnh: VGP.

Theo Chánh Văn phòng, Người phát ngôn Bộ Xây dựng Nguyễn Trí Đức, việc lựa chọn đúng mẫu phù hợp từng vùng sẽ là giải pháp cấp bách giúp bảo vệ an toàn cho người dân trong bối cảnh thiên tai ngày càng cực đoan.

Rà soát hệ thống mẫu nhà phòng, tránh bão lụt để áp dụng thống nhất

Tại cuộc họp báo Chính phủ thường kỳ tháng 11/2025, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Trần Văn Sơn nêu rõ yêu cầu của Chính phủ: phải hoàn thành việc sửa chữa hơn 34.000 căn nhà bị hư hỏng trước ngày 31/12 và xây mới trên 1.600 căn nhà bị đổ sập trước 31/1/2026. Đây là nhiệm vụ quan trọng, đòi hỏi sự vào cuộc của toàn bộ bộ, ngành và địa phương.

Trên cơ sở yêu cầu về tiến độ, Chánh Văn phòng, Người phát ngôn Bộ Xây dựng Nguyễn Trí Đức cho biết, việc hỗ trợ hộ nghèo xây dựng nhà ở phòng, tránh bão lụt đã có khung pháp lý rõ ràng từ năm 2014, khi Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định 48/2014/QĐ-TTg hỗ trợ hộ nghèo tại 13 tỉnh miền Trung. Cùng năm, Bộ Xây dựng ban hành Thông tư 16/2014, yêu cầu mỗi địa phương thiết kế tối thiểu 3 mẫu nhà đảm bảo tiêu chí diện tích, chất lượng và khả năng chống chịu thiên tai. Nhiều tỉnh đã thiết kế 6 - 8 mẫu, như Thanh Hóa và Thừa Thiên Huế, và công bố công khai để người dân tham khảo.

Theo Chánh Văn phòng Bộ Xây dựng Nguyễn Trí Đức, ngoài bộ mẫu do địa phương xây dựng, Bộ Xây dựng còn nghiên cứu và công bố hệ thống 176 mẫu thiết kế nhà ở an toàn trong giai đoạn 2007 - 2023, đáp ứng nhiều điều kiện thiên tai đặc thù ở miền Trung, Tây Nam Bộ và các khu vực chịu tác động của biến đổi khí hậu. Các mẫu này được phát triển dựa trên đặc điểm địa hình, tập quán sinh hoạt và tiêu chuẩn kỹ thuật hiện hành. Nhiều địa phương đã sử dụng những mẫu này như tài liệu tham khảo chính trong các chương trình hỗ trợ nhà ở phòng tránh bão, lũ.

Thực tiễn triển khai trong nhiều năm cho thấy, những căn nhà theo mẫu thiết kế đều phát huy hiệu quả, chống chịu tốt trước bão lũ. Tuy nhiên, Chánh Văn phòng Bộ Xây dựng nhấn mạnh, trước tình hình thiên tai gần đây diễn biến phức tạp và cực đoan hơn, Bộ đề nghị các tỉnh phối hợp với Viện Kiến trúc Quốc gia rà soát từng khu vực để lựa chọn mẫu phù hợp theo hướng dẫn tại Công điện 234/CĐ-TTg ngày 30/11/2025. Yêu cầu đặt ra là mẫu nhà phải phù hợp địa hình, địa chất, bảo đảm an toàn lâu dài chứ không chỉ xử lý trước mắt.

Cũng theo Chánh Văn phòng Bộ, nguồn vật tư như xi măng, sắt thép và nhân công sẽ được huy động tối đa từ doanh nghiệp, tổ chức và địa phương để bảo đảm tiến độ thi công. Việc này gắn chặt với chỉ đạo của Thủ tướng nhằm bảo đảm mọi người dân vùng thiên tai có nhà an toàn để đón Tết.

Quang cảnh họp báo Chính phủ thường kỳ. Ảnh: VGP.

Bảo đảm hạ tầng ứng phó thiên tai và yêu cầu phối hợp đồng bộ

Song song với nhiệm vụ xây dựng nhà ở phòng tránh bão, lụt, một vấn đề lớn đặt ra là hạ tầng khu vực miền Trung và Tây Nguyên cần được phát triển như thế nào để thích ứng với thiên tai ngày càng bất thường.

Chánh Văn phòng, Người phát ngôn Bộ Xây dựng Nguyễn Trí Đức cho biết, trong quá trình lập quy hoạch ngành giao thông từ năm 2021, kịch bản biến đổi khí hậu và nước biển dâng đã được tích hợp đầy đủ. Từ đó hình thành hệ thống quy hoạch đồng bộ gồm 11 tuyến cao tốc dài gần 1.500km, 24 tuyến quốc lộ chính yếu dài hơn 4.400km, 14 cảng hàng không, 14 cảng biển với gần 90 khu bến và hơn 200 cầu cảng; 27 tuyến đường thủy nội địa và hơn 1.300km đường sắt Bắc - Nam. Đây là nền tảng quan trọng để bảo đảm giao thông thông suốt, duy trì năng lực cứu hộ cứu nạn và phục hồi kinh tế sau thiên tai.

Thực tế cho thấy, phần lớn công trình phát huy hiệu quả và có độ bền cao. Tuy nhiên, những biến đổi thời tiết dị thường - đặc biệt tại miền Trung khiến một số tuyến bị ngập khi lũ vượt mốc lịch sử hoặc sạt lở ta luy, ảnh hưởng đến vận tải và cứu hộ. Chánh Văn phòng Nguyễn Trí Đức phát thông tin, Bộ Xây dựng đã chủ động triển khai các nhiệm vụ cấp bách để khắc phục sự cố, bảo đảm giao thông thông suốt và phối hợp với bộ ngành, địa phương hỗ trợ người dân khôi phục cuộc sống.

Liên quan đến tiến độ nhà ở cho người dân, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính Phủ Trần Văn Sơn nhấn mạnh hai mốc thực hiện quan trọng và yêu cầu triển khai đồng bộ. Bộ Xây dựng cho biết các mẫu nhà hiện có từ hệ thống 176 mẫu đến bộ mẫu địa phương là cơ sở để bảo đảm chất lượng và đẩy nhanh tiến độ thi công theo đúng chỉ đạo của Chính phủ…

Tuệ Anh.