240 triệu người độc thân đang tái cấu trúc thị trường tiêu dùng Trung Quốc

Theo Niên giám thống kê Trung Quốc năm 2023, Trung Quốc có 240 triệu người độc thân và đang tiếp tục tăng. Ảnh: Creaders.

Ở Trung Quốc, sống một mình không còn là biểu tượng của sự cô đơn. Từ ăn uống, nhà cửa, thú cưng đến làm đẹp và giải trí, nhóm người độc thân đang trở thành lực lượng tiêu dùng mới, đủ lớn để định hình lại chuỗi sản xuất và chiến lược của hàng loạt ngành kinh tế.

Áp lực hôn nhân và sự thay đổi quan niệm

Theo “Niên giám Thống kê dân số và việc làm Trung Quốc 2023”, số người độc thân ở Trung Quốc hiện đã vượt quá 240 triệu, và con số này hàng năm vẫn đang tiếp tục tăng thêm. Nói cách khác, cứ 6 người Trung Quốc thì có 1 người độc thân. Đây không chỉ là thay đổi nhân khẩu học, con số này đang kéo theo những điều chỉnh sâu rộng trong mô hình kinh tế tiêu dùng.

Sự gia tăng của nhóm độc thân tại Trung Quốc bắt nguồn từ nhiều yếu tố: Gánh nặng chi phí cưới hỏi, nhà ở và nuôi con khiến nhiều người trẻ trì hoãn hoặc từ chối kết hôn; chênh lệch giới tính ngày càng lớn. Năm 2021, số nam giới trong độ tuổi kết hôn (20 đến 40) nhiều hơn nữ tới 17,52 triệu, tỷ lệ giới tính đạt 108,9 nam/100 nữ. Dự báo đến 2027 tỷ lệ này có thể lên tới 119 nam/100 nữ, đồng nghĩa với việc hàng chục triệu nam giới không thể tìm được bạn đời.

Tỷ lệ người Trung Quốc sống độc thân nuôi thú cưng rất cao. Ảnh: Lifeweek.

Phụ nữ ngày càng độc lập về kinh tế và sự nghiệp, giảm phụ thuộc vào hôn nhân truyền thống.

Do đó, “sống một mình” từng bị xem là dị biệt đã trở thành lựa chọn hợp lý và chủ động.

Áp lực kinh tế là yếu tố hàng đầu: chi phí cưới xin và tiền mua nhà quá cao khiến nhiều người trẻ e ngại kết hôn.

“Kinh tế người độc thân” bùng nổ

Dự báo 2025, quy mô thị trường “kinh tế người độc thân” tại Trung Quốc có thể đạt 7,92 nghìn tỷ NDT, tăng trưởng kép (CAGR, tăng trưởng lũy tiến) khoảng 20% so với năm 2023. Thậm chí một số tổ chức còn đưa ra kịch bản mở rộng lên 13 nghìn tỷ NDT/năm.

Con số này kéo theo sự thay đổi của cả chuỗi ngành từ ẩm thực, đồ gia dụng, thú cưng, tới giải trí.

Sự trỗi dậy của kinh tế độc thân không phải ngẫu nhiên. Cùng với sự đổi mới trong nhận thức và lối sống, nhóm người độc thân đang trở thành lực lượng tiêu dùng nòng cốt, với các đặc điểm chi tiêu: tự chủ – ưu tiên chất lượng – giàu cảm xúc. Thậm chí có tổ chức dự báo, quy mô tiêu dùng của nhóm này có thể đạt 13 nghìn tỷ NDT/năm.

Thị trường “một người ăn” quy mô nghìn tỷ

Một mình ăn, nhưng không cô đơn, “một người ăn” trở thành phong cách sống. Dự báo năm 2025, quy mô mảng này sẽ vượt 1,8 nghìn tỷ NDT, với tốc độ tăng trưởng kép 15,3%.

Không chỉ là “suất ăn nhỏ”, mà là làn sóng tiêu dùng chủ động của: 240 triệu người độc thân, 310 triệu người cao tuổi và hàng chục triệu dân văn phòng sống một mình tại thành phố.

Tại các thành phố lớn như Vũ Hán, nhiều nhà hàng đã thiết kế bàn đơn, vách ngăn riêng, tạo không gian riêng tư nhưng không bị tách biệt. Kiểu nhà hàng “một người một khoang” trở nên phổ biến, và số đơn giao đồ ăn suất lẻ tăng trên 80% mỗi năm.

Thú cưng trở thành “người nhà”

Theo iiMedia Research, nhóm người độc thân có tỷ lệ nuôi thú cưng rất cao vì coi thú cưng đối tượng gắn bó cảm xúc, chỗ dựa tình cảm. Có nghịch lý thú vị: Chủ nhân có thể cân nhắc rất lâu để tự đặt bữa ăn 50 NDT, nhưng lại sẵn sàng mua túi thức ăn 500 NDT cho thú cưng.

Điều này khiến thị trường thức ăn cao cấp, chăm sóc thú cưng và dịch vụ thú y tăng trưởng vượt trội.

Tiêu dùng hướng đến “tự yêu bản thân”

Nhờ thời gian và thu nhập tự chủ hơn, nhóm độc thân tăng mạnh chi tiêu cho nâng cấp cuộc sống: Người độc thân 20–25 tuổi chi trung bình 7.700 NDT/năm cho làm đẹp, đặc biệt là các dịch vụ thẩm mỹ nhẹ.

Các môn leo núi, đạp xe, chạy trail (chạy bộ gắn với thiên nhiên) trở nên phổ biến vì vừa giải tỏa cảm xúc vừa mở rộng giao lưu.

36,26% chi tiêu của người độc thân dành cho giải trí và thư giãn.

39,62% thích giải trí trực tuyến như chơi game, xem phim, phim ngắn, kịch tương tác và escape room (phòng giải đố nhập vai…).

38,94% chuộng các hoạt động offline như thể thao, phòng gym, escape room, kịch tương tác, vừa giải trí vừa giảm cô đơn.

Một nhà hàng quảng cáo "menu đẳng cấp" món ăn dành cho người độc thân. Ảnh: Creaders.

Doanh nghiệp thay đổi chiến lược sản phẩm

Các thương hiệu đang tập trung vào sản phẩm dành riêng cho một người. Các hãng sản xuất đồ gia dụng và tiêu dùng nhanh đang ưu tiên: Thiết kế nhỏ gọn, vận hành đơn giản, phù hợp diện tích căn hộ một người; marketing cũng chuyển sang giàu cảm xúc, nhấn mạnh tự do, tự chủ và sự thoải mái; sử dụng công nghệ AR (thực tế tăng cường cho phép khách hàng thử sản phẩm trực tiếp qua camera), và sử dụng AI cá nhân hóa nội dung để tạo cho khách hàng trải nghiệm tiêu dùng mang tính riêng tư và cảm xúc hơn.

Một loạt sản phẩm vì thế trở thành “bộ dụng cụ cho người sống một mình”: Sản lượng quạt mini tăng 913%, máy giặt đồ nhẹ tăng 15 lần; nồi chiên không dầu dung tích 1-2l, ấm đun điều chỉnh nhiệt độ, bếp đơn… trở thành “trang bị chuẩn” cho người sống một mình.

Tóm lại, sự lớn mạnh của nhóm người độc thân không phải dấu hiệu suy giảm xã hội, mà là tín hiệu của một hình thái tiêu dùng mới.

Khi lựa chọn sống một mình trở thành phổ biến, kinh tế và văn hóa tiêu dùng tại Trung Quốc đang tái định hình từ gốc rễ - từ sản phẩm, dịch vụ, cho tới cách các thương hiệu giao tiếp với khách hàng.

Dự đoán làn sóng này còn lâu mới dừng lại.

Theo Creaders

Thu Thủy