4 bệnh về phổi phổ biến nên biết

Dưới đây là những bệnh lý về phổi phổ biến mà chúng ta nên biết để kịp thời phát hiện và điều trị.

1. Viêm phế quản

Viêm phế quản là tình trạng các ống phế quản – nơi dẫn khí vào phổi – bị viêm nhiễm. Cảm lạnh, cúm hoặc các chất kích thích như phấn hoa, khói thuốc có thể là nguyên nhân gây viêm phế quản.

Bệnh có thể biểu hiện ở hai dạng: cấp tính và mạn tính. Nguyên nhân thường gặp là do thay đổi thời tiết, tiếp xúc môi trường lạnh, hít phải khói bụi hoặc các chất kích ứng đường hô hấp. Ngoài ra, trong thể cấp tính, viêm phế quản do virus cũng là nguyên nhân phổ biến.

Khi mắc viêm phế quản, người bệnh thường có các cơn ho khan hoặc ho có đờm. Nếu các triệu chứng kéo dài trên 3 tuần, cần đến bác sĩ để kiểm tra. Đặc biệt, nếu xuất hiện sốt hoặc dịch nhầy lẫn máu, cần khám ngay để được điều trị kịp thời.

2. Viêm phổi

Viêm phổi là nguyên nhân hàng đầu gây nhập viện và tử vong ở trẻ nhỏ, người già và người có bệnh nền. Nguyên nhân có thể do virus, vi khuẩn hoặc nấm gây viêm nhiễm các túi khí trong phổi, khiến chúng chứa dịch hoặc mủ. Đây là bệnh hô hấp có tính truyền nhiễm cao, dễ lây từ người sang người qua hai con đường: trực tiếp (giọt bắn) và gián tiếp (tiếp xúc với bề mặt chứa mầm bệnh).

Biểu hiện của viêm phổi mạn tính hoặc cấp tính kéo dài thường bao gồm: Ho ra máu; Đau đầu; Đau cơ, đau khớp; Ở người cao tuổi có thể bị lú lẫn hoặc thay đổi ý thức.

Khi có triệu chứng khó thở, đau ngực hoặc sốt kéo dài không dứt, nên đi khám ngay. Nếu nguyên nhân là vi khuẩn, bác sĩ sẽ chỉ định dùng kháng sinh. Các trường hợp do virus hoặc nấm thường cần thời gian hồi phục lâu hơn, kết hợp nghỉ ngơi và sử dụng thuốc điều trị hỗ trợ theo hướng dẫn của bác sĩ.

Các bệnh về phổi là một trong những nhóm bệnh lý phổ biến và có thể gây nguy hại nghiêm trọng đến sức khỏe.

3. Bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD)

Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD) là nguyên nhân gây tử vong đứng thứ 3 toàn cầu và đứng thứ 5 về gánh nặng bệnh tật. COPD là nhóm bệnh bao gồm khí phế thũng, viêm phế quản mạn tính và hen phế quản mạn tính có tổn thương phổi, ảnh hưởng đến cấu trúc và chức năng của các túi khí trong phổi.

Các triệu chứng ban đầu của COPD thường không rõ ràng, dễ nhầm lẫn với các bệnh hô hấp khác cho đến khi xuất hiện tổn thương phổi nặng. Bệnh thường tiến triển dần theo thời gian, đặc biệt ở người hút thuốc lá hoặc thường xuyên tiếp xúc với khói bụi, ô nhiễm.

Dấu hiệu ban đầu của COPD có thể bao gồm:

Khó thở, đặc biệt khi hoạt động thể lực.
Thở khò khè, tức ngực.
Ho có đờm kéo dài.
Nhiễm trùng hô hấp thường xuyên.
Cảm giác mệt mỏi, thiếu năng lượng.
Giảm cân không rõ nguyên nhân (giai đoạn muộn).
Sưng phù ở mắt cá chân, bàn chân hoặc chân.
Sốt nhẹ, ớn lạnh.

Người bệnh có thể gặp các đợt cấp khiến triệu chứng trở nên nghiêm trọng hơn và kéo dài vài ngày. Trong những trường hợp nặng, có thể phải nhập viện, điều trị bằng kháng sinh hoặc hỗ trợ thở máy. Do đó, việc khám và điều trị sớm là vô cùng quan trọng để kiểm soát bệnh hiệu quả.

4. Hội chứng suy hô hấp

Hội chứng suy hô hấp là một trong những tình trạng nguy hiểm nhất ở phổi, có thể xảy ra ở nhiều bệnh lý khác nhau. Nếu không được chẩn đoán và điều trị kịp thời, người bệnh có thể thiếu oxy nghiêm trọng dẫn đến tử vong nhanh chóng.

Hội chứng này được mô tả là tình trạng giảm cấp tính chức năng thông khí và trao đổi khí của phổi, khiến người bệnh thở khó, không đáp ứng được nhu cầu oxy của cơ thể. Nhiều trường hợp không đáp ứng với thở oxy liều cao, tình trạng này kéo dài có thể đe dọa tính mạng.

Triệu chứng suy hô hấp cấp tính phụ thuộc vào nguyên nhân và mức độ nghiêm trọng của bệnh sẽ có biểu hiện khác nhau như: khó thở, nhịp tim nhanh, da và môi tím tái hay thở nhanh, choáng váng, đau đầu, có thể hôn mê.

Ngoài ra, người bệnh có thể xuất hiện thêm: Bồn chồn, lo lắng, buồn ngủ, mất ý thức; Thở nhanh, nông, tim đập mạnh, nhịp tim không đều; Vã mồ hôi nhiều. Khi xuất hiện các biểu hiện nghi ngờ, cần đến cơ sở y tế ngay lập tức để được thăm khám và điều trị kịp thời.

Tóm lại: Các bệnh lý về phổi rất phổ biến và có nhiều nguyên nhân, trong đó chủ yếu là hút thuốc lá, ô nhiễm không khí, nhiễm trùng hô hấp hoặc yếu tố di truyền. Nếu không được điều trị sớm và đúng cách, bệnh có thể gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến chức năng hô hấp, thậm chí đe dọa tính mạng.

Để hỗ trợ điều trị và phòng ngừa bệnh phổi hiệu quả, người bệnh nên:

Giữ môi trường sống sạch sẽ, thoáng mát.
Tránh tiếp xúc với khói bếp, khói thuốc, bụi mịn và các loại khí độc.
Bổ sung rau xanh, trái cây và uống đủ nước để tăng sức đề kháng.
Súc miệng, vệ sinh họng hàng ngày bằng nước muối sinh lý.
Luyện tập thể dục vừa sức, đều đặn để tăng cường hệ miễn dịch và chức năng hô hấp.
Chăm sóc và bảo vệ lá phổi khỏe mạnh không chỉ giúp phòng ngừa bệnh tật mà còn nâng cao chất lượng cuộc sống, đặc biệt trong bối cảnh ô nhiễm môi trường và khí hậu ngày càng khắc nghiệt như hiện nay.

Bs Nguyễn Văn Việt